به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه تحلیلی خبری«شیرازه»، استفاده بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی از نیم قرن قبل در سراسر کشور ممنوع اعلام شد و این بدان معناست که تعادل این منبع به هم خورده است از طرفی نیز آمارهای رسمی منابع آب و نیرو نشان می‌دهد که بیش از ۵۵ درصد از مصارف آب‌های کشور در حوزه کشاورزی، صنعت و شُرب وابسته به آب‌های زیرزمینی است که این خود یک نکته کلیدی و حاکی از آن است که منبعی که بیش از نیمی از نیازهای آبی ما را تأمین می‌کند نیازمند توجه و مدیریت بیشتر و بهتر است.

اکنون که سالیان متمادی از قانون ممنوعه شدن برداشت از آب‌های زیرزمینی می‌گذرد و خشکسالی‌های چند سال اخیر از یک سو و برداشت‌های غیر مجاز از سفره آب‌های زیرزمینی از سوی دیگر وضعیت را بحرانی کرده مسئولان را بر آن داشته تا چاره‌ای بیندیشند که شاید بخشی از این منبع بزرگ را حفظ کنند.

به همین منظور قانون‌های متعددی را تصویب کردند که شاید منسجم‌ترین آنها طرح احیا و تعادل بخشی بود که در تاریخ ۲۵ شهریور ۱۳۹۳ به تصویب رسید ولی متأسفانه این طرح نیز نتوانست چندان موفق عمل کند و بیشتر به پر کردن چاه‌های غیر مجاز و منجر شد؛ اما در تازه‌ترین تصمیم، دولتمردان و متخصصان حوزه آب به این نتیجه رسیدند که حفظ این منبع بزرگ نیازمند مدیریت منسجم و هماهنگی و همکاری همه دستگاه‌ها است.

همین امر موجب شد تا از اواخر پاییز ۱۴۰۱ موضوعی با عنوان مدیریت توأمان برق و آب مطرح و از اوایل سال جاری به صورت جدی دنبال شود.

در همین راستا، وزارت نیرو مدیران صنعت آب و برق را مکلف نمود تا با هم‌فکری و همکاری یکدیگر این طرح را اصولی و اثرگذار پیش ببرند. به همین خاطر شورای انسجام بخشی صنعت آب و برق استان فارس نیز به منظور تبادل نظر و بررسی این طرح در بخش کشاورزی گرد هم جمع شدند و به بیان راه‌کارها و ایده‌های خود پرداختند.

کرامت‌اله کریمی مزیدی در گفتگو با این رسانه ضمن تشریح طرح «مدیریت توأمان آب و برق» و هدف از ارائه این طرح عنوان کرد: هدف از اجرای این شیوه‌نامه، مدیریت منابع آب است.

وی ادامه داد: جهت مدیریت منابع آب زیرزمینی با کنترل میزان بهره‌برداری از چاه‌های کشاورزی به خصوص چاه‌های فاقد کنتور، شیوه‌نامه مدیریت توأمان منابع آب و مصرف برق چاه‌های کشاورزی با هدف مدیریت مصرف آب از طریق مدیریت مصرف انرژی برق در اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲ توسط وزیر نیرو ابلاغ شد.

کریمی مزیدی با بیان اینکه در این شیوه‌نامه سهمیه انرژی برق قراردادی هر مشترک، بر اساس اطلاعات پروانه بهره‌برداری چاه‌های کشاورزی محاسبه می‌شود، افزود: میزان برق مصرفی ماهانه مبنای محاسبه میزان آب بهره‌برداری شده در هر ماه در نظر گرفته می‌شود.

معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای فارس، با اشاره به اینکه بر اساس میزان مصرف انرژی ماهانه نسبت به حد انرژی مجاز، مشترکین به سه گروه تقسیم‌بندی می‌شوند، اضافه کرد: گروه (الف) بهره‌بردارانی که مصرف انرژی برق ماهانه آنها برابر سهمیه مجاز ماهانه یا حداکثر ۳۰ درصد بیشتر از سهمیه خود باشد مشترکین با مصرف مجاز محسوب می‌شوند، گروه (ب) بهره‌بردارانی با مصرف انرژی برق ماهانه بین ۳۰ تا ۷۰ درصد بیشتر از سهمیه مجاز به عنوان مشترک پر مصرف در نظر گرفته شده که در پایان ماه اخطاری مبنی بر مصرف بیش از حد دریافت می‌کنند.

وی ادامه داد: گروه سوم یا گروه (ج) بهره‌برداران مصرف انرژی برق بیش از ۷۰ درصد سهمیه مجاز ماهانه هستند که به آنان مشترکین بد مصرف اطلاق می‌شود. این گروه در پایان ماه اول اخطار و در صورت تکرار یا عدم مراجعه به شرکت آب منطقه‌ای یا تعیین تکلیف میزان مصرف خود، با محدودیت‌های مواجه می‌شوند.

کریمی مزیدی در ادامه با تأکید بر این نکته که استان فارس، بیش از ۸۰ درصد متکی به منابع آب‌های زیرزمینی است، افزود: بهره‌برداری از منابع آب زیرزمینی به ناچار با حفر چاه‌ها اتفاق می‌افتد که به صورت متمرکز و عادلانه بین بهره‌برداران تقسیم‌بندی نمی‌شود که این امر مستلزم یک مدیریت واحد است.

معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای فارس همچنین با اشاره به طرحی که در سال ۱۳۶۱ جهت صدور پروانه‌های حفر چاه به کشاورزان مصوب شد، اظهار کرد: بهره‌برداری از چاه‌ها باید متناسب با میزانی باشد که در پروانه ذکر شده ولی متأسفانه در سالیان اخیر این امر رعایت نشد در کنار آن افزایش روزافزون چاه‌های غیر مجاز موجب اختلال در منابع آب زیرزمینی شد.

به گفته کریم مزیدی در استان فارس قریب به ۲۸ هزار حلقه چاه غیر مجاز و ۶۶ هزار حلقه چاه مجاز وجود دارد که گاهی دِبی برداشت آب غیر مجاز از چاه‌های مجاز آسیب بیشتری به شبکه می‌زند که این امر باید مدیریت شود.

وی ادامه داد: بر همین اساس و به منظور مدیریت صحیح، جلسات متعددی بین چند استان بزرگ کشور از جمله فارس برگزار شد تا رابطه مستقیمی بین مصرف آب و برق چاه‌های کشاورزی پیدا کنیم. در نهایت دسته‌بندی مذکور ارائه و سامانه‌ای هم طراحی شد تا مدیریت هم‌زمان برق و آب چاه‌های کشاورزی اجرا شود.

انتهای خبر/224224