عملکرد سلیقه‌ای نهادهای نظارتی در سینما، تلویزیون و پلتفرم‌ها بدین دلیل است که ما قانون مدونی نداریم که فراتر از سازمان‌ها باشد. اگر قانونی از سوی مجلس پیرامون باید و نباید ترسیم شود دیگر در فیلم‌ها و سریال‌های ایرانی تا به این اندازه شاهد چندگانگی نخواهیم بود.

در سلسله گفت‌وگوهای ایکنا با رویکرد«شبکه نمایش خانگی، اخلاق و سبک زندگی» با اهالی سینما و تلویزیون برآنیم تا به آسیب‌شناسی این موضوع بپردازیم و در پایان به ارائه راهکارهای اجرایی توسط هنرمندان برسیم.

در نهمین بخش از این سلسله مصاحبه‌ها با حسن توکل‌نیا؛ تهیه‌کننده سینما درباره کارکرد دستگاه نظارتی بر پلتفرم‌ها و ترویج ناهنجارهای فردی و اجتماعی نظیر اعتیاد در تولیدات سینمایی و شبکه خانگی صحبت کرده‌ایم.

ایکنا - اخلاقیات و جایگاه آن در تولیدات نمایشی یکی از موضوعاتی بوده که بعد از انقلاب به صورت ویژه مورد بحث محافل فرهنگی و هنری قرار گرفته است به ویژه در تولیدات سینمایی و تلویزیونی همیشه نقدهای متعددی پیرامون جایگاه موضوعات اخلاقی در آثار تولیدی مطرح شده است. در چند سال گذشته، عرصه جدیدی به حوزه نمایش اضافه شده و آن‌هم شبکه نمایش خانگی است. در آغاز بحث پیرامون جایگاه اخلاقیات در تولیدات پلتفرم‌ها توضیح دهید.

اینکه در شبکه نمایش خانگی نگاه به اخلاقیات تا چه حد پررنگ بوده، موضوعی است که نمی‌توان پیرامون آن نظری دقیق داد چون هر فیلم و سریال کیفیت خاص خود را دارد. در بسیاری از فیلم‌ها و سریال‌های پلتفرم‌ها، سیگار کشیدن به یک امر رایج تبدیل شده است حتی در برخی از آثار شاهد مصرف مواد مخدر هستیم! اکنون باید مراقب باشیم نشان دادن این معضلات نتیجه معکوس نداشته باشد.

بیشتر بخوانید:

فیلم‌های مخرب سینما محصول آتی شبکه خانگی هستند

معضل دیگری که در برخی فیلم‌ها و سریال‌های نمایش خانگی شاهد آن هستیم بی‌توجهی به سبک زندگی ایرانی است چون خانواده‌هایی که در اکثر تولیدات نمایشی مورد توجه قرار می‌گیرند ازهم‌پاشیده هستند و رفتار اعضای خانواده با یکدیگر نامناسب است. باید متوجه باشیم اگر قرار است فیلمی اجتماعی بسازیم که در آن معضلات خانواده نشان داده شود، نباید حرمت‌ها شکسته شود. مشکل بعد افراط در نمایش مصرف مشروبات الکلی در آثار نمایشی است. ممکن است در برخی از صحنه‌ها برای تأثیرگذاری نیاز به نشان دادن مشروبات الکلی باشد ولی نباید در این زمینه قبح‌زدایی صورت گیرد.

ایکنا – به نکته درستی اشاره کردید. چندگانگی‌ای که در بحث نظارت در سینما، نمایش خانگی و تلویزیون وجود دارد، باعث شده هر یک از عرصه‌های نام برده به صورت جزیره‌ای عمل کنند. پیرامون این موضوع توضیح دهید.

در بخش‌های نظارتی سلیقه حرف اول را می‌زند. چند سال پیش برای یکی از فیلم‌هایم نزدیک 33 مورد اصلاحیه اعمال شد! وقتی ما این موارد را به رئیس سازمان سینمایی وقت (جواد شمقدری) به بحث گذاشتیم این رقم به سه مورد رسید! چرا در یک سازمان از مسئول رده پایین تا مسئول اصلی این مقدار اختلاف سلیقه وجود دارد. برای رهایی از این معضل نمی‌توان قانون مشخصی را تعیین کرد و این موضوع را باید به اهلش سپرد. به‌طورکلی دولت باید مسائل هنری را به صنوف سینمایی واگذار کند.

ایکنا –  اگر راهکاری را برای بهبود وضعیت در شبکه نمایش خانگی در نظر دارید، بیان کنید.

رونق شبکه نمایش خانگی به‌خودی‌خود اتفاق خوبی در کشورمان است چون هم به لحاظ اقتصادی شاهد اتفاقات خوبی در میان اهالی سینما هستیم. همچنین به لحاظ تنوع، مردم با محصولات گوناگونی رو‌به‌رو هستند. ضمن اینکه برای اهالی بیکار سینما کارآفرینی صورت می‌گیرد ولی نباید دست‌اندرکاران تولیدات هنری خصوصاً شبکه نمایش خانگی معضلات را در حد افراط نشان دهند.

ایکنا – پرسش پایانی. چرا اثری که نتوانسته به دلیل کیفیت پایین از سینما مجوز نمایش پیدا کند در شبکه نمایش خانگی عرضه می‌‍شود؟

ممکن است برخی آثار به دلیل کیفیت پایین یا قصه خاص در سینما اکرانش مقدور نباشد اما چون وزارت ارشاد به این فیلم پروانه ساخت داده است باید این خسارت جبران شود. منظور اینکه یا بخشی از ضررهای وارده تأمین شود یا اینکه اجازه داده شود کار مربوطه در شبکه نمایش خانگی به نمایش درآید!

گفت‌و‌گو از داوود کنشلو