بین الملل تابناک: در دو گزارش «رافائل گروسی» مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی به این آژانس که نسخه ای از آن به رویت خبرنگار تابناک رسیده وی انطباق برنامه هسته ای ایران ذیل قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل و تعهدات پادمانی ایران مطابق با NPT را مورد بررسی قرار داده است.

نشست فصلی شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی قرار است از روز ۳ ژوئن (۱۴ خرداد) آغاز شود و تا ۷ ژوئن (۱۸ خرداد) ادامه یابد.

گزارش مرتبط با فعالیتهای پادمانی، مربوط به اجرای توافقنامه پادمان NPT در جمهوری اسلامی ایران است. این گزارش همچنین به اجرای بیانیه مشترک توافق شده بین مدیرکل و محمد اسلامی، معاون رئیس جمهور ایران و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران (AEOI) در 4 مارس 2023 می پردازد.

در این گزارش ادعا شده است:

-مدیرکل مجدداً تأکید می‌کند که مسائل پادمان باقی‌مانده از تعهدات ایران ذیل موافقت‌نامه پادمان‌های NPT سرچشمه می‌گیرد و باید حل و فصل شود تا آژانس در موقعیتی باشد که تضمین دهد برنامه هسته‌ای ایران منحصراً صلح‌آمیز است.

- در این زمینه، مدیرکل متأسف است که مسائل مهم پادمانی (outstanding safeguards issues) باقی مانده حل نشده است، زیرا ایران نه توضیحات فنی معتبری در مورد وجود ذرات اورانیوم با منشاء انسانی در ورامین و تورقوزآباد به آژانس ارائه کرده است و نه به آژانس از مکان فعلی مواد هسته ای مرتبط و/یا تجهیزات آلوده اطلاع داده است. علاوه بر این، ایران اعلام کرده است که تمامی مواد، فعالیت‌ها و مکان‌های هسته‌ای مورد نیاز بر اساس توافقنامه پادمان را اعلام کرده است.

- مدیرکل بارها در طول چندین سال به صراحت اعلام کرده است که مگر و تا زمانی که ایران توضیحات فنی معتبری برای حضور ذرات اورانیوم با منشأ انسانی در مکان‌های اعلام‌نشده در ایران ارائه نکند و آژانس را از مکان یا مکان‌های فعلی مواد هسته‌ای و/یا تجهیزات آلوده، مطلع کند  لذا آژانس قادر نخواهد بود صحت و کامل بودن اظهارات ایران را ذیل موافقتنامه پادمان NPT خود تأیید کند.

- مدیرکل عمیقا متاسف است که ایران از تصمیم خود برای اخراج چندین بازرس با تجربه آژانس عقب نشینی نکرده است. این امر برای اینکه به طور کامل به آژانس اجازه دهد تا فعالیت های راستی آزمایی خود را به طور موثر در ایران انجام دهد، ضروری است.

- در سال گذشته هیچ پیشرفتی در راستای اجرای بیانیه مشترک 4 مارس 2023 صورت نگرفته است. مدیرکل از موافقت ایران مبنی بر ادامه بیانیه مشترک برای ارائه چارچوبی برای همکاری با آژانس و رسیدگی به موضوعات پادمان باقی مانده استقبال می کند و از ایران می خواهد برای اجرای بیانیه مشترک (بیانیه مارس) از طریق تعامل جدی با پیشنهادات ملموس آژانس همکاری کند.

- بیانیه‌های عمومی بیشتر در ایران در این دوره گزارش در مورد توانایی‌های فنی این کشور برای تولید سلاح‌های هسته‌ای و تغییرات احتمالی در دکترین هسته‌ای ایران تنها نگرانی‌های مدیرکل را درباره صحت و کامل بودن اعلامیه‌های پادمانی ایران افزایش می‌دهد.

- مدیرکل به گزارش خود ادامه خواهد داد. مدیرکل بر درخواست و تمایل خود برای ادامه گفت‌وگوهای سطح بالا و مبادلات فنی متعاقب آن به دولت جدید ایران تاکید می‌کند که در نتیجه دیدار با معاون رئیس جمهور «اسلامی»، وزیر امور خارجه فقید، جناب آقای امیرعبداللهیان و وزیر امور خارجه فعلی جناب آقای علی باقری کنی در تهران و اصفهان آغاز شده است.

نکته قابل توجه گزارش آژانس در خصوص تعهدات ایران ذیل موافقت‌نامه پادمانی، ارجاع آن به یادداشت تفاهم مارس 2023 است.

همچنین گروسی در گزارش مرتبط با انطباق ایران با قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل که پس از توافق برجام به تصویب رسید آورده است: «راستی‌آزمایی و نظارت مرتبط با برجام توسط آژانس به‌طور جدی تحت تأثیر توقف اجرای تعهدات هسته‌ای ایران ذیل برجام قرار گرفته است. این وضعیت با تصمیم بعدی ایران برای حذف تمامی تجهیزات نظارتی (surveillance and monitoring) مرتبط با برجام تشدید شده است.»

همچنین آژانس برآورد کرده است که تا 11 می 2024، کل ذخایر اورانیوم غنی شده ایران 6201.3 کیلوگرم بوده است. این رقم نسبت به گزارش فصلی قبلی 675.8 کیلوگرم افزایش یافته است. ذخایر تخمین زده شده شامل: 5841.3 کیلوگرم اورانیوم به شکل UF6. 203.5 کیلوگرم اورانیوم به شکل اکسید اورانیوم و سایر محصولات میانی؛ 47.2 کیلوگرم اورانیوم در مجموعه های سوخت، صفحات و میله ها؛ 4.4 کیلوگرم اورانیوم در اهداف؛ و 104.9 کیلوگرم اورانیوم در رسوبات مایع و جامد.

مطابق گزارش مدیر کل، میزان ذخائر اورانیوم غنی شده تا 60 درصدی ایران به 142.1 کیلوگرم که افزایش 20.6 کیلوگرمی را نشان می دهد.

همچنین مطابق این گزارش ایران از ذخائر اورانیوم غنی شده تا 5 درصد خود کاسته است و آنرا به 2376.9 کیلوگرم رسانده که کاهش 19.9 کیلوگرمی را نشان می دهد.

همچنین در این گزارش از افزایش میزان ذخائر اورانیوم 20 درصدی به میزان 39.1 کیلوگرم خبر داده شده که بر اساس آن ایران این ذخائر را به 751.3 کیلوگرم رسانده است.