اثری که هم اینک در معرفی آن سخن میرود، همانگونه که از نامش هویداست، به روایت «انقلاب اسلامی در کاشان» پرداخته است. این پژوهش از سوی اصغر ابن الرسول انجام شده و مرکز اسناد انقلاب اسلامی به انتشار آن همت گماشته است. تارنمای ناشر در معرفی این کتاب، نکات پی آمده را مورد اشاره قرار داده است:
«انقلاب پدیدهاى سیاسى و اجتماعى است که خواهان دگرگونى بنیادین در جامعه است، اما کمیت و کیفیت خواستهاى انقلاب به عوامل مختلفى بستگى دارد که یکى از آنها گستره جغرافیایى و جمعیتى است. یعنى هر چه منطقه جغرافیایى وسیعترى در یک جامعه، خواهان تغییر باشند و رفتارهاى انقلابى از خود نشان دهند، دامنه انقلاب و خواستها و تبعات آن نیز وسیعتر خواهد بود، زیرا حکومتهاى مستقر با امکانات محدود خود، توان مقابله با جریانات انقلابى همهجاگیر را ندارند. از این رو معمولاً سیاست حکومتهاى مستقر، در مهار انقلابها و جلوگیرى از گسترش جغرافیایى آن در گام نخست است. وقتى انقلاب در یک منطقه محدود شد، قدرت تخریبى بنیادهاى رژیم مستقر را به نسبت محدودیت مکانى خود از دست مىدهد. عامل انسانى نیز نقش بسیار مؤثرى دارد، به این معنى که هرگاه یک انقلاب بتواند اقشار و طبقات بیشترى را با آرمانها و خواستهاى خود همراه سازد، قدرت پیشبرندگى خود را بالا خواهد برد. هر چند رهبران انقلابى به منظور ایجاد همبستگى و هماهنگى بین خواستهاى متفاوت و گاه متضاد طبقات انقلابى، تلاشهاى وافرى انجام مىدهند، اما گاه این هماهنگى رفتارى نه به خاطر شعارها و باورهاى مشترک، بلکه به خاطر دشمن مشترک مىباشد. مهار انقلاب در یک گستره جغرافیایى و جمعیتى وسیع، به آسانى صورت نمىگیرد، بلکه مستلزم عنصر مؤثر دیگرى به نام تشکیلات و شبکه خبررسانى و خبررسانى منسجم، مرتبط و متمرکز است. یکى از گستردهترین شبکهها، مساجد، مدارس علمیه و هیئتهاى عزادارى بود که به دور از دخالتهاى دولت مستقر و به صورت مستقیم و متمرکز عمل مىکرد، یعنى مسجد و روحانى روستا، حداقل با یکى از روحانیان برجسته شهر در ارتباط بود و ایشان نیز با روحانیان مراکز استان یا کانون مرکزى یعنى قم و تهران در ارتباط بود و این خود اخبار مرکز را با سرعت بین اعضاى شبکه پخش مىکرد و به واکنشهاى آنها جهت مىداد. ویژگى مهم این شبکه، عدم وابستگى مالى و سیاسى با رژیم است که گاهى درگیرىهاى مقطعى و گاه مستمر ایجاد مىکرد و نیز مىتوانست اطمینان مخالفان را با گرایشهاى مختلف جلب کند. مسئله بعدى هماهنگى و همآوایى رهبران، آرمانها و خواستهاى انقلاب و شبکه با تودهها بود و این نیز در گسترش دامنه نفوذ آن بسیار مؤثر بود. شبکه اطلاعرسانى مذهبىها در تکتک شهرها فعال بود، اما میزان فعالیت ضدرژیم آنها بستگى به ویژگىهاى شخصى، گرایشها و تحلیلهاى سیاسى اعضاى شبکه داشت، اما از آنجایى که بین رأس شبکه با قاعده آن رابطه مرجع و مقلد برقرار بود، عملاً خواستهاى مرجع مو به مو و به دقت تا قاعده هرم انتقال داده مىشد. انتشار اعلامیهها و اطلاعیههاى مراجع و چاپ و تکثیر مجدد آنها در روستاها و شهرهاى حتى دورافتاده، بیانگر این رابطه است. کاشان یکى از شهرهایى بود که شبکه روحانیت به دلیل نزدیکى به قم و تهران در آن بسیار فعال بود. اعزام مبلّغ از قم در ماههاى مذهبى در جهت هماهنگى رفتارهاى خود با مرکز قم انجام مىشد که این رفت و آمدها، نوعى وحدت در باور، رفتار و واکنش ایجاد مىکرد. در این اثر سعى شده است تا حدودى روند انقلاب اسلامى، میزان ارتباط شهر کاشان با قم و تهران و تأثیرپذیرى از جریانات مرکزى، مورد بررسى قرار گیرد. بررسى شعارها، اقشار و طبقات اجتماعى شرکتکننده در انقلاب و سایر مؤلفهها، نشانگر ارتباط دقیق روند انقلاب اسلامى در قم و کاشان است. مرکز اسناد انقلاب اسلامى در راستاى شناساندن نقش شهرهاى کشور در انقلاب، پژوهش اسنادى و میدانى فعالیتهاى انقلابى مردم در کاشان را در اختیار علاقهمندان مباحث تاریخ معاصر و انقلاب قرار مىدهد...».
روایتی مستند از «انقلاب اسلامی در کاشان»
شهری که در سیاست به قم و تهران شباهت میبرد
روزنامه جوان
اثری که هم اینک در معرفی آن سخن میرود، همانگونه که از نامش هویداست، به روایت «انقلاب اسلامی در کاشان» پرداخته است. این پژوهش از سوی اصغر ابن الرسول انجام شده و مرکز اسناد انقلاب اسلامی به انتشار آن همت گماشته است.
صاحبخبر -
∎
نظر شما