به گزارش خبرنگار مهر، دو کتاب «فیلسوفان تحلیلی» و «فلسفه امروزین علوم اجتماعی» به‌تازگی توسط نشر نو منتشر و راهی بازار نشر شده‌اند.
«فیلسوفان تحلیلی؛ منتخب مقاله‌ها» توسط کاوه لاجوردی تدوین شده و مقالاتی از هری فرانکفورت، رابرت ادمز، برنارد ویلیامز، دانلد دیویدسن، فیلیپا فوت، فرنک سیبلی، کندال والتن، دنیل دنت و گیلبرت هارمن را در بر می‌گیرد.
مقالات کتاب پیش‌رو از مجموعه‌ها و منابع مختلف انتخاب شده و محل رجوع هرکدام در کتابشناسی ابتدایشان معرفی شده است. وجه اشتراک ۱۰ مقاله مندرج در مجموعه پیش‌رو، این است که همگی در گروه نوشتارهای کلاسیک فلسفی سنت تحلیلی جا دارند. این‌کتاب هم مانند «هیلری پانتم؛ منتخب مقالات فلسفی» و «دیوید چالمرز، ذهن آگاه: در جستجوی نظریه‌ای بنیادی» است که پیش‌تر در قالب مجموعه «متون کلاسیک فلسفه تحلیلی» منتشر شده‌اند.
کاوه لاجوردی پیش‌تر هنگام چاپ دو کتاب دیگر اعلام کرده هدف از تهیه و تدوین مجموعه «متون کلاسیک فلسفه تحلیلی»، انتشار متن‌هایی است که مرزهای فلسفه تحلیلی را جابه‌جا کرده باشند نه کتاب‌های درسی یا مقدماتی که هدف عمده‌شان شرح متون کلاسیک فلسفه تحلیلی است یا بناست مقدمه آنها باشند. دست‌اندرکاران این‌مجموعه بر این‌باورند که حداقل طی دو قرن اخیر، متن‌های کلاسیک فلسفی به مقدمات چندانی نیاز ندارند و برای درک‌شان، دقت و شکیبایی کافی است. همچنین خواندن‌شان آسان نیست اما نیازی هم به شرح و مقدمه ندارند.
مقالات منتشرشده در این‌کتاب به همراه اسامی نویسندگانشان به این‌ترتیب‌اند:
منطقِ همه‌توانی (هری فرنکفورت)، آیا خداوند باید بهترین را خلق کند؟ (رابرت ادمز)، سازگاریِ اخلاقی (برنارد ویلیامز)، امکان‌های بدیل و مسؤولیتِ اخلاقی (هری فرنکفورت)، ضعفِ اراده چگونه ممکن است؟ (دانلد دیویدسن)، واقع‌انگاریِ اخلاقی و دوراهه‌ی اخلاقی (فیلیپا فوت)، مفاهیمِ زیبایی‌شناختی (فرنک سیبلی)، مقوله‌های هنر (کندال والتن)، کواینیدنِ کُیوف (دنیل دِنِت) و استنباطِ بهترین تبیین (گیلبرت هارمن)
در قسمتی از مقاله «مفاهیم زیبایی‌شناختی» به قلم فرنک سیبلی می‌خوانیم:
اما البته که ما در کاربست اصطلاحات زیبایی‌شناختی توفیق می‌یابیم، و به کرات با صحبت کردن (و ایما و اشاره به انحاء خاص) موفق می‌شویم کاری کنیم دیگران چیزی را ببینندکه ما می‌بینیم. کم‌کم گمان می‌بریم که سردرگمی درباره اینکه چگونه ممکن است بتوانیم این‌کار را انجام بدهیم، و سردرگمی درباره خصلت غامضِ کیفیات زیبایی‌شناختی، برآمده از این است که مدل‌های فلسفی نامناسبی در ذهن داریم. وقتی کسی قادر نیست ببیند که کتاب روی میز قهوه‌ای است، نمی‌توانیم با صحبت‌کردن کاری کنیم ببیند که قهوه‌ای است؛ در نتیجه به‌نظر گیج‌کننده می‌آید که می‌شود با صحبت‌کردن کاری کنیم ببیند که آن‌گلدان لطیف است. اگر بنا است این سردرگمی را برطرف کنیم و مفاهیم و کیفیات زیبایی‌شناختی را همان چیزهایی بازشناسیم که هستند، باید مدل‌های نابجا را کنار بگذاریم و در این کاوش کنیم که چگونه به‌طورِ بالفعل این‌مفاهیم را به کار می‌بندیم. با این‌همه علاقه به آنچه منتقد انجام می‌دهد و این‌همه توافق در این‌امر، می‌توان انتظار داشت توضیح داده باشند که منتقد چگونه این‌کار را انجام می‌دهد. اما در این‌مورد کم گفته‌اند، و آنچه گفته‌اند راضی‌کننده نیست.
این‌کتاب با ۲۳۷ صفحه، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۳۲۰ هزار تومان منتشر شده است.
«فلسفه امروزین علوم اجتماعی؛ با نگرش چندفرهنگی» هم اثر براین فِی است که توسط خشایار دیهیمی ترجمه شده و یکی از عناوین «کتابخانه فلسفه سیاسی» است که نشر نو چاپ می‌کند. نسخه اصلی این‌کتاب سال ۱۹۹۶ توسط انتشارات آکسفورد چاپ شده است.
برایان فِی نویسنده این‌کتاب متولد ۱۹۴۳ و استاد فلسفه دانشگاه وسلین کنتیکت است. «نظریه اجتماعی و عمل سیاسی» و «علوم اجتماعی انتقادی» از دیگر کتاب‌های او هستند که به‌ترتیب سال‌های ۱۹۷۵ و ۱۹۸۷ چاپ شده‌اند.
مولف «فلسفه امروزین علوم اجتماعی» می‌گوید این‌کتاب، کتابی صرفا برای متخصصان، اهل فن و دانشجویان رشته‌های علوم اجتماعی نیست؛ اگرچه احتمالا این‌گروه‌ها بیشترین بهره را از این‌کتاب خواهند برد. اما این‌کتاب می‌تواند برای هرکسی که به خودش، به‌طور کلی به انسان، به جامعه‌اش و به جهان فکر می‌کند، مفید باشد. مطابق رویکرد مولف این‌کتاب، به معرفی موضوعات بنیادینی پرداخته می‌شود که هنگام تفکر دربارهٔ انسان از منظر تفاوت‌های فرهنگی و اجتماعی نمی‌توان آنها را نادیده گرفت.
کتاب پیش‌رو ۱۱ فصل دارد که به این‌ترتیب‌اند:
«آیا باید همان کس [یا از همان کسان] باشی تا آن‌کس را بشناسی؟»، «آیا برای آنکه خودمان باشیم نیازمند دیگران هستیم؟»، «آیا فرهنگ و جامعه ما، ما را آنی می‌کند که هستیم؟»، «آیا افراد در فرهنگهای مختلف در جهانهای مختلفی زندگی می‌کنند؟»، «آیا باید فرضمان این باشد که دیگران موجوداتی عقلانی‌اند؟»، «آیا باید فهم ما از دیگران طبق ضوابط و ملاکهای خود آنها باشد؟»، «آیا معنای رفتار دیگران همانی است که خود از آن مُراد می‌کنند؟»، «آیا فهم ما از دیگران اساسا تاریخی است؟»، «آیا ما داستانها را زندگی می‌کنیم یا فقط آنها را می‌سراییم؟»، «آیا ما می‌توانیم درکی عینی از دیگران داشته باشیم؟» و «نتیجه‌گیری: از فلسفه چندفرهنگی علوم اجتماعی چه می‌توان آموخت؟».
در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:
همین‌مطلب در مورد وقایع تاریخی مهمی نظیر عبور قیصر از روبیکون صادق است. این عمل از زمان وقوعش با ظهور جماعات تفسیرکننده مختلف تفسیر و بازتفسیر شده است. برای همین است که مورخان حتی امروز هم، دوهزارسال بعد از وقوع آن واقعه، هنوز می‌توانند بر سر معنای عمل قیصر (و معنای اعمال گسترده‌تری که عمل قیصر جزئی از آن بود) بحث و جدل داشته باشند. معنای عمل قیصر همچنان تغییر می‌کند، و درک و فهم نحوه تغییر این‌معنا یکی از عوامل موثر در تغییر جماعات تفسیرکننده‌ای است که دائما با چشم‌اندازی تازه و بکر به آن روی می‌کنند.
این‌کتاب هم با ۴۳۸ صفحه، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۳۵۰ هزار تومان به چاپ رسیده است.