به گزارش خبرگزاری ایمنا، از ساعت هشت صبح امروز _پنجشنبه دهم خرداد_ فرایند زودهنگام چهاردهمین انتخابات ریاست‌جمهوری کشور به‌طور رسمی آغاز شده است و از امروز داوطلبان به مدت پنج روز فرصت دارند تا در انتخابات ثبت‌نام کنند.
بر اساس اعلام ستاد انتخابات وزارت کشور و در پی به شهادت رسیدن سیدابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور، مطابق فرایند رسمی انتخابات، داوطلبان تا روز چهاردهم خرداد ثبت‌نام خود را انجام خواهند داد. سپس شورای نگهبان از پانزدهم الی بیست‌ویکم خرداد فرصت دارد تا صلاحیت‌های ثبت‌نام‌کنندگان را بررسی کند و در نهایت بیست‌ودوم خرداد، اسامی نهایی نامزدهای انتخابات دولت چهاردهم منتشر خواهد شد. به گفته سخنگوی ستاد انتخابات، مهلت تبلیغات کاندیداها از بیست‌وسوم الی شش تیر است و رأی‌گیری برای انتخاب نهمین رئیس‌جمهور ایران در هشتم تیر ۱۴۰۳ انجام خواهد گرفت.
کسانی که در گذشته احراز صلاحیت نشدند، می‌توانند ثبت‌نام کنند؟
مطابق قانون هرکس که شرایط اولیه ثبت‌نام در انتخابات را داشته باشد، می‌تواند برای ثبت‌نام اقدام کند، اما در این میان اشخاصی وجود دارند که سابقه رد صلاحیت از فیلتر شورای نگهبان را در کارنامه خود دارند و اگر علت این رد صلاحیت همچنان پا برجا باشد بدیهی است که ثبت‌نام مجدد آن‌ها نیز سودی نخواهد داشت. در روزهای اخیر اخباری مبنی‌بر قصد ثبت‌نام توسط برخی چهره‌های سیاسی معلوم‌الحال شنیده می‌شود که به‌طور تقریبی وضعیت روشنی ندارند و در دوره‌های قبل نیز احراز صلاحیت نشده‌اند. حضور این افراد و ثبت‌نام‌های این‌چنینی علاوه‌بر اینکه موجب وهن نظام جمهوری اسلامی است، موجب زحمت مردم و مسئولان نیز هست؛ بنابراین گرچه از جهت قانونی برای ثبت‌نام افرادی که در دوره‌های قبل به‌دلیل حائز شرایط نبودن تأیید صلاحیت نشدند، منعی وجود ندارد، اما این افراد باید بدانند این مسیری که از پیش طی شده و به استناد قانون، مانعی برای احراز صلاحیت داشتند یا شرایط احراز صلاحیت را نداشتند، دوباره تأیید صلاحیت نخواهند شد.
شروط دوازده‌گانه و جزئیات محدودیت سنّی برای ثبت‌نام در انتخابات ریاست‌جمهوری چیست؟
مطابق آنچه ستاد انتخابات کشور در اطلاعیه شماره یک خود منتشر کرده از افرادی که حائز شرایط دوازده‌گانه مندرج نباشند، پذیرش و ثبت‌نام صورت نمی‌گیرد.
یکی از مهمترین این شروط، سلامت و توانایی لازم برای ایفای مسئولیت‌های ریاست‌جمهوری است که مطابق قانون بر داشتن حداقل سن ۴۰ سال تمام شمسی تا حداکثر سن ۷۵ سال تمام شمسی کاندیداها در هنگام ثبت‌نام تاکید دارد. شرطی که در صورت احراز نشدن آن، امکان انجام ثبت‌نام از کاندیداها سلب می‌شود. امری که محسن اسلامی سخنگوی ستاد انتخابات کشور نیز به آن تاکید دارد و می‌گوید: «داوطلبان باید توجه داشته باشند در صورت وجود هرگونه مغایرت همچون سن، مدرک تحصیلی ثبت‌نام در ستاد انتخابات کشور انجام نخواهد شد.»
داشتن مدرک تحصیلی حداقل کارشناسی ارشد یا معادل آن و مورد تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و یا مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه، ارائه برنامه‌ها و خط‌مشی‌های اجرایی در چارچوب صلاحیت و اختیارات قوه مجریه مبتنی‌بر اسناد بالادستی از جمله قانون اساسی و سیاست‌های کلی نظام و نیز معرفی مشاوران جهت تشریح برنامه‌ها و توان مدیریتی، از دیگر شروطی است که داوطلبان باید به آن‌ها توجه کنند.
از دیگر موارد شروط دوازده‌گانه محروم‌نشدن از حقوق اجتماعی در زمان ثبت‌نام، فقدان سابقه محکومیت کیفری مؤثر، نداشتن محکومیت قطعی کیفری به جرایم اقتصادی از جمله کلاهبرداری، رشاء و ارتشاء، اختلاس، تبانی در معاملات دولتی، پول‌شویی، اختلال در نظام اقتصادی کشور و نداشتن محکومیت به اقدام علیه نظام جمهوری اسلامی ایران، وابسته‌نبودن به گروه‌های غیرقانونی و فقدان سوابق سو امنیتی و نیز نداشتن وابستگی به رژیم گذشته و مؤثر نبودن در تحکیم آن است.
راه حل شورای نگهبان برای ثبت‌نام افراد زیر ۴۰ سال چیست؟
رویه شورای نگهبان در این باره به این صورت است که اگر فردی همه شرایط مندرج در مصوبه شورای نگهبان مورخ بیستم دی ۱۳۹۶ را داشته باشد، اما از لحاظ سنی ۶ ماه و یا از لحاظ سابقه، چند روزی کمتر از چهار سال داشته باشد، این فرد می‌تواند به شورای نگهبان مراجعه کند و این شوراست که تصمیم می‌گیرد چه اقدامی باید نسبت به این فرد انجام شود و استثنایی در این مورد وجود ندارد. در واقع شورای نگهبان برای این افراد با هدف جلوگیری از تضییع حق کسی، یک مرحله اضافه بررسی صلاحیت انجام می‌دهد.
میزان حال فعلی افراد است
امام خمینی (ره) چندین مرتبه در بیانات و نوشته‌های خود تاکید کردند که «میزان در هرکس حال فعلی او است.» و این رویکردی است که شورای نگهبان نیز در روند تأیید صلاحیت‌ها از آن پیروی می‌کند. این بدان معنا است که بررسی صلاحیت‌های کاندیداهای هر دوره برای همان دوره است؛ مثلاً رئیس‌جمهوری که در یک دوره حضور داشته و برای دوره بعد ثبت‌نام می‌کند، باید برای دوره جدید نیز صلاحیت او وی مورد بررسی قرار بگیرد و تأیید شود و یا نماینده مجلسی که برای دوره بعد ثبت‌نام می‌کند باید برای دوره جدید نیز صلاحیت او مورد بررسی قرار بگیرد.
بنابراین بدیهی است که مطابق این رویکرد اگر شخصی محکومیتی دارد که در دوره‌ای مانع از تأیید صلاحیت او شده است و تغییری در وضعیت محکومیت او ایجاد نشده است، صلاحیت او تأیید نخواهد شد. بر عکس این موضوع نیز صادق است و ممکن است صلاحیت فردی در دوره‌ای به تأیید نرسیده باشد، اما در دوره‌ی بعد و با رفع دلیل رد صلاحیت قبلی او، صلاحیتش مورد تأیید واقع شود.
شورای نگهبان به دنبال مهندسی انتخابات است؟
موضوعی که در چند سال اخیر به دستاویزی برای بهانه‌جویی و تحت فشار قرار دادن شورای نگهبان به‌عنوان نهاد مسئول بررسی صلاحیت داوطلبان تبدیل شده است، طرح اتهاماتی همچون معین بودن تعداد افراد دارای صلاحیت و تلاش این شورا برای ایجاد تناسب میان تعداد افراد تأیید صلاحیت شده از جناح‌های سیاسی موجود در کشور است؛ در حالی که رویه شورای نگهبان درباره تعداد نامزدهای ریاست‌جمهوری نشان می‌دهد که در همه ادوار این عدد متغیر بوده است.
از سویی دیگر خاستگاه سیاسی کاندیداهای تأیید صلاحیت شده انتخابات ریاست‌جمهوری در دوره‌های گذشته حاکی از آن است که در انتخابات سال ۱۴۰۰، از هفت کاندیدای تأیید صلاحیت شده، پنج کاندیدا از جناح اصولگرا و دو کاندیدا از جناح اصلاح‌طلب و اعتدالی و در انتخابات ۱۳۹۶، از شش نفری که تأیید صلاحیت شده بودند، سه نفر از جناح اصولگرا و سه نفر دیگر از جناح اصلاح‌طلب بودند؛ در انتخابات ۱۳۹۲ نیز از میان هشت کاندیدای نهایی، پنج کاندیدا دارای خاستگاه اصول‌گرایی و سه کاندیدا دارای خاستگاه اصلاح‌طلبی یا مستقل بودند؛ این آمار نشان می‌دهد که شورای نگهبان هیچ‌گاه توجهی به مباحثی که از سوی برخی رسانه‌ها و جریانات مطرح می‌شود، نداشته است و نگاه شورای نگهبان نگاه حزبی، جناحی و گروهی نیست و نمی‌تواند باشد.
نظر شما