مدیرکل حفاظت محیط زیست سمنان با اشاره به تولد نخستین گورخر پارک ملی کویر گرمسار در سال ۱۴۰۳، گفت: هم اکنون حدود ۱۱ گورخر در طبیعت این پارک ملی در دوره بلوغ و زایش قرار دارند.

بهرامعلی ظاهری روز پنجشنبه در گفت و گو با ایرنا، با بیان اینکه گورخرها در سه‌سالگی بالغ می‌شوند، افزود: هم اکنون فصل زایش گورخرهاست و ممکن است شمار تولد گورخرها در پارک ملی کویر افزایش یابد، باید منتظر تکمیل این فرایند طبیعی در بین این گونه ماند.

مدیرکل حفاظت محیط زیست سمنان اضافه کرد: گورخرها در سایت تکثیر در پارک ملی کویر در غرب استان محصور نیستند و با توجه به سازگاری که با محیط پیدا کرده‌اند در طبیعت پارک ملی توران رهاسازی شدند و تولد نخستین کره گورخر در سال ۱۴۰۳ در بین جمعیتِ رهاشده بوده است.

وی ادامه داد: گورخر ایرانی یکی از گونه‌های جانوری شاخص و بارز علف‌خوار تک‌سُم حیات وحش است که حدود ۳۰ سال بود در پارک ملی کویر در گرمسار استان سمنان منقرض شده بود و اکنون این گونه ارزشمند دوباره به زادگاهش معرفی شد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست سمنان تصریح کرد: تنوع ژنتیکی مناسب از جمله ویژگی‌هایی است که سبب شده امید برای احیای مجدد گورخر در پارک ملی کویر زنده شود.

وی اظهار کرد: برای جلوگیری از تداخل ژنتیکی و ایجاد اختلاط ژنتیکی سال گذشته یک گورخر نر بالغ به صورت زنده‌گیری از پارک ملی توران در شاهرود به پارک ملی کویر در گرمسار منتقل شد و امسال نیز انتقال یگ گورخر نر دیگر در دستور کار است.

به گفته مدیرکل حفاظت محیط زیست سمنان، بررسی‌ها و شواهد نشاندهنده موفقیت متخصصان محیط زیست در جلوگیری از تداخل ژنتکی و تولد کره گورخرهای سالم در پارک ملی کویر گرمسار در استان سمنان دارد.

گورخر ایرانی زیرگونه ‌ای از گورخر آسیایی است که به شدت در معرض خطر انقراض قرار دارد، گورخر آسیایی در گذشته جمعیت فراوانی در خاورمیانه، آسیای میانه و چین داشت، اما اکنون نسل آن در اغلب مناطق منقرض شده است.

گورخرها دارای قابلیت تکثیر ضعیف هستند و به طور معمول از هر سه کره این گونه، یک کره باقی می‌ماند. احتمال بقای کره گورخر نر ضعیف است؛ چرا که گورخر نر، کره نر را نمی‌پذیرد و می‌کُشد، همین عامل موجب کاهش جمعیت گورخرها می‌شود. طولانی بودن دوره بارداری و فقدان دوقلوزایی از عوامل مؤثر در کاهش جمعیت گورخرهای ایران است.

پارک ملی کویر در شهرستان گرمسار واقع غرب استان سمنان، یکی از زیستگاه‌های مهم گورخر ایرانی در کشور است که آخرین گزارش‌ها از مشاهده این گونه در پارک ملی کویر، مربوط به اوایل دهه ۱۳۶۰ است.

در نوزدهم مهر سال ۱۳۹۷ از پارک ملی توران در شاهرود ۱۰ راس گورخر به پارک ملی کویر مرکزی در گرمسار با هدف معرفی مجدد گونه به زیستگاه قبلی منتقل شد که فقط انتقال پنج راس موفقیت‌آمیز بود و بعد از آن انتقال چهار راس گورخر از سایت تکثیر گوراب استان یزد به پارک ملی کویر استان سمنان در پاییز سال ۱۳۹۷ با هدف معرفی مجدد این گونه به منطقه، انجام شد.