صلاح‌الدین جامی امروز ۲۵ اردیبهشت‌ماه، در افتتاحیه بزرگداشت حکیم فردوسی با محوریت بازشناسی نقش شاهنامه در سیر فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی که در تالار فردوسی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، اظهار کرد: بدون شک اصلی‌ترین مرجع که می‌تواند به عنوان سند هویت یگانه ما تلقی شود و بتوانیم استناد کنیم، شاهنامه فردوسی است.

وی افزود: زمانی که از فردوسی صحبت می‌کنیم قطعا او را به مثابه ادب زبان فارسی به عنوان رستم ماندگار فرهنگ فارسی می‌شناسیم. فردوسی را معمولا به عنوان اندک مردان بزرگی می‌دانیم که همواره بر تاریخ بوده و نه در تاریخ. زمانی که از حکیم دانا صحبت می‌کنیم قبل از هر مورد دستگاه اندیشگی، بزرگ و طیف وسیع از فرهنگ، حکمت، اخلاق، اندرز، پند، سیاست و از همه بیشتر خرد و دادگری به عنوان یک راهبرد سیاسی برای ما عرض اندام می‌کند.

استاد دانشگاه هرات بیان کرد: در کنار این مقولات کیهانی و انسانی از همه مهمتر نمایش حالات درونی انسان با الفاظ بسیار رسا و ساده است. بدون شک بحث از تاثیر شاهنامه فردوسی نسبت به فرهنگ و زبان فارسی است این میزان تاثیر، نفود و تسلط شعر و اندیشه فردوسی بر همه شاعران همواره هویدا و مشهود است.

وی عنوان کرد: نقش فردوسی در خصوص زبان بیشتر جنبه نیرودهی برای تمام تلاشگران پس از او را دارد. فردوسی در زمانه‌ای شاهنامه ایجاد می‌کند که پیش از او هیچ شاهکار بزرگی نداریم.

جامی خاطرنشان کرد: همه بزرگوارانی که پس از فردوسی دست به سرایش زدند گنجینه و شاهکار بزرگ فردوسی را در دست داشتند و با اتکا به او قطعا به آفرینش‌گری پرداخته‌اند. ما به وسیله این شاهنامه است که می‌توانیم زیرساخت‌های زبان را گسترش دهیم. جالب است که فردوسی در سرایش ۶۰ هزار بیت تنها ۹ درصد واژه غیرفارسی استفاده کرد.

وی ادامه داد: بنابراین فردوسی از مقوله فرهنگ‌سازی در شاهنامه کارگاه عظیم تولید واژه برای فارسی‌زبانان به راه انداخت. با این حساب می‌توان گفت که حظ اشعار حافظ، حلاوت شعر سعدی و جوشش جان مولوی، افسون شعر خاقانی و حیرت‌انگیزی پایگاه فکری خیام را از هر جهت باید از شاهنامه فردوسی بدانیم. 

انتهای پیام