سد قیز قلعه‌سی محصول مشترک ایران و آذربایجان که بر رود ارس احداث شده، پس از نزدیک به 19 سال امروز با حضور مقامات عالی دو کشور افتتاح خواهد شد.
سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور، امروز در سفری یک‌روزه به منطقه‌ پارس‌آباد مغان سد آبی-خاکی قیز قلعه‌سی که محصول مشترک ایران و جمهوری آذربایجان است را افتتاح خواهد کرد.این آیین با حضور الهام‌علی‌اف، رئیس جمهور آذربایجان، برگزار خواهد شد.این سد با تنظیم 2 میلیارد مترمکعب آب سالانه، بزرگ‌ترین و مهم‌ترین پروژه آبی مرزی شمال غرب کشور است. این سد علاوه بر رونق اقتصادی و کشاورزی، توسعه گردشگری منطقه و تثبیت حقابه ایران و حقوق آبی کشور از منابع آب مرزی و تأمین آب شرب شهرها و روستاها از این منبع را به دنبال دارد.

سد «قیزقلعه سی» کجاست؟
سد قیزقلعه سی در ۱۲ کیلومتری پایین‌دست سد خداآفرین، سومین سد مشترک بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان است که برای تنظیم حقابه بین ۲ کشور و تولید برق ساخته شده است. این طرح به دست مهندسان ایرانی از سال ۱۳۸۵ آغاز شده و با استقرار دولت سیزدهم و جدیت دولت بر اتمام طرح‌های نیمه‌تمام، با عملیات جهادی و شبانه‌روزی اکنون آماده بهره‌برداری است.
این طرح دارای ویژگی‌های اقتصادی، اجتماعی، زیست‌محیطی و هیدرولیکی فراوانی برای کشورهای هم‌جوار است و میزان سرمایه‌گذاری انجام‌شده در اجرای این طرح پنج هزار میلیارد تومان اعلام شده است.
 طرح اولیه سد قیزقلعه سی در سال ۱۳۸۵ توسط کشور آذربایجان مطرح شد، ولی بازنگری، اصلاح و اجرای کامل سد توسط مهندسان ایرانی صورت‌گرفته است.
به گفته مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی، طرح سد قیزقلعه سی یک طرح بزرگ و پیچیده است که قدرت و توانمندی و دانش بالای متخصصان کشورمان در سدسازی را نشان می‌دهد.

مشخصات فنی سد
سد قیزقلعه سی از نوع خاکی با هسته رسی و طول تاج ۸۵۰ متر و ارتفاع ۳۷ متر  است.
دو واحد نیروگاهی ۴۰ مگاواتی با ظرفیت تولید ۲۷۰ گیگاوات ساعت انرژی قابل استحصال سالانه در دو طرف سد طراحی شده است.حجم مخزن سد قیزقلعه سی ۶۲ میلیون مترمکعب است.

تکنولوژی مدرن به‌کاررفته در ساخت سد قیزقلعه سی
بتون‌ریزی بالغ بر ۵۰۰ هزار مترمکعب، ۶ میلیون مترمکعب خاک‌برداری و سنگ‌برداری، بیش از ۲ میلیون مترمکعب خاک‌ریزی و ۴۲ کیلومتر حفاری تزریق، اجرای دایک و انحراف دومرحله‌ای مسیر رودخانه به‌منظور قرارگیری سازه‌های بتونی در بدنه خاکی سد انجام شده است.
 احداث این سد از پیچیدگی‌های مختلفی برخوردار است به‌طوری‌که نیروگاه‌ها در دل بدنه سد قرار دارد و سازه بتونی و خاکی سد درهم‌تنیده شده است. همچنین برای آن ۳۹ دریچه آبگیر تعبیه شده که کار سرریز و برداشت آب را انجام می‌دهد.
اضافه‌شدن دو سد خداآفرین و قیزقلعه سی به سد ارس، موجب افزایش رفاه و امنیت و آرامش ساکنان نقطه صفر مرزی می شود.
با اجرای این طرح، حدود ۷۴ هزار هکتار اراضی دیم زیر آب خواهد رفت و این پروژه در مرحله اول اشتغال‌زایی ۴۰ هزار نفر و در مرحله دوم اشتغال‌زایی ۳۰ هزار نفر را به دنبال خواهد داشت.

نخستین تجربه موفق ایران در اجرای طرح آبی مشترک مرزی
نخستین تجربه موفق کشورمان در اجرای طرح آبی مشترک مرزی، ۵۳ سال پیش و با احداث سد ارس بر رودخانه ارس که به‌صورت مشترک با کشور جمهوری آذربایجان بود، صورت گرفت.
این طرح به یکی از موفق‌ترین طرح‌های مشترک مرزی تبدیل شد. بعد از آن، ۲۰۰ کیلومتر پایین‌تر از سد ارس، سد خداآفرین و ۱۲ کیلومتر پایین‌تر از آن، سد قیزقلعه سی باهدف استفاده از حقابه جمهوری اسلامی ایران از رودخانه مرزی ارس و استفاده بهینه از آب و انرژی این رودخانه احداث شده است.