دومین مناظره کاندیداهای ریاست جمهوری امشب در حالی برگزار می‌شود که به نظر می‌رسد به رغم موضوع اعلامی در خصوص عدالت؛ «برجام و محمد جواد ظریف» اصلی‌ترین محور چالشی آن باشند. حضور تمام قد وزیر امور خارجه پیشین در کنار مسعود پزشکیان و صحبت‌های توفانی او، کاندیداهای اصولگرا را در وضعیت آچمز قرار داده و آنها نیز به صراحت اعلام کرده‌اند که سخنان او را در مناظره بی‌پاسخ نمی‌گذارند.

ورود پرحاشیه به انتخابات

محمد جواد ظریف از انتخابات سال 1400 به مردی جنجالی و تاثیرگذار در عرصه سیاست داخلی هم تبدیل شده است. در اواخر دولت حسن روحانی، بسیاری تلاش کردند تا او را مجاب کنند که کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری شود اما افشای فایل صوتی یک مصاحبه او که انتقادات تندی را علیه روسیه و پیشی گرفتن میدان بر دیپلماسی در ایران مطرح می‌کرد، عملا پروژه کاندیداتوری او را منتفی کرد. هرچند خود وی بارها گفته است که هرگز علاقه‌ای به کاندیداتوری ندارد.

در انتخابات زودهنگام چهاردهمین دوره ریاست جمهوری نیز ابتدا زمزمه‌هایی مبنی بر حمایت این سیاستمدار از علی لاریجانی به گوش می‌رسید، اما با اعلام اسامی کاندیداهای نهایی از سوی شورای نگهبان، وزیر پیشین امور خارجه ابتدا سعی کرد به صورت تلویحی از مسعود پزشکیان حمایت کند. با این حال میزگرد سیاست خارجی مسعود پزشکیان فرصتی را فراهم آورد که او به صورت رسمی حمایت خود را از این کاندیدای ریاست جمهوری اعلام کند. چند ساعت قبل از شروع این برنامه، ظریف در توئیتی اعلام کرد که قرار است، تنها کاندیدای اصلاح‌طلب را همراهی کند. او در ایکس نوشت: «برای ایران همراه پزشکیان خواهم بود.» البته مهدی سنایی، سفیر سابق ایران در روسیه هم یکی دیگر از افرادی بود که پزشکیان را به عنوان مشاور همراهی می‌کرد. عکس‌های منتشر شده از ستاد پزشکیان نشان داد که عباس عراقچی و مجید تخت روانچی هم در پشت صحنه این تیم را همراهی می‌کردند تا مشخص شود مثلث دیپلمات‌های ارشد هسته‌ای ایران در ستاد پزشکیان بار دیگر دور یک میز جمع‌ شده‌اند.

بررسی اظهارات ظریف در میزگرد سیاسی نامزدها در صداوسیما نشان داد که تنها چند ساعت پس از آن اظهارات آتشین، 14هزار و 220 توییت، 2هزار و 889 پست توسط 881 رسانه در تلگرام، 298 پست اینستاگرام و 6 هزار و 569 پست در ایتا تولید شده است. هشتک‌های «طوفان ظریف» و  «برای ایران» هم پرتکرارترین هشتک توییتری در حمایت از مواضع ظریف شد.

البته وزیر سابق امور خارجه پس از یک روز توفانی اعلام کرد که همراه پزشکیان به اصفهان خواهد رفت تا این پیام را به منتقدان صادر کند که حمایت او از این کاندیدای ریاست جمهوری تنها به یک برنامه تلویزیونی خلاصه نخواهد شد.

    دومین مناظره کاندیداهای ریاست جمهوری امشب در حالی برگزار می‌شود که به نظر می‌رسد به رغم موضوع اعلامی درخصوص عدالت، «برجام و محمد جواد ظریف» اصلی‌ترین محور چالشی آن باشند. حضور تمام قد وزیرامور خارجه پیشین در کنار مسعود پزشکیان و صحبت‌های توفانی او، کاندیداهای اصولگرا را در وضعیت آچمز قرار داده و آنها نیز به صراحت اعلام کرده‌اند که سخنان او را در مناظره بی‌پاسخ نمی‌گذارند

رای ندادن، رای دادن به اقلیت است

این دیپلمات کشورمان که روز گذشته با شعار «ظریف تحریم‌شکن» مورد استقبال اصفهانی‌ها قرار گرفته بود، گفت: رای ندادن، رای دادن به اقلیت است.

او گفت: «هشتم تیر بار دیگر ثابت خواهید کرد که مردم ایران را هیچ‌کس ناامید نخواهد کرد. هیچ کس نمی‌تواند یک ایرانی را تهدید کند. حرف کسانی که پیام ناامیدی را القا می‌کنند گوش نکنید رای ندادن رای دادن به اقلیت است.»

ظریف افزود:«رای ندادن پیام نیست و رای ندادن قدرت بخشیدن به اقلیت است و این اقلیت پررویی که ایران را به سمت شرایط ناگوار پیش می‌برد. من یقین دارم مردم ایران خواست کسانی که به دنبال جنگ، تحریم و فشار بر ایران هستند را گوش نخواهد داد. حرف آنهایی که شما را تحقیر و بمب و تحریم بر سر شما بریزند و می‌گویند در خانه بمانید را گوش نکنید.»

واکنش یکپارچه کاندیداهای اصولگرا

اظهارات وزیر سابق امور خارجه البته واکنش شتاب‌زده محمد باقر قالیباف، سعید جلیلی، علیرضا زاکانی و امیرحسین قاضی زاده را به دنبال داشت. البته آنها اعلام کردند که پاسخ کامل را در مناظره امشب می‌دهند.

قالیباف که از سوی موافقان برجام متهم است با تصویب قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها» در مجلس یازدهم عملا مسیر توافق را مسدود کرده است، گفت: «مگر رهبر انقلاب یک سال قبل نفرمود که قانون اقدام راهبردی کشور را نجات داد و تکلیف را روشن کرد و همه را از بلاتکلیفی درآورد؛ اگر معتقدیم پس چرا می گویید قانون اقدام راهبردی مانع توافق شد؟ پس تبعیت شما کجاست و کجا تابع سیاست‌ها بودید.»

او اضافه کرد: «بنده عضو شورای عالی امنیت ملی بودم، این شورا مجلس را مکلف کرد که مجلس درباره خروج از برجام قانون گذاری کند. این قانون تصویب و ابلاغ شد حالا باید بگویید این قانون مانع بوده است؟»

    حواشی شکل گرفته پیرامون اظهارات محمد جواد ظریف در روزهای اخیر نشان داد که اگرچه او در میان کاندیداهای ریاست‌جمهوری حضور ندارد اما شخصیتی ملی است که سخنانش می‌تواند واکنش‌های فراوانی را میان سیاستمداران و مردم ایجاد کند. اصولگرایان نیز تصمیم گرفته‌اند از بیم اثرگذاری مستقیم او بر انتخابات، حملات به او را یکپارچه ساماندهی کنند

این نامزد اصولگرایان تصریح کرد همانطور که رهبری گفته بود «این قانون دست مذاکره کننده را پر کرد». علیرضا زاکانی، شهردار تهران و دیگر نامزد اصولگرای انتخابات ریاست جمهوری نیز گفت که اظهارات محمد جواد ظریف «جفا در حق» ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور سابق ایران بود.

شهردار تهران تصریح کرد: «پاسخ محمد جواد ظریف را در مناظره آتی خواهم داد. اگر من برخی مسائل را باز کنم دچار مشکل خواهند شد. آقای پزشکیان و مشاور ایشان منتظر جواب‌‌های دندان‌شکن مناظره من خواهند بود.»

علیرضا زاکانی تاکید کرد که «در مناظره مستقیما صحبت خواهد کرد و نمی‌گذارد در حق ابراهیم رئیسی جفا شود.» سعید جلیلی هم سعی کرد بدون نام بردن از محمد جواد ظریف پاسخ او را بدهد و گفت: «جالب است شنیدم یکی بیان کرده که این موفقیت ما نبوده؛ خود بایدن نخواسته این کار (ممانعت از فروش نفت ایران) را بکند.»

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری ایران تصریح کرد: «خود بایدن نخواسته؟ اولا اگر خود بایدن نمی‌خواسته، پس چرا در آن ۹ ماهی که شما در کار بودید، این کار (فروش نفت) را نکردید؟ ثانیا خود بایدن اذعان کرده که نه تنها یکی از تحریم‌های ترامپ را کم نکرد بلکه در همین مدت ده‌ها تحریم دیگر افزوده است؟»

امیرحسین قاضی زاده هاشمی هم نتوانست تا روز مناظره صبر کند و با طعنه پاسخ ظریف را داد: «یک زمانی تلویزیون را روشن می‌کردیم، قدم زدن فلان و هتل فلان را نشان می‌داد. 10 برابر آنها شهید امیرعبداللهیان و باقری رفت و آمد کردند، تلویزیون هر دقیقه نشان نداد که مردم انتظار داشته باشند از طبقه تراست فلان هتل داخل وین چه بیرون می‌آید. مذاکره فعال و قوی انجام می‌دادند. تحریم واقعیت است و بر زندگی مردم هم اثر دارد ولی روش برخورد با تحریم دشمن متفاوت است. ما باید کاری بکنیم که اعتیاد به تحریم در طرف غربی از بین برود.»

تاثیرگذارتر از کاندیداها

حواشی شکل گرفته پیرامون اظهارات محمد جواد ظریف نشان داد که اگرچه او در میان کاندیداهای ریاست جمهوری حضور ندارد اما شخصیتی ملی است که سخنانش می‌تواند واکنش‌های فراوانی را میان سیاستمداران و مردم ایجاد کند. اصولگرایان نیز تصمیم گرفته‌اند از بیم اثرگذاری مستقیم او بر انتخابات، حملات به او را یکپارچه ساماندهی کنند.

حسین شریعتمداری، مدیرمسئول کیهان نتوانست نگرانی خود را از احتمال تغییر نظر مردم کتمان کند و با پیش کشیدن موضوع همیشه مورد علاقه‌اش یعنی حوادث سال 88 نوشت: «اگر این ادعاهای خلاف واقع و دروغ‌بافی‌ها با پاسخ مستند روبه‌رو نشود، می‌تواند به شناخت مردم از هویت واقعی کاندیداها که هدف اصلی از ابتکار انتخاباتی صدا و سیماست، آسیب جدی برساند و به مردم برای انتخاب گزینه مطلوب و شایسته، آدرس غلط بدهد. مخصوصاً آن که این‌بار هم دقیقاً مانند ماجرای فتنه آمریکایی- اسرائیلی ۸۸ تمامی رسانه‌های بیگانه دروغ‌های یادشده را با جدیت پوشش می‌دهند.»

داوود حشمتی، فعال رسانه‌ای و عضو شورای مرکزی حزب اتحاد در همین مورد در شبکه ایکس نوشت: «یک عمر پشت مذهب و دین مخفی شدند. از دین فقط حجاب را چسبیدند و هیچ روایت دیگری از دین بلد نبودند. در این انتخابات پزشکیان و ظریف نشان دادند، دین فقط چیزی نیست که آنها می‌گویند.»