همشهری آنلاین- شهره کیانوش راد: محمد حسن سمسار یکی از برگزیدگان جایزۀ تهران است و در کتاب کاخ گلستان، آلبوم‌خانه، فهرست عکس‌های برگزیده عصر قاجار در سال۱۳۸۲ از او به چاپ رسیده است. عکس‌هایی از تهران دیروز و اهمیت نقش موزه‌ها در اجتماع از مجموعه مقالات محمدحسن سمسار است. علاقه به تاریخ، ادبیات و مطالعات میدانی موجب شد تا او سال‌ها در زمینه عکس‌هایی با موضوع تاریخ قاجار فعالیت کند. او شخصیتی بی‌نظیر و تکرارنشدنی است که نظراتش دربارۀ تاریخ قاجار سند است.

قصه‌های تهران را اینجا دنبال کنید

نصرالله حدادی، تهران‌پژوه، نقش استاد سمسار را در تهیه و تدوین کتاب‌هایی با تصاویری قدیمی از معماری تهران ارزشمند می‌داند: «کتاب سیمای تهران» مجموعه تالیفی-پژوهشی و دوجلدی است که توسط دکتر محمدحسن سمسار و فاطمه سرائیان و با حمایت سازمان فرهنگی-هنری شهرداری تهران، در سال ۱۳۹۲ منتشر شد. ارزش این کتاب در این موضوع است که در نخستین جلد این کتاب می‌توان سیر دگرگونی‌های شهرسازی و معماری شهر تهران در عصر قاجار را به صورت تاریخچه‌ای فشرده از پایتخت شدن تهران تا سال ۱۲۸۴ قمری و پایان عصر قاجار را در قالب تصویر مشاهده کرد.

این کتاب نشانگر تحولات شهرسازی، معماری و بناهای تاریخی تهران در نیمه دوم قرن ۱۳ و آغاز قرن چهارده هجری قمری به حساب می‌آید. همچنین مجموعه عکس‌هایی که از بیوتات سلطنتی در کاخ گلستان با تلاش او به چاپ رسیده بسیار ارزشمند است. در کتاب کاخ گلستان، نگاهی گذرا به تاریخ تهران و تحولات ساختاری این شهر دارد. نقشه‌های قدیم، تهران را شهری محصور در خندق و برج و بارو نشان می‌دهد؛ شهری با کوچه‌های باریک و خانه‌های کوچک و بزرگ، که هستۀ مرکزی آن را مسجد جامع و بازار تشکیل داده است. در بخشی از کتاب نیز شماری از زیارتگاه‌ها و اماکن مقدس تهران معرفی شده است. از جمله تصاویر مندرج در کتاب می‌توان به نقشه‌های تهران، دروازه‌ها، ایوان تخت مرمر و خلوت کریم‌خانی، باغ گلستان، عمارت بادگیر، مسجد سلطانی، دارالفنون، باغ فردوس، و میدان مشق اشاره کرد.»

نقش خاص موزه‌ها در ایجاد پیوند بین گذشته و حال

استاد سمسار نقش موثری در طراحی موزه‌ها داشته و فعالیت‌های علمی و پژوهشی او در سازمان میراث فرهنگی، عضویت در کمیته ثبت جهانی یونسکو، کاخ موزه گلستان، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی و نیز تربیت دانشجویان در دانشگاه تا امروز ادامه دارد.محمدحسن سمسار، بر اهمیت تاریخ در زندگی سیاسی، اقتصادی و اجتماعی تاکید دارند و به‌خصوص با تاکید بر ارزش حقیقی و نقش موزه‌ها در امر مهم آموزش و پرورش، جایگاه ویژه‌ای را که موزه‌ها باید در ارتباط با مدارس و دانشگاه‌ها بیابند بارها یادآور شده است. همچنین بر نقش خاص موزه‌ها در ایجاد پیوند بین گذشته و حال هر ملتی تاکید دارد تا بدانیم آثار تمدن و تاریخ هر ملتی سبب افتخار و سند زنده ملیت آن مردم است.