به گزارش ایکنا؛ روز چهاردهم خردادماه در تقویم جمهوری اسلامی ایران یادآور خاطره تلخ رحلت بنیانگذار انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی (ره) است، آن رهبر فرزانه‌ای که با هدف کسب رضایت الهی، نهضتی جاودان را در جهان اسلام بنا کرد و برای تحقق این هدف سختی‌های زیادی را متحمل شد.

امام راحل با پیروزی انقلاب اسلامی ایران، پرچم حق‌طلبی و آزادی‌خواهی را به اهتزاز درآورد و همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند: «این انقلاب بدون نام خمینی در هیچ کجای دنیا شناخته شده نیست».

 

امسال در حالی مردم ایران و آزادی‌خواهان جهان این مناسبت را به سوگ می‌نشینند که زائران بیت‌الله الحرام از ایران و کشورهای مختلف در سرزمین وحی برای به جا آوردن مناسک حج ابراهیمی گردهم آمده‌اند، حجی که امام راحل را احیاگر آن در عصر حاضر می‌دانند.

 

یکی از ابتکارات حضرت امام خمینی(ره) در مسئله حج احیای مراسم برائت از مشرکین بود، به طوری که ایشان حج بدون برائت از شرک و مشرکین را حج جاهلی می‌دانستند و در حقیقت، مراسم برائت از مشرکین یکی از یادگارهای جاودانه ایشان است که زائران بیت‌الله الحرام هم این سنت ارزشمند را حفظ کرده اند و باید بگوییم که امام راحل کاری را که ابراهیم خلیل‌الله انجام داد، احیا کردند.

 

خداوند متعال در آیه 3 سوره توبه «وَأَذَانٌ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ إِلَى النَّاسِ یَوْمَ الْحَجِّ الْأَکْبَرِ أَنَّ اللَّهَ بَرِیءٌ مِنَ الْمُشْرِکِینَ وَرَسُولُهُ: و [این آیات] اعلامى است از جانب خدا و پیامبرش به مردم در روز حج اکبر که خدا و پیامبرش در برابر مشرکان تعهدى ندارند» به مسئله برائت اشاره کرده، این در حالی است که برائت تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران مطرح نبود، یعنی زائران مناسک حج را انجام می‌دادند، اما برائت از مشرکین در حج مطرح نبود که امام راحل این موضوع را احیا کردند.

برائت از مشرکین، فریاد بیزاری از شرک و مشرکینی است که در جوامع اسلامی نفوذ پیدا کرده‌‍‌اند که مصداق بارز مشرکین در دنیای امروز رژیم صهیونیستی و نظام سلطه هستند و در همین راستا امام خمینی (ره) می‌‏فرماید: «بزرگ‏ترین درد جوامع اسلامی این است که هنوز فلسفه واقعی بسیاری از احکام الهی را درک نکرده و حج با آن همه راز و عظمتی که دارد، هنوز به صورت یک عبادت خشک و یک حرکت بی‏‌حاصل و بی‌ثمر باقی مانده است». امام راحل همچنین، بر این باور بودند حجی که در آن وحدت و برائت، قیام، روح  و تحرک نباشد، حج نیست. 

 

در اندیشه امام خمینی(ره)، حج کانون معارف الهی و پیام‌آور تأسیس جامعه‌ای به دور از رذائل مادی است و ایشان تأکید داشتند که مناسک حج، مناسک زندگی است و امام راحل علاوه بر تبیین ابعاد معنوی حج و اهتمام به این ابعاد، بر مغفول نماندن ابعاد سیاسی این فریضه معنوی نیز تأکید داشتند.

 

امام خمینی(ره)؛ نماد وحدت و همگرایی اسلامی

 

اما جنبه دیگری از شخصیت امام خمینی (ره)، رویکرد وحدت‌گرایانه و تقریبی ایشان بود، امام راحل پیوسته بر تحکیم وحدت امت اسلام و نفی سلطه‌پذیری و سلطه‌گری تأکید داشتند و مسلمانان را به تعمیق اتحاد و همبستگی توصیه می‌کردند.

 

منطق امام خمینی(ره) برگرفته از اسلام ناب محمدی بود و در نتیجه نگرش و رویکرد تقریبی و وحدت‌گرایانه ایشان، در سال 1369 هجری شمسی، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با هدف بهبود روابط میان کشورهای اسلامی تأسیس شد.

 

بنیانگذار انقلاب اسلامی مسئله وحدت میان امت اسلام اعم از شیعه و سنی را موجب از بین رفتن مشکلات جهان اسلام می‌دانست و اگر بسیاری از دیدگاه‌های ایشان در زمینه اتحاد میان مسلمانان تحقق پیدا می‌کرد، ما امروز شاهد بسیاری از مشکلات فعلی جهان اسلام از جمله کشتار بی‌رحمانه مردم غزه توسط رژیم جنایتکار اسرائیل و بحران‌ها در گوشه و کنار جهان اسلام نبودیم.

 

 خمینی کبیر به اقتضائات عقلی، شرعی و زمانی بر ضرورت وحدت امت اسلام در عرصه‌های مختلف ملی و بین‌المللی تأکید داشت و فتنه، تفرقه، اختلافات مذهبی و سلطه مستکبران را ناشی از عدم توجه به مبانی دین مبین اسلام و آیات قرآن می‌دانست.

امام راحل همچنین اهتمام ویژه‌ای به حفظ استقلال نسبی حوزه‌های نظری و عملی فرقه‌های اسلامی داشت، به گونه‌ای که عقاید و آموزه‌های هر فرقه باید مورد احترام قرار گیرد و بر این مسئله تأکید داشتند که در فرآیند تعامل و تبادل نظریه‌ها، هر فرقه باید به معرفی سیره و شیوه خویش بپردازد و از شیوه‌های منفی و استهزا به شدت پرهیز گردد. 

 

همچنین، رفع تبعیض میان برادران دینی و وطنی و توزیع منصفانه فرصت‌ها از جمله اقدامات ارزشمند امام خمینی(ره) بود که زمینه وفاق و دوستی را میان جامعه اسلامی فراهم کرد. 

 

امام راحل با درایت و دوراندیشی که داشت، توانست عواطف و قلوب مسلمانان را متوجه مبانی دینی و یکپارچگی امت اسلامی کند و هویت دینی آنها را جهت تحقق وحدت متذکر گردد، چرا که بقای مسلمانان در گرو همدلی، اتحاد و دوری از فتنه و تفرقه است.

 

به قلم جواد پارسامهر