کابوس دیدن که تجربه ناخوشایند و آزاردهنده‌ای است، می‌تواند هشدار جدی برای به خطر افتادن سلامتی هم باشد. این مسئله چقدر صحت دارد؟

تحقیقات جدید نشان می‌دهد که کابوس دیدن می‌تواند علامتی هشداردهنده برای ابتلا به بیماری‌های خودایمنی در مغز باشد. بر اساس مطالعه و تحقیقات دکتر ملانی اسلون، پژوهشگر بهداشت عمومی دانشگاه کمبریج، کابوس دیدن یکی از علائم اولیه و شایع شروع بیماری لوپوس است. لوپوس نوعی بیماری خودایمنی است که به سلول‌های سالم بدن حمله می‌کند.

این یافته‌ها نشان می‌دهد که توجه به رویاها می‌تواند به تشخیص زودهنگام بیماری‌های خودایمنی مغز کمک کند.

کابوس‌ها می‌توانند نشانه لوپوس باشند!

تحقیقات نشان می‌دهد که کابوس دیدن در افراد مبتلا به لوپوس رایج است. در یک مطالعه، حدود یک سوم از بیماران لوپوس گزارش دادند که قبل از بروز سایر علائم بیماری، کابوس دیده‌اند. این یافته‌ها نشان‌دهنده ارتباط بین رویاها و سیستم ایمنی مغز است. به گفته متخصصان، تغییرات در رویاها می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات سلامتی باشد و کابوس‌ها می‌توانند به تشخیص زودهنگام بیماری لوپوس کمک کنند.

این یافته‌ها برای بیماران و پزشکان حائز اهمیت است، زیرا علائم خواب می‌تواند هشداردهنده عود دوباره بیماری باشد. به عبارت دیگر، کابوس دیدن می‌تواند علامتی از فعال شدن مجدد سیستم ایمنی در افراد مبتلا به لوپوس باشد. این موضوع می‌تواند به تشخیص زودهنگام عود بیماری و شروع درمان سریع‌تر کمک کند.

لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE) یک بیماری خودایمنی مادرزادی است که علت آن ناشناخته است. این بیماری معمولا بین ۱۵ تا ۴۵ سالگی شروع می‌شود و هر چند سال یکبار به صورت دوره‌ای با علائمی مانند درد مفاصل، تب، درد قفسه سینه، خستگی یا ریزش مو، عود می‌کند.

در طول این دوره‌ بیماری، همه افراد مبتلا به لوپوس دچار علائم عصبی و روانی نمی‌شوند. در حدود ۴۰ درصد از بیماران لوپوس، این بیماری علائم عصبی و روانی مانند کابوس و توهم را نیز به همراه دارد. تشخیص و درمان این علائم دشوار است، زیرا بسیاری از بیماران از صحبت کردن در مورد آنها خجالت می‌کشند.

افراد مبتلا به بیماری‌های خودایمنی مغز اغلب رویاهای واضح و پر از احساس را تجربه می‌کنند، اما به این علائم شناختی معمولا توجهی نمی‌شود. با این حال، مطالعات اخیر نشان داده‌اند که بسیاری از افرادی که بعدا به بیماری پارکینسون (که با مشکلات خود ایمنی مرتبط است) مبتلا می‌شوند، تا یک دهه قبل از تشخیص با کابوس‌های آزاردهنده دست و پنجه نرم می‌کنند.

کابوس در لوپوس و ام‌اس: هشداردهنده بیماری!

تحقیقات نشان می‌دهد که کابوس دیدن می‌تواند علامتی از بیماری‌های خودایمنی مانند لوپوس و ام‌اس باشد. این کابوس‌ها ممکن است پیش از شروع علائم دیگر بیماری ظاهر شوند و حتی می‌توانند پیش‌بینی‌کننده زوال عقل باشند.

به نظر می‌رسد این موضوع اکنون در برخی از افراد مبتلا به لوپوس هم صدق می‌کند. محققان علاوه بر نظرسنجی آنلاین، مصاحبه‌های حضوری با ۶۹ نفر فرد مبتلا به بیماری روماتوئید خود ایمنی سیستمیک، از جمله لوپوس، انجام دادند.

یکی از بیماران مبتلا به لوپوس در مصاحبه با محققان گفت که کابوس‌های او را در طول این بیماری بسیار وحشتناک بوده‌اند. برای مثال او می‌گفت که خواب دیده «پوست از تن مردم کنده می‌شود». این بیمار معتقد بود که هرچه استرس بیشتری به بدنش وارد می‌شد، کابوس‌هایش نیز واضح‌تر و بدتر می‌شدند.

یکی دیگر از بیماران مبتلا به لوپوس در مصاحبه با محققان، نظریه جالبی درباره کابوس‌های خود ارائه داد: «او معتقد بود که کابوس‌هایش نمادی از «مبارزه او با سیستم خودش» هستند.

از آنجا که محققان می‌دانستند صحبت در مورد توهمات می‌تواند برای بیماران لوپوس کمی دشوار باشد، به همین دلیل، با ظرافت و احتیاط بحث را به سمت این موضوع هدایت کردند. آنها ابتدا از بیماران در مورد کابوس‌های بیداری (daymares) پرسیدند، که به نوعی توهم در حالت بیداری اشاره دارد.

خوشبختانه، برخی از بیماران بلافاصله متوجه منظور محققان شدند و به راحتی در مورد تجربیات خود صحبت کردند. مثلا یکی از بیماران می‌گفت: «وقتی از کابوس‌‌های زمان بیداری حرف زدید، انگار همه چیز برایم روشن شد. این کابوس‌ها ترسناک نیستند، فقط مثل این است که انگار خواب می‌بینید، اما در حالی که بیدار هستید در باغ نشسته‌اید. بهترین مثالی که می‌توانم به آن تشبیه کنم، آلیس در سرزمین عجایب است!

توهماتی در دنیای واقعی

همانطور که در بالا اشاره کردیم، مطالعات جدید نشان می‌دهند که بیش از ۶۰ درصد از بیماران لوپوس، علاوه بر کابوس‌های شبانه، کابوس‌های بیداری (daymares) را نیز تجربه می‌کنند. این کابوس‌ها شامل توهماتی هستند که فرد در حالی که بیدار است تجربه می‌کند.

محققان این مطالعه معتقدند که کابوس‌های بیداری ممکن است با خواب‌های آشفته شبانه که بسیاری از بیماران لوپوس از آن رنج می‌برند، مرتبط باشد.

دکتر دِکروز، متخصص روماتولوژی، می‌گوید که سال‌ها در مورد کابوس‌ها با بیماران لوپوس صحبت کرده و همیشه فکر می‌کرده که این کابوس‌ها به نوعی با بیماری آنها مرتبط هستند. او می‌گوید که این مطالعه جدید نشان می‌دهد که حدس او درست بوده است و کابوس‌ها می‌توانند نشان‌دهنده فعالیت بیماری لوپوس باشند.

محققان می‌گویند که کابوس‌ها و دیگر علائم عصبی و روانی می‌توانند در تشخیص زودهنگام لوپوس نقش داشته باشند. آنها از پزشکان می‌خواهند که در مورد این علائم با بیماران خود صحبت کنند تا به تشخیص و درمان سریع‌تر بیماری کمک شود.

محققان در نظرسنجی از پزشکان در مورد لوپوس انجام دادند، متوجه شدند که اکثر آنها از ارتباط احتمالی کابوس‌ها با شعله‌ور شدن بیماری آگاه نبودند. با این حال، اکثر متخصصان مایل به پرسیدن در مورد کابوس‌ها از بیماران خود بودند تا به تشخیص و درمان زودهنگام پیش‌روی بیماری کمک کنند.

سخن پایانی

با مطالعه این مطلب فهمیدیم که رویاها (کابوس‌ها) تا چه حد می‌توانند اطلاعات ارزشمندی را در مورد سلامتی‌مان ارائه دهند. از این رو، در حال حاضر دانشمندان به دنبال کشف ارتباطات بیشتر بین رویاها و بیماری‌ها هستند.