بورس‌نیوز:

بی تردید صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک، یکی از ابزار‌های پرکاربرد در بازار‌های مالی کشور‌های توسعه یافته می‌باشد. ضرورت تسلط و بهره مندی از علوم مختلف اقتصادی، صنعتی و مالی از یک سو و پیگیری اخبار و اطلاعات روزانه و ۲۴ ساعته رخداد‌های داخلی و بین المللی اعم از تغییرات قوانین، اجرای مصوبه‌های گوناگون، تغییر قیمت‌های جهانی کالا و مواد اولیه و ...، از سوی دیگر، سبب شد تا صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک با استقبال گسترده‌ای از سوی سرمایه گذاران روبرو گردند.

چندین دهه از حضور فعال و تاثیر گذار صندوق‌های سرمایه گذاری در بازار‌های مالی دنیا می‌گذرد. شرکت‌های تخصصی و نوابغ زیادی در بازار‌های مالی بین المللی توانستند با ثبت بازدهی‌های بی نظیر در صندوق‌های سرمایه گذاری، اعتماد عموم را به این ابزار مفید جلب کنند.

مکانیزم و ماهیت وجودی و دلیل محبوبیت بالای این صندوق ها، شفاف و منطقی به نظر می‌رسد. این صندوق‌ها شرایط را برای حضور هر سرمایه گذاری با هر میزان سرمایه، درجه ریسک پذیری و یا ریسک گریزی و هر سطحی از دانش و تسلط به علوم مالی مهیا می‌سازد.

تعریف و تاسیس انواع صندوق‌های با درآمد ثابت برای اشخاص حقیقی و حقوقی ریسک گریز، صندوق‌های سرمایه گذاری در سهام برای اشخاص ریسک پذیر، صندوق‌های سرمایه گذاری مختلط برای اشخاص حقیقی و حقوقی فرصت طلب، صندوق‌های مبتنی بر سپرده‌های کالایی، صندوق‌های مبتنی بر آپشن‌ها و ...، گویای توانایی این ابزار در جذب طیف وسیعی از انواع سرمایه گذاران می‌باشد.

در بازار سرمایه کشورمان نیز به ویژه در یک دهه گذشته، شاهد تاسیس و فعالیت انواع مختلفی از صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک می‌باشیم. علی رغم آنکه نمی‌توان از ضعف‌های موجود در نحوه اعطای مجوز، مدیریت و عملکرد برخی از صندوق‌های سرمایه گذاری فعال در ایران چشم پوشی کرد، با این حال روند جذب منابع و اعتماد روزافزون سرمایه گذاران خرد به این ابزار مالی قدرتمند، غیر قابل انکار است.

در این راستا، "رسانه بورس نیوز" تصمیم دارد تا بنا بر درخواست‌های بیشمار شما عزیزان و ایفای نقش خود در افزایش سطح آگاهی و کمک به اتخاذ فرآیند تصمیم گیری سرمایه گذاران، در گزارشاتی هفتگی، به بررسی وضعیت صندوق‌های سرمایه گذاری و معرفی اجمالی برخی از بهترین صندوق‌ها با بالاترین عملکرد بپردازد.

صندوق‌های سرمایه گذاری در سهام: (سرمایه گذاران ریسک پذیر)

یکی از اصلی‌ترین صندوق‌های سرمایه گذاری فعال در بازار سرمایه کشور، صندوق‌های سرمایه گذاری در سهام می‌باشد. مبنای سرمایه گذاری در این نوع صندوق ها، دریافت و تجمیع سرمایه‌های خرد و کلان از سهامداران حقیقی و حقوقی توسط مدیر صندوق (وابسته به نهاد‌های مالی تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار کشور) و سرمایه گذاری در سهام شرکت‌ها و نهاد‌های فعال در بازار سرمایه می‌باشد.

برخلاف سرمایه گذاران ریسک گریز صندوق‌های با درآمد ثابت و سرمایه گذاران کم ریسک صندوق‌های مختلط، دارندگان یونیت‌های صندوق‌های در سهام، ترجیح می‌دهند با پذیرفتن ریسک بیشتر، از بازدهی بیشتری برخوردار باشند.

متاسفانه همانگونه که اطلاع دارید در هفته گذشته شاهد اتفاقی کم نظیر و تاسف بار بودیم. روز یکشنبه هلی کوپتر حامل رئیس جمهور محبوب، جناب رئیسی، دچار سانحه هوایی گردید و منجر به شهید شدن ابراهیم رئیسی و تنی چند از مسئولین کشور گردید.

ضمن تاثر و تاسف فراوان و عرض تسلیت به خوانندگان محترم رسانه بورس نیوز، این اتفاق تا حدود زیادی شرایط آتی بسیاری از بازار‌های سرمایه گذاری در ایران را تغییر خواهد داد.

بازار سرمایه که روز‌های ابتدایی هفته گذشته را با شرایطی ناامید کننده و بحرانی آغاز کرده بود، در روز دوشنبه به تعطیلی کشیده شد تا اخبار و اطلاعات بیشتری در خصوص نحوه درگذشت رئیس جمهور منتشر شود. البته مسئولین و مدیران سازمان بورس تنها به تعطیلی بازار سرمایه در روز دوشنبه بسنده نکردند و با محدودیت دامنه نوسان در سهام بازار‌های بورس و فرابورس، ریسک سرمایه گذاران را در روز سه شنبه تا حدودی کنترل نمایند.

بی تردید حادثه مذکور تاثیرات غیر قابل انکاری در آینده هر یک از بازار‌های سرمایه گذاری به ویژه بازار سرمایه خواهد داشت. انتخابات جدید ریاست جمهوری در اوایل تیرماه می‌تواند چشم انداز روشن تری از نحوه مواجهه دولت جدید با بحران بازار سرمایه ترسیم نماید.

البته نمی‌توان از گزارشات ضعیف و بسیار ناامید کننده برخی شرکت‌های بزرگ در صنایع بنیادی در هفته گذشته و تاثیر مضاعف بر افت معنادار بازار در روز یکشنبه به راحتی گذشت. گزارش‌هایی متاثر کننده از شرکت‌های پتروشیمی زاگرس، فن آوران، خراسان و کاهش سود چشمگیر پالایشگاه بندرعباس که بسیاری از محاسبات و تحلیل‌ها در سال جدید را تحت الشعاع قرار خواهد داد.

با توجه به حذف معاملات نماد‌های پالایشگاهی در روز یکشنبه، تعطیلی بازار سرمایه در روز دو شنبه، محدودیت دامنه نوسان در روز سه شنبه و تعطیلی رسمی کشور در روز چهارشنبه، نمی‌توان تحلیلی دقیق از بازار ارائه داد، با این وجود افت معنادار قیمت بسیاری از سهام در هفته گذشته، منجر به ثبت بازدهی منفی برای سرمایه گذاران در صندوق‌های در سهم گردید.

احتمالا ثبت میانگین بازدهی ۳.۰۱- درصدی هفتگی و عملکرد منفی تمامی صندوق‌های سرمایه گذاری در سهام، گویای شرایط عمومی بازار سرمایه در هفته گذشته می‌باشد. (لازم به توضیح است با توجه به تعطیلی‌های پی در پی بازار سرمایه در هفته گذشته، اطلاعات برخی از صندوق‌ها به روز رسانی نشده است که این موضوع می‌تواند تا حدودی بر میزان بازدهی صندوق‌های مختلف تاثیر گذار باشد)

    لازم به ذکر است، در هفته گذشته اکثر صندوق‌ها تا تاریخ ۳۱/۰۲/۱۴۰۳ به روز رسانی شده اند. همچنین صندوق‌های تازه تاسیسی که فاقد بازده سه ماهه و سالانه می‌باشد از جداول گزارش حذف گردیده اند.

همانگونه که مشاهده می‌گردد، هر ۱۰ صندوق نخست از حیث بازدهی هفتگی دارای بازده منفی سرمایه گذاری در هفته منتهی به ۰۵/۰۳/۱۴۰۳ می‌باشند.

صندوق‌های سرمایه گذاری با درآمد ثابت: (سرمایه گذار‌های ریسک گریز)

پاز پرطرفدارترین صندوق‌های سرمایه گذاری این روز‌های بازار سرمایه، صندوق‌های سرمایه گذاری با درآمد ثابت می‌باشد. در واقع بسیاری از سرمایه گذاران ریسک گریز و یا سرمایه گذارانی که بنا به تحلیل و تشخیص خود ترجیح می‌دهند، بخشی و یا تمام سرمایه خود را در مقاطع زمانی مختلف (عمدتا در زمان نزول و یا رکود بازار)، به ابزاری با درآمد ثابت و بی ریسک تبدیل کنند، از مشتریان پر و پا قرص این نوع صندوق‌ها می‌باشند.

از محاسن این صندوق‌ها در مقایسه با سپرده‌های بانکی می‌توان به تبدیل سریع این دارایی‌ها به انواع دیگری از اوراق و یا سهام اشاره نمود. (به ویژه صندوق‌های ETF و قابل معامله)

همچنین محاسبه نرخ بازدهی مفید بیشتر از سپرده‌های بانکی آنهم بدون وجود نرخ شکست، از مهمترین مزایای خرید یونیت چنین صندوق‌هایی می‌باشد.

در هفته گذشته، با توجه به سهم پایین و تنها ۵.۴۵ درصدی سرمایه گذاری‌های صندوق‌های با درآمد ثابت در اوراق سهام شرکت ها، بهترین و با ثبات‌ترین عملکرد در میان انواع صندوق‌های سرمایه گذاری را می‌توان به این صندوق‌ها نسبت داد. اگر چه ثبت میانگین بازدهی هفتگی ۰.۴۰ درصد برای صندوق‌های با درآمد ثابت، تفاوت محسوسی با عملکرد این صندوق‌ها نسبت به هفته گذشته و برخی از هفته‌ها و ماه‌های گذشته دارد، با این وجود آنچه مشهود است، عملکرد مناسب این صندوق‌ها در قبال سرمایه گذاران ریسک گریزشان می‌باشد.

صندوق‌های سرمایه گذاری مختلط: (سرمایه گذاران کم ریسک)

ارزش پائین خالص دارایی‌های صندوق‌های مختلط در ایران نشان می‌دهد که یا ارزیابی‌های صحیحی از میزان ریسک پذیری افراد صورت نگرفته است (مانند ارزیابی میزان ریسک پذیری افراد) و یا بسیاری از سرمایه گذاران در دو طبقه ریسک گریز و ریسک پذیر قرار دارند. 

به هر حال با توجه به سهم بیش از ۵۲ درصدی سرمایه گذاری‌های صندوق‌های مختلط در سهام موجود در بازار سرمایه، ثبت بازده منفی این نوع از صندوق‌ها در هفته گذشته غیر منطقی نمی‌باشد. به این ترتیب صندوق‌های سرمایه مختلط در هفته گذشته، بازدهی ۱.۵۶ – درصدی را به ثبت رساندند که با توجه به اتفاقات و افت معنادار بازار سرمایه بازدهی منفی این صندوق‌ها غیر قابل تصور نمی‌باشد.

صندوق‌های سرمایه گذاری مبتنی بر سپرده‌های کالایی: (سرمایه گذاران مشتاق به سرمایه گذاری در بازار طلا و ارز)

متاسفانه با توجه به شرایط اسفناک اقتصاد کشور در سال‌های اخیر و تلاطمات و جهش‌های ناگهانی قیمت ارز، سرمایه گذاری در طلا و دلار همواره یکی از سرمایه گذاری‌های معقول و پر بازده در ایران بوده است. 

مشکلات ناشی از خرید و نگهداری طلا (عمدتا سکه) و دلار، اعم از امنیت و اعتماد خرید این دو کالا، قابلیت نقد شوندگی، موانع قانونی خرید (قوانین مربوط به قاچاق ارز)، اخذ مالیات، ثبت نام خریداران در سامانه‌های دولتی و ...، تنها برخی از دلایلی هستند که بسیاری از سرمایه گذاران این حوزه را به سمت خرید یونیت صندوق‌های سرمایه گذاری مبتنی بر سپده کالایی (به ویژه مبتنی بر طلا) سوق داده است.

ابزاری که اگر چه شفافیت معاملات را در پی دارد، اما تا حدود زیادی خیال سرمایه گذارانش را از بابت استفاده از نوسانات قیمت طلا و تا حدود زیادی نرخ ارز، راحت کرده است.

در هفته اخیر، شاهد افت ۲۰ دلاری قیمت هر انس طلای جهانی به ۲.۳۴۰ دلار بودیم. از طرفی در این هفته شاهد نوسانات بالای قیمت ارز به دلیل نحوه درگذشت جناب رئیسی بودیم و در انتهای هفته شاهد ثبت نرخ ۵۸.۲۰۰ تومان به ازای هر دلار بودیم.

مشابه افت ۱.۰۲ درصدی قیمت سکه‌های امامی در هفته گذشته، صندوق‌های سرمایه گذاری مبتنی بر سپرده کالایی نیز با ثبت بازدهی ۰.۴۸ – درصدی، هفته ناکامی را پشت سر گذاشتند.

صندوق‌های اختصاصی بازارگردانی هم که این روز‌ها با چالش‌های عجیبی نظیر حذف الزام شرکت‌ها به داشتن بازارگردان، روبرو هستند، با ثبت بازده ۲.۶ – درصدی، رقابت را به سایر صندوق‌های مبتنی بر سهام شرکت ها، واگذار نکردند؛ بنابراین آنچه می‌توان از عملکرد انواع صندوق‌های سرمایه گذاری در هفته گذشته، بیان کرد، ثبت بازدهی‌هایی نامطلوب، همسو با شرایط کلی بازار سرمایه و روند قیمت دلار است.

همانگونه که در جدول فوق مشاهده می‌گردد، تنها صندوق‌های سرمایه گذاری مبتنی بر سپرده‌های کالایی موفق به ثبت بازده سالانه ۲۷ درصدی شده اند؛ بنابراین اگر در سال گذشته عملکردی با بازدهی صفر و یا حتی بازدهی منفی تا ۱۰ درصد را به ثبت رسانده اید خیلی به خودتان سخت نگیرید چرا که برآیند فعالیت سالانه ۱۳۴ صندوق در سهام کشور، بازدهی ۲- درصدی را به همراه داشته است.

معرفی اجمالی صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت " ثبات ویستا ": (نماد ثبات)

در گزارشات بررسی هفتگی صندوق‌های سرمایه گذاری، قصد داریم تا به بررسی اجمالی صندوق‌های برتر سرمایه گذاری بپردازیم تا علاوه بر تشویق مجموعه‌ها و مدیران این صندوق‌ها به ادامه روند مطلوب، چشم انداز مناسبی برای سرمایه گذاران و فعالین بازار سرمایه کشور فراهم گردد.

صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت ثبات ویستا، یکی از صندوق‌های موفق در کسب بازدهی سالانه می‌باشد. این صندوق با " ثبت بازده سالانه بیش از ۲۸.۵ درصدی "، " ششمین صندوق از حیث بازدهی سالانه " در میان ۱۴۳ صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت می‌باشد.

مدیر صندوق ثبات ویستا: 
مدیریت صندوق ثبات ویستا، بر عهده شرکت سبدگردان ویستا با مدیریت عامل علی روحی (با سابقه فعالیت در هیات مدیره شرکت بورس، فرابورس، سایپا، بانک ملی و ...) می‌باشد.

صندوق‌های سرمایه گذاری در سهام ویستا، آکام (درآمد ثابت با پرداخت سود ماهانه)، تراز ویستا و بخشی بهین خودرو از دیگر صندوق‌های تحت مدیریت این صندوق می‌باشد.

ترکیب دارایی‌های صندوق ثابت ویستا:

سرمایه گذاری در سهام:
از نکات قابل توجه صورت‌های مالی و عملکرد سه ماهه منتهی به اسفند سال ۱۴۰۲، فروش و خروج این صندوق از سرمایه گذاری در سهام می‌باشد. کاهش ۴۴ میلیارد تومان سرمایه گذاری‌های در سهام صندوق به کمتر از ۱۰ میلیارد تومان و خروج کامل از صنایع خودرویی، مخابرات و ...، از نشانه‌های چشم انداز منفی و البته درست مدیران این صندوق نسبت به وضعیت آتی بازار سرمایه کشور می‌باشد.

سرمایه گذاری در اوراق مشارکت و اوراق اختیار فروش تبعی: 
بیش از ۲.۱۰۶ میلیارد تومان از دارایی‌های شرکت (بر اساس اطلاعات ماهانه منتشر شده شرکت)، در اوراق مشارکت، مرابحه و اوراق اختیار فروش تبعی سرمایه گذاری شده است.

شاید یکی از ریسک‌های سرمایه گذاری این صندوق سهم بالای اوراق اخزا در مقایسه با سایر اوراق شرکتی می‌باشد.

از نکات جالب توجه در سرمایه گذاری‌های صندوق، سهم بالای اوراق مرابحه کرمان موتور در مقایسه با سایر اوراق دولتی و شرکتی می‌باشد. سرمایه گذاری ۶۰۲ میلیارد تومانی این صندوق در اوراق مرابحه کرمان موتور (۱۵ درصد از کل سرمایه گذاری‌های صندوق در اوراق مشارکت و مرابحه) حجم بالایی از سرمایه گذاری‌های صندوق در اوراق را به خود اختصاص داده است.

سپرده‌های بانکی:
سپرده‌های بانکی بلندمدت یکی از اصلی‌ترین منابع سرمایه گذاری صندوق‌های با درآمد ثابت می‌باشد. صندوق ثبات ویستا با سرمایه گذاری بیش از ۱۶۳۰ میلیارد تومانی در سپرده‌های بانکی، ۴۳ درصد از دارایی‌های صندوق را در بانک‌ها سپرده کرده است.
شاید یکی دیگر از بزرگترین ریسک‌های متوجه این صندوق سپرده گذاری بیش از ۵۶۵ میلیارد تومانی (بیش از ۱۴.۵ درصد) این صندوق در سپرده‌های بانک گردشگری می‌باشد که البته دریافت نرخ‌های بیش از ۲۷ درصد از سپرده‌های این بانک تا حدودی ریسک سپرده گذاری در این بانک را تعدیل می‌کند.
۵۲۰ میلیارد تومان سپرده گذاری در بانک اقتصاد نوین از دیگر موارد قابل توجه سپرده‌های بانکی این صندوق می‌باشد.

پایان مطلب