گروه جهان
«ملامحمد عمر» رهبر گروه طالبان افغانستان كه از مدتها قبل در ملاعام حاضر نشده بود در اثر ابتلا به بيماري درگذشته و در خاك افغانستان به خاك سپرده شده است. پيشتر اخبار ضد و نقيضي درخصوص مرگ او منتشر ميشد اما يكي از مقامات طالبان اعلام كرد، رهبر طالبان «دو سال قبل در افغانستان در گذشته و در خاك همين كشور هم به خاك سپرده شده است خبري كه ميتواند فضاي سياسي در كابل را دستخوش تغييرات جدي كرده و سرنوشت مذاكرات صلح طالبان و دولت افغانستان را در هالهيي از ابهام قرار دهد.
به گزارش خبرگزاري افغان خامهپرس، يك وزير پيشين و عضو شوراي كنوني رهبري طالبان به رسانههاي پاكستاني گفته كه ملاعمر بر اثر بيماري توبركلوز درگذشته است. او در اين باره گفته است: «ملاعمر دو سال و چهار ماه پيش به علت بيماري توبركلوز (سل ريوي) درگذشته و در بخشهاي مرزي افغانستان دفن شد.»
ملاعمر در سالهاي گذشته از نظرها دور بوده و همه ساله با انتشار پيامهاي مناسبتي حرفهايش را از طريق وبسايت گروه طالبان به افراد اين گروه رسانده است. به گفته اين مقام نزديك به طالبان جسد ملاعمر را پسرش قبل از خاك سپاري شناسايي كرده است. گزارش خامهپرس زمان افشاي حقيقت مرگ ملاعمر را مربوط به جلسه چهارشنبه طالبان دانسته است. اين نشست براي تعيين رهبر جديد تشكيل شده بود. وزير پيشين طالبان كه نخواست نامش فاش شود نيز گفته در اين نشست حضور داشته تا در مورد تعيين رهبر جديد نظر بدهد.
درگذشته يا كشته شده؟
پيش از اعلام اين خبر حرف و حديثهاي فراواني در مورد مرگ رهبر طالبان وجود داشت. در همين زمينه يكي از شاخههاي طالبان به نام «معاذ فدايي» اعلام كرده كه ملاعمر توسط اختر محمد منصور، دوست و معاونش كشته شده است. سخنگوي اين جبهه كه «حمزه» نام دارد در پيامي به رسانهها گفت كه جبهه نظامي «فداييون» در طالبان اطلاعات موثقي دريافت كرده است كه نشان ميدهد رهبر طالبان توسط «محمد منصور» جانشينش و «گل آغا» مسوول مالي طالبان حدود 24ماه قبل كشته شده است. رسانهها در آن هنگام گزارشهايي را مبني بر اينكه ملامحمد عمر كشته شده، منتشر كردند اما طالبان اين گزارشها را در آن هنگام تكذيب و اعلام كردند كه اين گزارشها به دور از واقعيت است. در آن زمان امنيت ملي افغانستان اعلام كرده بود كه زنده و مرده بودن ملاعمر مورد ترديد قرار دارد. بلافاصله پس از اعلام اين خبر در رسانههاي پاكستاني بود كه منابع نزديك به محمد اشرف غني، رييسجمهوري و عبدالله عبدالله، رييس اجرايي حكومت افغانستان همچنين منابع امنيتي اين كشور تاييد كردند كه ملاعمر، رهبر گروه طالبان «دو يا سه سال پيش» درگذشته است. برخي منابع نزديك به حكومت در گفتوگو با بيبيسي اعلام كردند كه خبر درگذشت ملا محمد عمر از سوي حكومت پاكستان در اختيار مقامهاي افغان قرار گرفته است.
اگرچه تاكنون مشخص نيست طالبان چه كسي را به عنوان رهبرشان انتخاب خواهند كرد اما پيش از اين گفتههايي وجود داشت كه شماري از طالبان به خاطر گزينش ملا محمد يعقوب، پسر ۲۶ ساله ملاعمر به عنوان رهبر جديدشان توافق كردهاند.
رهبري در سايه
در آن زمان كه حضور ملاعمر كم رنگ شده بود و شايعات هر روز رنگ و بوي ديگري ميگرفت، سخنگوي طالبان در اقدامي غيرمنتظره زندگينامه او را منتشر كرد كه حاوي نكات قابل توجهي بود. اين زندگينامه پنج هزار كلمهيي در وبسايت طالبان واقعياتي را درباره تولد، دوران كودكي و جواني ملامحمد عمر علني كرد. به گزارش بيبيسي در اين زندگينامه از ملامحمد عمر معروف به «اميرالمومنين» با عنوان «مجاهد» ياد شده است. گفته شده كه او از قوم تومزي و يكي از قبائل اصلي پشتون به نام هوتك است. نام پدر او مولوي غلام نبي «شخصيتي علمي و اجتماعي» و «در بين مردم چهرهيي درخشان» بوده كه پنج سال بعد از تولد ملاعمر در گذشته است. بعد از مرگ پدر، خانواده او به ولايت ارزگان مهاجرت كردند. ملاعمر بعد از حمله اتحاد جماهير شوروي سابق به افغانستان تحصيل ديني خود را رها كرد تا به مجاهدين بپيوندد. فهرست نبردهاي او از سال ۱۹۸۳ تا ۱۹۹۱ با نيروهاي شوروي در اين زندگينامه عنوان شده بود. او چهار بار زخمي شد و در نهايت چشم راست خود را از دست داد. گفته شده او سال ۱۹۹۲ (۱۳۷۱ شمسي) سلاح بر زمين گذاشت و در روستاي گيشانو ولسوالي ميوند قندهار مدرسهيي ديني تاسيس كرد. سال ۱۹۹۴ او رهبر طالبان افغانستان شد و سال ۱۹۹۶ همراه با تصرف بيشتر بخشهاي افغانستان در گردهمايي در قندهار «اميرالمومنين» لقب گرفت. طالبان سپس كابل، پايتخت افغانستان را هم در همان سال (مهرماه ۱۳۷۵) تصرف كرد.
طالبان ميگويند بعد از تصرف كابل و تاسيس امارت اسلامي افغانستان «قدرتهاي كافر جهان نتوانستند قانون شريعت را تحمل كنند» و به همين دليل حملهيي نظامي را آغاز كردند.
حمله نظامي ايالات متحده امريكا و متحدان ناتو به افغانستان در سال٢٠٠١ و رويارويي آنان با طالبان نيز قصهيي قديمي است كه همچنان ادامه دارد. از سال 2001 ملاعمر هرگز در ملاعام ديده نشد اما نيروهاي امريكا همواره به دنبال او ميگشت تا جايي كه يك جايزه 10ميليون دلاري تعيين كرد. در اين بيوگرافي درباره دوران حمله امريكا به افغانستان به نقل از ملاعمر آمده است كه: «بايد بدانيد برپا كردن آشوب بسيار آسان اما ريشهكن كردن آن و بازگرداندن نظم و قانون كاري به غايت سخت و طاقتفرساست.»
و در آخر پيرامون بحث شخصيت و رهبري ملاعمر آمده است كه: «او آرام است، عصباني نميشود و نميترسد. خانه و حساب بانكي در خارج از كشور ندارد. خوش برخورد است و شوخ طبعي ويژهيي دارد و هيچگاه خود را برتر از همراهانش نميداند. طالبان مدعي است با آنكه ملاعمر بهشدت تحت تعقيب دشمن قرار دارد در فعاليتهاي روزانه او تغييري ايجاد نشده است.»
مذاكرات پرماجرا
در شرايطي كه دولت افغانستان و سران طالبان به دنبال آن هستند تا با مذاكرات اختلافاتشان را حل كنند، خبر مرگ ملاعمر موجب شده تا آينده مذاكرات در خطر قرار بگيرد. دولت افغانستان انتظار دارد كه دور دوم گفتوگوهاي صلح اسلامآباد ميان نمايندگان گروه طالبان و هيات دولت افغانستان به زودي برگزار شود اما هنوز مشخص نيست كه اين خبرها تاثيري روي نشستهاي صلح خواهد داشت يا نه. با توجه به شروع شدن تحركات داعش در افغانستان به نظر ميرسد جلسات پيش روي مذاكرات صلح، انگيزه بيشتري براي دستيابي به صلح و نتيجه مورد نظر دارد. به گزارش اكسپرس تريبيون، هفته گذشته يك مقام ارشد امنيتي پاكستان كه خواست نامش فاش نشود، تاكيد كرد دور دوم مذاكرات نمايندگان دولت افغانستان و طالبان روز سي و يكم جولاي در اسلامآباد برگزار خواهد شد. به گفته يك مقام پاكستاني نخستين مذاكره مستقيم دو طرف به عنوان اقدامي براي آب كردن يخ روابط عمل كرده و گامهايي نيز در آن برداشته شده است. پيشتر منابع آگاه مدعي شده بودند كه دور دوم اين مذاكرات در چين برگزار خواهد شد. آنها دليل اين تصميم را نگراني جدي چين از كشيده شدن دامنه خشونتهاي افغانستان به خاك خود عنوان كرده بودند.
خبر مرگ رهبر طالبان افغانستان تاييد شد
پايان ملا عمر و بلاتكليفي سياسي در كابل
صاحبخبر -
نظر شما