به گزارش ایرنا، میزان مشارکت مردم در انتخابات با اعتبار و اقتدار نظام جمهوری اسلامی رابطه‌ای معنادار دارد که تحقق مشارکت حداکثری حاصل کنشگری چندوجهی مسئولان کشور، نامزدهای انتخاباتی و مردم در عرصه برای برگزاری انتخاباتی پرشور و سالم است.
مشارکت حداکثری در انتخابات، این روزها و در آستانه برگزاری چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری به یکی از مهمترین و پرتکرارترین کلیدواژه‌های ادبیات سیاسی کشور تبدیل شده است هرچند مردم تعیین‌کننده میزان مشارکت در انتخابات هستند اما مسئولان و دست‌اندرکاران اجرا و نظارت بر انتخابات و خود نامزدها نیز نقش مهمی در تعیین نرخ مشارکت انتخاباتی دارند.
از آنجا که جمهوری اسلامی ایران نظامی دینی و مردمی است، حضور و مشارکت سیاسی گسترده مردم در صحنه‌های انقلاب و نظام و تحقق مردمسالاری دینی برای آن بسیار اهمیت دارد.
مشارکت سیاسی تحت تاثیر مولفه ها و ملزوماتی است که در این راستا خبرگزاری ایرنا زنجان در میزگردی با حضور رسول بیات، انسیه ابوبصیری و بهزاد معین از فعالان و کنشگران سیاسی استان زنجان به بررسی ابعاد مختلف آن پرداخت.
ایرنا: فضای انتخابات را چطور ارزیابی می کنید؟
بیات: در خصوص فضای انتخابات براساس نظر سنجی ها و همینطور نگاه و رصد میدانی، هنوز فضای گرمی را شاهد نیستیم و فضا به آن حدی نرسیده که بگوییم مردم تصممیشان را گرفته اند بنابراین برای رسیدن به فضای گرم انتخاباتی باید بیشتر کار کرد.
ما با اقشار مختلفی مواجه هستیم که در انتخابات دور گذشته مجلس از صندوق دور بودند و یا دور نگه داشته شدند، اینها که با عناوینی مثل آرای خاکستری، مرددین و تحریمی ها خوانده می شوند، فعلا همچنان در تردید هستند از این رو برای رسیدن به وضعیت مطلوب خیلی باید تلاش کنیم.
البته تجربه نشان داده مردم ایران دقیقه نودی هستند و ممکن است در سه چهار روز پایانی فضای انتخابات خیلی گرمتر شود.
رسول بیات، فعال سیاسی
ابوبصیری: مولفه های مختلفی در امر مشارکت انتخاباتی تاثیر دارد از وزارت کشور گرفته تا هیات های نظارت و خود نامزدها، همه این موارد در ایجاد مشارکت موثرند.
موضوع مهم این است که همه باید بدانیم حضور در پای صندوق های رأی رقم زدن سرنوشت کشور است، الان در مجموع وضعیت خوبی حاکم شده که از تحقق مشارکت حداکثری حکایت دارد.
گفتمان خود نامزدها هم خیلی مهم است، ارائه گفتمان امیدآفرین موجب ایجاد رغبت در مردم برای شرکت در انتخابات می شود. نامزدی که با برنامه آمده باشد ایجاد انگیزه می کند از سوی دیگر در باب انتخابات تک تک ما سهیم هستیم و باید برای حضور حداکثری در آن تلاش کنیم.
معین: در چند دور گذشته انتخابات مشارکت خوبی را شاهد نبودیم البته مشارکت پایین تنها به جریان فکری و گروه خاصی وابسته نیست.
یک مولفه مهم در این رابطه عملکرد خود منتخبان است؛ مردم وقتی می بینند آن کاری که وعده داده شده بود انجام نگرفته، رغبتی برای مشارکت نشان نمی دهند.با این همه باید این آگاهی بخشی را در جامعه داشته باشیم که منتخبان با خواست مردم انتخاب می شوند و حضور مردم تاثیرگذار است.
از این رو نامزدها و حامیان آنها باید در فرصت باقیمانده منش و روشی اخلاقی از خود نشان دهند که مردم این پیام را دریافت کنند که این دوره فرق دارد. جامعه ما در زمینه انتخابات به رشد و بلوع رسیده و این مساله در نوع رفتار نامزدها و حامیان آنها در این دوره بیشتر بروز و ظهور دارد.
ایرنا: به نظر شما نقاط قوت و ضعف رفتارهای انتخاباتی در این دوره از سوی نامزدها و حامیانشان چیست؟
بیات: همه مشکلات از ناامیدی نشأت می گیرد، جامعه ای که در آن ناامیدی باشد نمی تواند در هیچ بخشی چه در ساحت فردی و چه جمعی نجات پیدا کند. اینکه نامزدها و حامیانشان وارد کارزار انتخابات شده اند یعنی با یک امیدی در صحنه حضور دارند البته امیدآفرینی هم شاخصه هایی دارد.
درست است که باید جامعه را به سمت امید سوق بدهیم منتهی باید از امیدهای کاذب بپرهیزیم و توجه داشته باشیم بیان واقعیت ها به معنای سیاه نمایی نیست.
ما در اردوگاه اصلاح طلبان برای احیای امید آمده ایم اگر افراد در جامعه ای دچار ناامیدی از تغییر بشوند آن جامعه وضعیت خوبی نخواهد داشت.
انسیه ابوبصیری، فعال سیاسی
ابوبصیری: مردم سرمایه اجتماعی نظام هستند و لازم است اعتمادزایی کنیم چون اعتماد اجتماعی منجر به مشارکت اجتماعی هم می شود با شعارزدگی و ایجاد هیجانات زودگذر به ویژه در نسل جوان نمی توان به نتیجه رسید.
تجربه سه سال گذشته با شهید رییسی منجر به امیدآفرینی در جامعه شد، ولی پیش از آن تجربه هشت سال دولت روحانی نتیجه اش فرار نخبگان از کشور بود.
از سوی دیگر ارائه برنامه یک عامل ایجاد امید است؛ نمی شود یک نامزدی بیاید و بگوید من برنامه ندارم که این اقدام، امیدزدایی از مردم است.
ریاست جمهوری زیر بار مسئولیت رفتن است و اولین شاخصه ها در این رابطه داشتن برنامه خواهد بود.
معین: امیدآفرینی از ملزومات مشارکت است البته امید را نباید فقط در شعار ببینیم. امیدآفرینی باید متکی بر کارهای انجام گرفته باشد.
کارهای انجام شده در کشور می رساند که می شود امید داشت هم امید به تغییر و هم امید به پیشرفت که خوشبختانه تمامی بسترها در این زمینه مهیاست و زیرساخت های خوبی در کشور داریم.
یک مساله مهم توجه به نیروی انسانی و جوانان تحصیل کرده است در خیلی مواقع بی توجهی به توان نیروی انسانی علت خیلی از مسائل و مشکلات می شود.
کشورداری نیازمند مدیریت اجرایی است و افرادی را می طلبد که مسئولیت اجرایی داشته اند و البته خروجی مناسبی هم ارائه داده اند. برای انجام کارهای به زمین مانده به افکار و نیروهای جدید نیاز داریم.
ایرنا: اخلاق انتخاباتی را در این دور از رقابت ها چگونه ارزیابی می کنید؟
بیات : اخلاق سیاسی باید سرلوحه همه فعالیت ها در این حوزه باشد؛ سیاست ورزی بدون اخلاق بی معنی است و خُلق سیاسی منجر به خَلق سیاست ورزی درست می شود.
متاسفانه این روزها اخلاق سیاسی حلقه گمشده در سپهر سیاسی کشور شده است درحالیکه اخلاق نباید فقط لقلقه زبان باشد.
تهمت زدن به افراد و جریان ها باید جمع شود، چرا برخی می گویند اصلاح طلبان بیگانه پرستند یا عناوینی مثل فتنه گر، ساکت فتنه، حامی فتنه و عناوین ضد اخلاقی به آنها می دهند؟
متاسفانه در این دوره برخی نامزدها به دنبال آن هستند که چیزی بگویند و مباحث را از مسیر درست و منطقی خود خارج کنند اینها رفتار غیر اخلاقی است که جامعه با چنین چیزهای ملتهب می شود.
ابوبصیری: نظام جمهوری اسلامی مبتنی بر مردم سالاری دینی است و تفاوت جامعه اسلامی با جامعه لیبرال، همان اخلاق به عنوان گوهر دین محسوب می شود.
مهمترین شاخصه اخلاق انتخاباتی در رقابت ها، خود رفتار نامزدهاست، نامزدی که با استدلال و تحلیل خوب برنامه اش را ارائه می دهد و چالش ها را مطرح می کند نمی تواند مصداق تهمت و اهانت تلقی شود.
واقیعت ها را گفتن نمی تواند مصداق بد اخلاقی باشد، ما دیدیم که افرادی که در برابر رییس جمهور شهید بد اخلاقی کردند پس از شهادت ایشان، این بد اخلاقی دامنشان را گرفت.
کسب قدرت باید از مسیر درست و اخلاقی باشد و این مولفه اگر جدی گرفته شود به جامعه و هواداران نامزدها هم تسری پیدا می کند.
بهزاد معین، فعال سیاسی
معین: برخی مواقع در سیاست، درخواست جریانی و حزبی ممکن است ما را در تناقض قرار دهد، اینجا باید اخلاق مقدم باشد.
همه فعالان عرصه انتخابات باید آنچه را که واقعا می دانند درست است بدون کم و کاست به مردم بگویند. کنش سیاسی و اخلاقی این است که بدون توجه به انتساب جریانی و گروهی، آنچه را به صلاح مردم است بدون در نظر گرفتن منافع شخصی و گروهی مطرح کنیم.
ایرنا: ملزومات مشارکت حداکثری در انتخابات چیست؟
بیات: ما نیازمند مشارکت حداکثری هستیم چون نظام ما مبتنی بر مشارکت و حضور مردم است که ۲ دیدگاه در خصوص تحقق مشارکت حداکثری در انتخابات وجود دارد.
قوه عاقله همواره برای مشارکت حداکثری تاکید دارد و بیشتر از آنکه به مصداق توجه کند به مشارکت نظر دارد اما برخی هم هستند که به نوعی مشارکت گریز و مشارکت ستیز هستند.
به زعم این گروه اقلیت، اگر مشارکت بالا باشد، بازنده اند، طیفی هم در جامعه داریم که جزو مرددین و تحریم کنندگان انتخابات هستند، به نظر من آسیب اینها کمتر از آن گروه اقلیت نیست.
مشارکت نکردن نوعی مشارکت کردن منفی است و بی رغبتی به مشارکت، برخلاف مسوولیت پذیری خواهد بود بنابراین ما به دنبال تحقق مشارکت حداکثری هستیم.
ابوبصیری: ما تاکنون حدود ۲۵ انتخابات را پست سرگذاشتیم، حضور در انتخابات در واقع مشارکت در تعیین سرنوشت کشور است.
مردم نباید تن به آزمون و خطا بدهند، در این انتخابات همه جریان ها حضور دارند و حضور مردم در انتخابات، تجلی اراده ملت است و قدرت و قوت به حضور مردم بر می گردد.
ما دنبال انسجام و حکمرانی و نه پیمانکاری هستیم، از باندها خسته شده ایم و به دنبال تیم هستیم. مردم باید بدانند آزمون و خطا یک زهر و سم است بنابراین باید برنامه محوری را به جای روزه مرگی در کشور داشته باشیم.
معین: من امیدوارم این انتخابات منجر به رشد همه جانبه برای کشور و مردم باشد.
رییس جمهور کشور باید توانایی و تحمل بالا داشته باشد تا با افراد و تفکرات مختلف در کشور کار کند.
به نظرم یک راه تحقق مشارکت حداکثری، واقف کردن مردم به اهمیت و تاثیر مشارکت در انتخابات است که با نگاه به دوره های گذشته انتخابات میسر می شود باید تلاش کنیم این فرصت را به همه مردم بدهیم تا به تصمیم درستی در انتخابات برسند.
برآیند:
این روزها که تنور انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری در سطح کشور روشن شده و نامزدها و حامیان آنها فعالیت سیاسی و انتخاباتی خود را آغاز کرده اند فعالان سیاسی استان زنجان نیز بر رعایت اخلاق انتخاباتی، تحقق مشارکت حداکثری، فراهم بودن زمینه برگزاری انتخابات سالم و رقابتی و انتخاب نامزد اصلح تاکید کردند.
نظر شما