رامین پرتو

در یک ماراتن ۴ روزه صدها میلیون اروپایی به پای صندوق‌های رای رفتند تا ۷۲۰ عضو پارلمان اتحادیه اروپا را انتخاب کنند و حالا انتشار نتایج اولیه و افزایش حمایت از راست‌های افراطی، باعث زلزله‌های سیاسی در شماری از کشورها شده است. در این میان بسیاری از تحلیلگران بر این عقیده بودند که اساساً قرار نیست اتفاق خاصی در این بلوک سیاسی- اقتصادی رخ دهد اما خروجی این انتخابات به صورت مشهود نشان داد که اوضاع آنقدرها هم که طرفداران دموکراسیِ اروپایی می‌گویند مطلوب نیست! بر اساس آخرین آمار منتشر شده از سوی رسانه‌های اروپایی، حزب «اجتماع ملی» فرانسه که یک گروه راست افراطی به حساب می‌آید با پیروزی در انتخابات این کشور باعث انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات زودهنگام شد که همین موضوع برای بسیاری از ناظران بین‌المللی حیرت‌آور بوده است. حزب مردم اروپا هم به دلیل باقی ماندن به عنوان بزرگ‌ترین گروه در پارلمان اروپا و کسب ۱۳ کرسی بیشتر در مقایسه با سال ۲۰۱۹ یک شگفتی جدید خلق کرد و حالا آنها هم برای خودشان راهبرد مشخصی را دنبال می‌کنند. جورجا ملونی در ایتالیاییهم که حالا نخست وزیر این کشور محسوب می‌شود به عنوان پیروز اصلی انتخابات معرفی شده و حالا به راحتی می‌تواند مواضع راستگرایانه خود علیه مهاجران را به صورت علنی و جدی پیگیری و حتی اجرایی کند. از سوی دیگر سه طیف در پارلمان اروپا به عنوان شکست‌خوردگان معرفی شده‌اند. نخست، گروه سبزها در اتریش و آلمان است که به دلیل عملکرد بسیار بدتر از آنچه انتظار می‌رفت به حاشیه رانده شده‌اند. طیف دوم هم گروه لیبرال نوسازی اروپا در کشورهای مختلف است که به خاطر اینکه نسبت به سال ۲۰۱۹ تعداد ۲۰ عدد از کرسی‌های خود را از دست داده، حالا یک شکست جدید را تجربه می‌کند و در نهایت طیف سوم، سوسیال دموکرات‌ها در آلمان هستند. در مورد سوم باید توجه داشت حزب اولاف شولتس، صدراعظم آلمان که پس از حزب دموکرات مسیحی به طور مشترک با حزب آلترناتیو برای آلمان در جایگاه دوم قرار گرفت هم یک شکست عجیب و دردناکی را تجربه کرده است که همین موضوع حالا پایه‌های دولت‌ وی را به لرزه درآورده است. این شکست‌ها با افزایش حمایت از احزاب افراطی در اروپا همراه است، ولو آنکه در برخی از کشورها هنوز این احزاب نتوانسته باشند اکثریت اختصاصی را کسب کرده باشند. در فرانسه، نتایج حاکی از آن است که حزب راستگرای «اجتماع ملی» 5/31  درصد آرا را به دست آورده و این بیش از دو برابر رقم حزب رئیس‌جمهور این کشور بوده است! بر همین اساس امانوئل ماکرون در پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «فرانسه نیاز به اکثریتی قاطع در پارلمان دارد تا در آرامش و هماهنگی عمل کند. من پیام شما و نگرانی‌های شما را درک کرده‌ام و آن‌ها را بدون پاسخ نمی‌گذارم». برخی دیگر از تحلیلگران هم معتقدند که بسیاری از رسانه‌های اروپایی در حال سانسور نتایج انتخابات پارلمان اروپا هستند و در این راستا سعی دارند تا به افکار عمومی بفهمانند که هیچ اتفاقی رخ نداده است و همه چیز در وضعیت معقول گذشته قرار دارد اما این تحلیل حداقل در مورد فرانسه و آلمان چندان صدق نمی‌کند؛ چراکه اوضاع در برلین و پاریس به شدت بحرانی است! 

 بعید است که «امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهور فرانسه، مقام نخست‌وزیری را به حزب «اجتماع ملی» پیشکش کند، زیرا غرورش چنین اجازه‌ای به او نمی‌دهد؛ اما داستان این روزهای فرانسه به‌مثابه یک کشتی در حال غرق شدن است

غرق شدن ماکرون و شولتس

فقط آلمان و فرانسه نیستند که با مشکل نارضایتی عمیق نسبت به نتایج انتخابات مواجه شده‌اند، بلکه در بریتانیا نیز شاید محافظه‌کاران با خطر نابودی و کناره‌گیری روبرو شوند و بدین ترتیب، شوک عمیقی به سیستم‌های سیاسی سرتاسر اروپا و حتی غرب وارد شود

همزمان با پایان آخرین روز رای‌گیری انتخابات پارلمان اروپا و انتشار برآوردها، مشخص شد که حزب «اجتماع ملی» دو برابر حزب حاکم موسوم به «رنسانس» (متعلق به امانوئل ماکرون) رأی کسب کرده است. اگر چه به نظر می‌رسد حزب راست‌گرای مارین لوپن در آستانه کسب یک پیروزی تاریخی برای محافظه‌کاران و راست‌گرایان در فرانسه است اما جمع آرای احزاب میانه‌رو و چپ که از امانوئل ماکرون حمایت می‌کنند بسیار بیشتر از حزب لوپن است و احتمالاً به همین دلیل رئیس‌جمهور فرانسه «با اطمینان خاطر» و در واکنشی سریع از انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات زودهنگام خبر داد. روزنامه تلگراف با اشاره به انتخابات زودهنگام فرانسه که قرار است در ۲ مرحله طی روزهای ۳۰ ژوئن (۱۰ تیر) و ۷ ژوئیه (۱۷ تیر) برگزار شود، می‌نویسد: بازی در نهایت شاید بدین گونه تمام شود که «جردن باردلا» رئیس حزب اجتماع ملی فرانسه به مقام نخست‌وزیری این کشور منصوب شود اما این مقام برای جوان ۲۸ ساله‌ای که تجربه‌ای ندارد، بیش از حد بزرگ است. این روزنامه انگلیسی استدلال می‌کند که امانوئل ماکرون با این اقدام شانس پیروزی دیگری را به خود و نخست‌وزیرش بخشیده است؛ اقدامی که «پوچ» به نظر می‌رسد و در حال حاضر در فرانسه هیچکسی به اندازه مارین لوپن از جریانات پیش آمده خوشحال نیست. البته مقامات دولتی فرانسه می‌گویند که اگر حزب مارین لوپن قدرت را به دست بیاورد، می‌تواند «ناتوانی حزبش» را پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری به رای‌دهندگان نشان دهد. نکته اینجاست که بعید است که «امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهور فرانسه، مقام نخست‌وزیری را به حزب «اجتماع ملی» پیشکش کند، زیرا غرورش چنین اجازه‌ای به او نمی‌دهد اما داستان این روزهای فرانسه به‌مثابه یک کشتی در حال غرق شدن است که به تدریج ارتباطش را از دست می‌دهد و همه اینها از «خودشیفتگی کورکورانه‌ رئیس‌جمهوری» نشات می‌گیرد که همچنان تصور می‌کند قادر به پیروزی است. 

در برلین هم تقریباً چنین رویدادی در حال شکل گرفتن است؛ چراکه با اعلام نتایج انتخابات، شوک به سیستم آلمان نیز انتقال یافت. طبق آنچه گزارش شده است، هر سه حزب ائتلاف حاکم با کاهش شدید مواجه شده‌اند و بدین ترتیب احزاب مخالف به دستاوردهایی رسیده‌اند. در حالیکه حزب راست‌گرا به نتایج بی‌سابقه‌ای دست پیدا می‌کند و هم‌چنین با انتخابات منطقه‌ای در فصل پاییز و انتخابات فدرال در سال آینده میلادی، آلمان احتمالا به سمت «بزرگترین آشفتگی سیاسی» در تاریخ دموکراسی پس از جنگ پیش می‌رود. واقعیت این است که شانس از احزاب حاکم آلمان روی برگردانده است و نتایج معکوس می‌شوند. حزب سبز تقریبا به ۹ درصد و حزب سوسیال دموکرات اولاف شولتس (صدراعظم آلمان) به ۱۴ درصد (پایین‌ترین حد خود) سقوط کرده است. همچنین شرکای ائتلافی او موسوم به «لیبرال‌های آزاد» به ۵ درصد رسیده است. برندگان این انتخابات احزاب راست‌میانه دموکرات مسیحی بوده‌اند که حدود ۳۰ درصد آراء را به دست آورده‌اند. این آمار به معنای کمین کردن خطر در اطراف اولاف شولتس است. در نهایت باید دانست که فقط آلمان و فرانسه نیستند که با مشکل نارضایتی عمیق نسبت به نتایج انتخابات مواجه شده‌اند، بلکه در بریتانیا نیز شاید محافظه‌کاران با خطر نابودی و کناره‌گیری مواجه شوند. بدین ترتیب، شوک عمیقی به سیستم‌های سیاسی سرتاسر اروپا و حتی غرب وارد شده است که نباید در این بین از پیامدهای سیاسی- اقتصادی جنگ اوکراین چشم‌پوشی کرد.