شناسهٔ خبر: 67037021 - سرویس گوناگون
نسخه قابل چاپ منبع: صدا و سیما | لینک خبر

دانستنی های سلامت ؛

عوارض و ضرر مصرف نمک زیاد

خوردن بیش از حد هرچیزی برای بدن مضر است؛ مصرف زیاد نمک مشکلات جدی برای سلامتی ایجاد می‌کند که در بیشتر مواقع این مشکلات قابل جبران نیستند.

صاحب‌خبر -

عوارض و ضرر مصرف نمک زیادبه گزارش خبرگزاری صداوسیما؛ مرکز سمنان،️ ️نمک خوراکی یک ترکیب ساخته شده از پیوند یونی بین سدیم و کلر است. نمک نیز مانند سایر مواد غذایی باید به اندازه مناسب مصرف شود چرا که مصرف به اندازه نمک برای سوخت وساز مواد غذایی در بدن و کارکرد صحیح عضلات لازم و ضروری است، اما مصرف بیش از حد نمک می‌تواند موجب بعضی از هشدار‌ها و مشکلات سلامتی شود. 

نمک چیست؟
نمک‌ها ترکیبات غیر معدنی هستند که حاوی کربن و هیدروژن نمی‌باشند. نمک‌ها با بار مثبت کاتیون نامیده می‌شوند و یون‌ها با بار منفی یعنی آنیون‌ها را جذب می‌کنند. این جذب مثبت به منفی به عنوان یک پیوند یونی شناخته می‌شود که کلید تثبیت ساختار شیمیایی نمک هاست.
یکی از مهمترین نمک‌ها در نظام طبیعی و زیستی دنیا سدیم کلرید می‌باشد، بیایید نگاهی به سدیم کلرید انداخته و درباره‌ی آنچه که آن را در طبیعت نمک ارزشمندی ساخته است، بحث کنیم.

نمک چه نقشی در بدن دارد؟
نمک یکی از مواد ضروری برای سوخت وساز مواد غذایی در بدن، انتقال پیام‌های عصبی و کارکرد صحیح عضلات است. مصرف کمی نمک در زمان اسهال و استفراغ و یا فعالیت شدید بدنی و در هوای گرم، سبب جبران املاح از دست رفته بدن می‌شود.
نمک به تعادل قند خون، به نرم کردن و صاف کردن حنجره، به جذب مواد مغذی درون غذا، تنظیم خواب، درمان بیماری زکام و سینوزیت، درمان آلرژی، جلوگیری از کرامپ یا گرفتگی عضلات، فراهم کردن انرژی بدن، بهبود عملکرد سلول‌های عصبی، خارج شدن اسیدیته زیادی به وجود آمده در بدن کمک می‌کند.

چه مقدار نمک بخوریم؟
مقدار مصرف روزانه نمک بر اساس توصیه سازمان بهداشت جهانی، پنج گرم است، اما در کشور ما میزان مصرف نمک ۲ تا ۳ برابر این مقدار است.

عوارض جانبی نمک 
سدیم کلرید یا همان نمک طعام بیشتر عوارض جانبی بار منفی سدیم را داراست. مصرف بیش از حد آن می‌تواند موجب بعضی از هشدار‌ها و مشکلات سلامتی شود که در ادامه بیان می‌کنیم:

فشار خون بالا
نمک طعام یکی از عوامل برجسته فشار خون بالاست. اخیرا یک مطالعه عنوان کرد که عامل بیش از ۱۷ درصد موارد فشار خون در آمریکا به مصرف بالای نمک خوراکی مرتبط بوده است مصرف بیش از حد نمک طعام بسیار برای شما بد است.
مصرف افراطی آن فشار سرخرگی را افزایش می‌دهد و همچنین وجود زیاد نمک در بدن، منجر به حبس آب در آن و رقیق شدن می‌شود و به این وسیله احتباس آب زیاد شده و مقدار خون در کانال‌های خونی افزایش می‌یابد.
افزایش مقدار خون نیز فشار خون را افزایش می‌دهد که منجر به هایپرتانسیون یا همان فشار خون بالای مزمن می‌شود. بعد از مدت‌ها هایپرتانسیون می‌تواند رگ‌های خونی را غیر منعطف کند و اگر بدون درمان باقی بماند؛ می‌تواند به حمله و سکته قلبی منتهی شود.
مورد دیگر اینکه با توجه به افزایش بیش از حد کارکرد قلب در پمپاژ، مقدار خون نیز زیاد می‌شود و این موضوع می‌تواند خود قلب را تضعیف و آثار سوء بر خود داشته باشد.

ناراحتی‌های معده
نمک طعام می‌تواند برای معده ویران کننده باشد. در حقیقت، مطالعات نشان داده اند که مقدار خیلی زیاد نمک ممکن است منجر به سرطان معده؛ چهارمین سرطان شایع دنیا شود. ریسک ابتلا به سرطان معده به خصوص در کشور‌های در حال توسعه، جایی که مصرف افراطی نمک رایج است، بسیار بالاست. علاوه بر آن، مصرف بیش از حد نمک می‌تواند تقریبا باعث ناراحتی‌های معده نیز گردد.

ارتباط مصرف زیاد نمک و پوکی استخوان
مصرف نمک زیاد، سبب جدا شدن کلسیم از استخوان‌ها و دفع آن از ادرار می‌شود و چنانچه قبلا در مطلب کاملی در سلامت نمناک توضیح دادیم این افراد به همین علت دچار پوکی استخوان می‌شوند و استخوان آنها نازک می‌شود و با افزایش سن استخوان راحت می‌شکند. اگر می‌خواهید به پوکی استخوان دچار نشوید نمک کمتر مصرف نمایید.

مصرف زیاد نمک و آسم
مصرف نمک زیاد، آسم را در برخی از افراد وخیم‌تر می‌کند. این افراد اگر مصرف نمک را کاهش دهند، در بهبود بیماری آسم موثر و مفید است.

امراض ناگهانی
در محیط‌های بالینی، مقدار زیاد سدیم کلرید نشان از امراض ناگهانی در داخل ورید‌ها داشت. متقابلا کاهش شدید سدیم در فرآیند کم آبی نیز با خودی خود باعث این امراض می‌شود.
اگر شما همواره به دستشویی می‌روید چه در روز و چه در شب، تکرر ادرار علامت کلیدی مصرف اضافی نمک یا صفرای بیش فعال، عفونت دستگاه ادرار و دیابت نوع دو باشد. اگر هر تغییری در عادات دفع ادرار خود پیدا کردید، به پزشک مراجعه کنید.

تشنگی زیاد
اگر اغلب اوقات دهان خود را خشک یافتید و تشنگی شما غیر قابل تحمل است، احتمالا شما نمک زیادی مصرف کردید. مانند تکرر ادرار، تشنگی دائمی نیز می‌تواند علامت حالت‌های دیگر مانند دیابت نوع دو باشد، پس این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.

نگهداری مایعات بدن
مصرف نمک زیاد سبب افزایش احتباس مایعات در بدن می‌شود. اگر این افراد مصرف نمک کاهش دهند حدودا ۲ لیتر از مایعات بدن آنها کاهش می‌یابد.

ورم مچ پا
افراط در مصرف نمک در رژیم غذایی خود می‌تواند به تورم مچ‌های پا منتهی شود. مچ‌های ورم کرده می‌تواند ناشی از احتباس آب که نتیجه‌ی مصرف زیاد نمک است، باشد. اما حالت‌های دیگری نیز می‌توانند باعث به وجود آمدن مچ‌های ورم کرده شود. افرادی که قوزک پا آنها ورم کرده است و انگشترشان تنگ شده اگر نمک کمتر مصرف نمایند، ورم بسیار کاهش می‌یابد.

سردرد
اگر شما خودتان مشتاق خوراکی‌های نمکی یافتید، شما بسیار نمک مصرف می‌کنید. شما از غذای خود لذت بیشتری خواهید برد اگر مصرف نمک خود را به سطح قابل قبول برسانید.
وجود بیش از حد نمک در رژیم غذایی می‌تواند باعث سردرد‌های ناشی از کم آبی در بدن شود. اگر معمولا سردرد‌های متوسطی دارید و از این سردرد‌ها رنج می‌برید و نمی‌دانید چه کنید، باید مصرف نمک را کاهش دهید. اگر نمک را به کمترین برسانید هیچ اثر بدی ندارد و پزشک به شما در این زمینه کمک خواهد کرد.

ممانعت از عملکرد کلیه
یک رژیم غذایی پر نمک می‌تواند عملکرد کلیه شما را آهسته‌تر کند. نمک زیاد می‌تواند باعث افزایش پروتئین در ادرار شما شود. افزایش پروتئین در ادرار شما یک عامل بسیار بالا برای بیماری کلیه است.

مهم‌ترین منابع دریافت نمک در رژیم غذایی
نمک آشپزخانه و نمک سر سفره
انواع غذا‌های آماده مثل سوسیس، کالباس، همبرگر و انواع کنسرو‌ها مانند کنسرو خورش ها، کنسرو سبزیجات و ...
انواع خوراکی‌های شور مانند چیپس، چوب شور و لبنیات شور مانند پنیر، دوغ و کشک
انواع ترشیجات و شور
آجیل و مغز‌های شور

نکاتی برای پیشگیری از افزایش فشار خون و بیماری‌های قلبی
اجتناب از مصرف زیاد نمک هنگام پخت غذا
اجتناب از مصرف بی رویه نمک بر سر سفره
اجتناب از مصرف غذا‌های کنسرو شده و بسته بندی شده و آماده
استفاده از سبزی‌های تازه و معطر، سیر، لیموترش، آب نارنج، آویشن، شوید و ... به جای نمک
اجتناب از مصرف غذا‌های شور مانند آجیل شور، انواع فرآورده‌های غلات حجیم شده مانند چیپس و ...
اجتناب از مصرف جوش شیرین که دارای سدیم است و برای ورآمدن و پف کردن انواع نان و کیک به کارمی رود.

مضرات مصرف نمک دریا
نمک دریا به نمک حاصل از تبخیر آب دریا گفته می‌شود که مضرات زیر را دارد:
این نمک، تصفیه نشده و دارای انواع ناخالصی‌ها مانند فلزات سنگین است که ممکن است سبب ابتلای شما به سرطان شود.
میزان ید این نمک کم بوده و نمی‌تواند نیاز روزانه را تامین کند.
نمک دریا حاوی مواد معدنی مانند فلوئور و پتاسیم است، اما اگر به مقادیر زیاد مصرف شود، این املاح تامین می‌شوند.
اگر می‌خواهید از نمک دریا استفاده کنید نمک‌هایی که مجوز تولید و پروانه ساخت از وزارت بهداشت دارند را مصرف نمایید.

نظر شما