در یک هفته گذشته برآیند معاملات در بازار سهام، خروج نقدینگی حقیقی (فروش حقیقی به حقوقی) به ارزش 1580 میلیارد تومان را نشان می‌دهد. در یک هفته گذشته بر شدت خروج هم نسبت به میانگین ماهانه افزوده شده است.

برآیند معاملات صندوق‌های درآمد ثابت نیز در یک هفته گذشته حاکی از 1363 میلیارد تومان ورود نقدینگی حقیقی به این صندوق‌ها است. در یک هفته گذشته شیب ورود به این صندوق‌ها هم نسبت به میانگین ماهانه، در حال افزایش است. این حجم از استقبال به دلیل آن است که وضعیت بازار سهام ریزشی است.

نقش دولت در وضعیت بورس

همیشه سیاست های دولت و به ویژه بانک مرکزی در همه دنیا بر بورس تاثیر مستقیمی دارد، به عنوان مثال در آمریکا و با ارائه گزارش های هفتگی و ماهانه از وضعیت نرخ بهره، تورم تولید کننده و تورم مصرف کننده بورس به سمت بالا یا پایین حرکت می کند.

در ایران اما بورس تاثیر بسیار بیشتری از سیاست های کلان برده و به نوعی دولت نقش اول و آخر در بورس را بازی می کند، به گواه آمار بیش از 65 درصد شرکت های بورس در دست دولت و نهادهای دولتی است و این گونه است که سیاست های کلان اقتصادی دولت در بورس تاثیر مستقیمی دارد.

اولویت دولت سیزدهم در سال 1402 چه بود؟

اولویت دولت در سال 1402 کنترل تورم، کنترل پمپاژ پولی، احتیاط در تسهیلات خرد و کلان و پایین آوردن تورم مصرف کننده و تولید کننده بود، دولت برای این اقدام نرخ بهره را به بالاترین سطح برده و این سیاست در ابتدای سال 1403 با شدت بیشتری ادامه یافت به نحوی که نرخ اوراق اخزا که دولت در بازار سرمایه به فروش رساند به 38 درصد رسید که بسیار بالا است.

طبیعتا با این نوع سیاست انقباضی که دولت انجام داد بورس وضعیت خوبی را تجربه نکرد و سال 1402 یکی از سالهای بد برای بازار سرمایه بود. با این نوع سیاست بسیاری از نمادهای بورسی بیش از 50 درصد در یک سال اخیر ضرر کرده اند و پول سهامداران آن بی ارزش شده است. اما نکته غم انگیزتر این است که تورم در کشور 50 درصد بوده و عملا فعالان بازار سرمایه با نوعی افسردگی و وضعیت نامناسب روانی روبرو شده اند.

پس از شهادت رئیس جمهور فقید هم شوک هیجانی دیگری به بورس وارد شد و فضای بازار سرمایه به سمت هیجان فروش رفت، اما با تدبیر مقام معظم رهبری و برگزاری سریع انتخابات در تاریخ 8 تیر ماه فعالان بازار سرمایه اکنون منتظر ورود کاندیداها و ارزیابی برنامه های آنان هستند.

وضعیت بورس در 3 ماه آینده چگونه خواهد شد؟

اکنون بورس به پایین ترین محدوده رسیده و کار به جایی رسیده که ارزش دلاری بازار سرمایه به بیشتر از نصف کاهش یافته و بازار سرمایه به ارزشمندترین بازار سرمایه گذاری تبدیل شده است، وقتی یک بازار برای سرمایه گذاری ارزشمند می شود شاهد واکنش های مثبت در آن خواهیم بود.

یکی از مواردی که شاید در تبلیغات کاندیداها لحاظ شود نرخ بهره 35 تا 40 درصدی است که این روزها در اوراق منتشر شده دولت در بازار سرمایه شاهد هستیم.

اگر کاندیداها در این موضوع ورود کنند قطعا بازار سرمایه وارد شوک مثبتی خواهد شد، موضوعات اقتصادی داغ و نرخ بهره یکی از موضوعاتی است که پیش بینی می شود در فضای انتخابات موثر واقع شود و نرخ بهره بالا در شرایط کنونی به نظر می رسد به بن بست رسیده باشد، زیرا نه توانسته جهش تولید را محقق کند و نه توانسته نرخ ارز را آن گونه که پیش بینی می شد ثابت نگه دارد.

فصل مجامع بورسی نیز داغ بوده و در هفته های آینده اگر شرکت ها بتوانند سود نقدی خوبی را بین سهامداران توزیع کنند، می توان متصور بود که پول های جدیدی وارد بازار شود و تنور بازار همچنان داغ بماند. یکی از جذابیت های مجامع این است که اگر یک روز قبل از مجمع هم یک سهم را خریداری کنید سود مجمع به شما تعلق گرفته و در این نوع نگاه سهم های سودساز و بنیادی می توانند قبل از مجمع پول خوبی را جذب کنند.

با نگاه تکنیکال نیز بورس در بهترین وضعیت کف خود قرار دارد اما این گونه نیست که هر کفی به سمت پایین شکسته نشود و اگر سیاست های انقباضی با دولت چهاردهم ادامه پیدا کند قطعا بورس کف های جدیدی را به خود خواهد دید، اما بعید است که دولت چهاردهم بتواند سیاست های انقباضی یک سال اخیر دولت سیزدهم را ادامه دهد زیرا تعادل در صورتمالی شرکت ها از بین رفته و خروج سرمایه شدت خواهد گرفت و از این رو پیش بینی می شود سیاست های کنترل تورم در دولت چهاردهم با تعدیل بیشتری نسبت به دولت سیزدهم رخ دهد.

 آنگونه که شواهد پیداست یک وضعیت مثبتی کوتاه مدت را در هفته های آتی در بورس شاهد خواهیم بود تا دولت و رئیس جمهور جدید معرفی شده و فعالان بازار سرمایه بتوانند از انتخاب رئیس جمهور و وزیر اقتصاد بعدی سیاست دولت در بورس را پیش بینی کنند.