[ سیما فراهانی] بار دیگر تاخت‌وتاز سیلاب و غرش آب‌های خروشان، نیروهای امدادی را به صحنه کشاند تا باز هم شاهد یکی از سخت‌ترین عملیات‌های نجات باشند. امدادگرانی که بار دیگر در شرایط سخت خود را کنار مردم آسیب‌دیده، وحشت‌زده و مضطرب رساندند تا نجات را به آنها هدیه دهند. بارش شدید سه روز گذشته در مشهد خصوصا در دو منطقه خیابان سپاه 69 و میدان انقلاب خسارات فراوانی را به همراه داشت. این سیلاب در استان خراسان رضوی هفت فوتی و سه مفقودی داشت. امدادرسانی‌ها از لحظات اولیه سیل آغاز شده و همچنان ادامه دارد. بعضی از خانه‌ها به طور کامل در سیلاب غرق شد و مردم از این غافلگیری وحشت‌زده بودند. نیروهای هلال احمر سه روز است که در کنار مردم مانده‌اند، به جست‌وجوی ناپدیدشدگان می‌روند، گرفتارشدگان را نجات می‌دهند، پناه آنهایی شده‌اند که سرپناه‌شان را از دست داده‌اند، برای پاکسازی خانه‌های سیل‌زده تلاش می‌کنند و مردم سیل‌زده را تنها نگذاشته‌اند.
آسیب سیلاب به ۲هزار نفر در خراسان‌رضوی
محمودی، رئیس سازمان امدادونجات جمعیت هلال‌احمر، در تشریح عملیات امدادرسانی در سیل و آبگرفتگی استان خراسان رضوی می‌گوید: «از لحظه وقوع سیل و آبگرفتگی، عملیات امدادرسانی در مناطق متاثر از سیل در این استان آغاز شد. ۲هزار و ۳۹ نفر از سیلاب خراسان‌رضوی متاثر شده‌اند که امدادگران هلال‌احمر تا ساعت ۲۲ پنجشنبه شب ۲۷ اردیبهشت به ۱۱۶۲ آسیب‌دیده از سیلاب امدادرسانی کرده‌اند. همچنین ۱۸ نفر با تلاش امدادگران، از سیل نجات داده شدند. متاسفانه در سیلاب خراسان‌رضوی، هفت نفر مفقود شدند که چهار مفقودی پیدا شدند و عملیات جست‌وجوی چهار مفقودی دیگر ادامه دارد.»
ماموریت 262 امدادگر در استان
محسن ذاکریان، مدیرعامل هلال‌احمر استان خراسان‌رضوی جزئیاتی از امدادرسانی در مشهد روایت می‌کند و در اینباره به خبرنگار «شهروند» می‌گوید: «از روز 26 اردیبهشت که بارش رگباری و سیل به وقوع پیوست، بیش از 20 نقطه روستایی و سه نقطه شهری دچار آبگرفتگی وسیع شهری شد. ما به همراه امدادگرهای شعبه مشهد خود را به محل حادثه رساندیم. وقتی به آنجا رسیدیم عملیات به سختی آغاز شد. مردم برخی از خودروهای غرق‌شده در سیلاب را بیرون کشیده بودند. اما دو نفر به دلیل اینکه نتوانستند به موقع از خودرو بیرون بیایند، فوت شدند. منطقه سیدی و خیابان سپاه 69 نیز دومین ناحیه آسیب‌دیده بود. آب تجمع پیدا کرده و وارد منازل شده بود. تقریبا 150 خانه در آن خیابان متاثر از سیل شده بود. نیروهای امدادی در کنار سایر مردم وارد عملیات شدند و با بیل، پمپ و دستگاه‌های شهری تا حد زیادی آب را تخلیه و نسبت به پاکسازی خانه‌ها اقدام کردند. بعد از آن رسیدیم به مرحله دوم امدادرسانی یعنی توزیع اقلام زیستی؛ حدودا 100 قطعه پتو، 200 موکت و 190 بسته غذایی بین 876 نفر توزیع شد. این عملیات‌ها در سه روز گذشته، با سختی همراه بود. امدادگران در زمان شدت بارندگی، برودت هوا و بارش تگرگ در حال امدادرسانی بودند. خودشان زیر باران، گل‌ولای و هوای سرد ماندند و حتی خطر هم تهدیدشان می‌کرد، با این حال، به علت اضطراب و نگرانی مردم لحظه‌ای از کار امدادرسانی غافل نشدند. میدان انقلاب یکی از اصلی‌ترین مسیرهای مشهد است که وقوع سیل باعث انسدادش و تردد در آن سخت شده بود. امدادگران به سختی خودشان را به محل رساندند. تردد خودرو و عملیات امدادونجات با تاخیر و تمرکز بر معابر شهری شامل میدان انقلاب اسلامی، بلوار سپاه، بلوار نماز و روستا‌های کرتیان، سلطان‌آباد نمک و سرغایه صورت گرفت. در مجموع، در کل استان ۲۰۴ باب منزل تخلیه آب شدند و تخلیه آب زیر پل انقلاب اسلامی مشهد با حضور هفت تیم جمعیت هلال‌احمر و نیز آتش‌نشانی انجام شد. درمجموع به ۱۳۲۶ نفر در استان خراسان‌رضوی امدادرسانی‌شد، هشت نفر اسکان اضطراری یافتند و ۱۸ نفر گرفتار در سیل نجات پیدا کردند. همچنین 70 تیم عملیاتی با تعداد 262 نیروی امدادگر و به‌کارگیری ۵۴ خودرو و ۵۸ دستگاه موتورپمپ و لجن‌کش اقدام به کمک‌رسانی به افراد سیل‌زده کردند. در مشهد نیز 25 تیم عملیاتی و 93 امدادگر ماموریت خود را انجام دادند.
امدادرسانی با قایق
داریوش سلمان، نجاتگر تیم واکنش سریع استان خراسان‌رضوی، نیز در این سه روز در مشهد حضور داشت و به امدادرسانی پرداخت. او به «شهروند» می‌گوید: «چهارشنبه ساعت 3 ظهر بود که بارش شروع شد و ما بلافاصله تجهیزات را آماده کردیم. نیروهای امدادی درخواست پشتیبانی کردند و به زیرگذر میدان انقلاب اعزام شدیم. با توجه به ترافیک به سختی رسیدیم. حدود 8 تا 10 خودرو زیر آب مانده بودند. البته سرنشینانش از ماشین خارج شده بودند، به جز یک خودرو که دو نفر داخل آن کشته شدند. ما نیز چهار نفر بودیم که با قایق امدادرسانی جست‌وجوها را آغاز کردیم. داخل ماشین‌ها را بررسی می‌کردیم تا کسی نمانده باشد. عملیات ما در آن برودت هوا و همراه بارش باران به سختی انجام می‌شد و درنهایت تا ساعت یک شب نیز ادامه داشت. از فردایش نیز عملیات‌های بارگیری اقلام و مواد غذایی را آغاز کردیم. بیشتر در سمت منطقه سیدی مشهد درگیر بودیم. بسته‌های غذایی 10 روزه و 72 ساعته، پتو و چادر پخش کردیم. واحد آنست(سگ‌های زنده یاب) ما نیز اعزام شدند و تا آنجا که می‌دانم درخصوص مفقودی‌ها در شهر فریمان سه یا چهار نفر از قربانیان سیل توسط سگ‌های هلال‌احمر پیدا شدند. هرکس خانه‌اش تخریب شده بود، به او چادر می‌دادیم. خیابان سپاه 69 حدودا 100 خانوار دارد که 80درصد خانه‌هایشان تخریب داشت. من خودم تا به حال چنین عملیاتی در آن منطقه نداشتم. هیچ‌وقت پیش نیامده بود که آن منطقه از مشهد را با قایق بروم. ارتفاع آب به شدت زیاد بود. حدودا 3 متر ارتفاع داشت. خودروهای غرق‌شده نیز نیاز به جست‌وجو داشتند. با این حال، عملیات را انجام دادیم.»
مردم وحشت‌زده بودند
سیدغلامرضا موسوی، مسئول عملیات هلال‌احمر شعبه مشهد، نیز در اینباره به خبرنگار «شهروند» گفت: «در خیابان سپاه 69 نزدیک به 100 خانوار زندگی می‌کنند که دو کودک و یک خانم در این سیل و در آنجا جان باخته بودند. من خودم اول به میدان انقلاب رفتم و بعد به خیابان سپاه 69 اعزام شدم. از توزیع اقلام امدادرسانی تا امدادرسانی‌های دیگر را در آن منطقه انجام دادیم. خانه‌هایی که دچار سیل شده بودند، از سوی نیروهای ما و مردم و بسیج تخلیه و تمیز شدند. با این حال، وسایل آنها از بین رفته بود. مردم حال‌شان اصلا خوب نبود. زندگی‌شان نابود شده بود. ما خودمان نیز در محدوده خطر بودیم. سه متر آب بود و ما در این شرایط امدادرسانی می‌کردیم. مردم وحشت‌زده بودند. یکی از مشکلات ما همین بود که مردم اکثرشان مضطرب بودند. در این سه روز از ساعت 6 صبح تا 12 شب در حال عملیات بودیم، حتی نیمه‌های شب هم اگر نیاز به جست‌وجو بود، می‌رفتیم و با قایق جست‌وجو می‌کردیم. در حال حاضر نیز داخل یکی از رودخانه‌های سمت مشهد یک نفر مفقودی داریم که پیدا نشده است. اوضاع بهتر شده، با این حال، هنوز بارندگی داریم و همچنان در حال توزیع اقلام هستیم.»
ارائه آمار دقیق کشته‌شدگان سیل مشهد بعد از تایید پزشکی قانونی
سرپرست اداره کل مدیریت بحران استانداری خراسان رضوی به آخرین وضعیت افراد مفقود و کشته‌شدگان در سیلاب اخیر اشاره کرد و گفت: «برای ارائه آمار مفقودشدگان و کشته‌شدگان باید بررسی‌های بیشتری صورت بگیرد، اینکه فوت‌شدن فردی را به سیل نسبت دهیم، باید ابتدا توسط پزشکی‌قانونی تایید و اعلام شود.» رضا عباسی با بیان اینکه تا این لحظه در طرقبه شاندیز دو نفر و همچنین در شهر مشهد نیز دو نفر مفقودی داریم، افزود: «هر چند اجساد مفقود‌شده‌های شهر مشهد پیدا شده، اما باید توسط پزشکی‌قانونی علت دقیق فوت محرز و اعلام شود.در شهرستان فریمان از چهار نفر مفقودشده تاکنون فقط یک نفر پیدا شده است.»
آماده‌باش تیم‌های عملیاتی هلال در پی احتمال وقوع سیل و صاعقه در چندین استان
رئیس سازمان امدادونجات با اشاره به تشدید فعالیت سامانه بارشی و احتمال وقوع سیل در استان‌های شمالی و شمال‌شرقی کشور از آماده‌باش امدادگران در این مناطق خبر داد.
بابک محمودی گفت: «طبق پیش‌بینی سازمان هواشناسی، احتمال آبگرفتگی معابر، جاری‌شدن روان‌آب، سیلابی‌شدن مسیل‌ها، طغیان رودخانه‌های فصلی، صاعقه، تگرگ، خسارت به سازه‌های موقت از جمله بنرها، داربست‌ها و تابلوهای تبلیغاتی و احتمال سقوط سنگ در نواحی کوهستانی، در چندین استان از جمله اردبیل، گیلان، مازندران، گلستان، خراسان شمالی، نیمه شمالی خراسان‌رضوی و مناطق مرکزی و شرقی استان فارس وجود دارد.» محمودی ادامه داد: «امدادگران و نجاتگران جمعیت هلال‌احمر از روزهای گذشته به حالت آماده‌باش قرار گرفتند و این روند همچنان تداوم دارد.» او افزود: «با توجه به اینکه هنگام بارندگی شدید و اعلام هشدار وقوع سیل، احتمال وقوع سیلاب شدید در جویبارهای آرام، بسیار زیاد است و آب‌های در حال جریان به‌راحتی می‌توانند تعادل افراد را بر هم زند و باعث غرق‌شدن آنها شود، انتظار می‌رود افرادی که در معرض خطر هستند، نکات ایمنی زیر را رعایت کنند:
1- از توقف و تردد در بستر و حاشیه رودخانه‌ها و مسیل‌ها خودداری کرده و در صورت امکان از سکونت در تفرجگاه‌ها و سکونتگاه‌های واقع در حریم و بستر رودخانه‌ها اجتناب کنند، همچنین عشایر در روزهای هشدار از تردد و اتراق در حاشیه رودخانه‌ها خودداری کنند.
2- خطر سیل را جدی بگیرند و به‌دلیل خطر برخورد صاعقه، در ارتفاعات و مناطق باز قرار نگیرند.»
∎