عمده واردات مواد غذایی کشور از طریق ارز نیمایی و یا ترجیحی انجام می‌گیرد، از این رو سود سرشاری نصیب واردکنندگان می‌کند، با این حال برخی  به این مقدار سود راضی نیستند و ممکن است تلاش کنند تا با دور زدن سیستم نظارتی کشور مواد غذایی آلوده وارد نمایند.

در سال‌های گذشته چندین پرونده مشهور واردات مواد غذایی آلوده به رسانه‌ها درز کرده است. از جمله می‌توان به واردات گندم آلوده از روسیه یا واردات مرغ آلوده از بلاروس اشاره کرد. جنجالی‌ترین این پرونده‌ها، اما پرونده چای دبش بود که در آن چای تاریخ مصرف گذشته و سرطان‌زای ایرانی مجدداً به اسم چای ممتاز وارد کشور شده بود.

به ادعای یکی از اعضای کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی، برخی نهاد‌های دولتی که وظیفه نظارت بر سلامت مواد غذایی وارداتی را بر عهده دارند نیز در این پرونده فساد دخالت داشته‌اند.

یاشار سلطانی روزنامه‌نگار اخیراً مدارکی را  منتشر کرد که به واردات بیش از ۴۰ هزار تن روغن آلوده و تاریخ مصرف گذشته به کشور اشاره دارد، هرچند بنا بر سنت مسئولین دولتی واکنش مقامات آمیخته‌ای از من من، لکنت زبان و تکذیب‌های مبهم تا انداختن مسئولیت بر گردن دولت قبلی بود، اما این پرونده واکنش‌های بسیاری را در جامعه در پی داشت، از کارشناسان تا بسیج دانشجویی و حتی برخی مسئولین نیز به آن واکنش نشان دادند. در مدارک منتشر شده به نام برخی سموم و آفت‌کش‌ها اشاره شده بود که در این روغن‌ها شناسایی شده است. آفتاب‌نیوز اثرات این مواد و سموم را به صورت جداگانه با یک متخصص سم‌شناسی در میان گذاشت.

دکتر سید وحید شتاب بوشهری متخصص سم‌شناسی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران در این‌باره به آفتاب‌نیوز گفت: بنده در مورد مسئله روغن‌های آلوده نمی‌توانم هیچ اظهار نظری داشته باشم، چون از چند و چون بحث اطلاعی ندارم و دسترسی به داده‌ها نداشته‌ام، اما می‌توانم  نظر حرفه‌ای‌ام را تنها در مورد سمومی که شما نام بردید را در ادامه خدمت مخاطبین شما عرض کنم.

مالاتیون:

این سم از جمله ارگانوفسفات‌ها است که می‌تواند با ایجاد اقرات کولینرژیک در بدن باعث آب ریزش چشم، افزایش ادرار، اسهال، افزایش ترشحات ریوی و برخی دیگر از عوارض گردد. مالاتیون توسط آژانس بین المللی تحقیقات سرطان به عنوان یک ماده سرطان‌زای احتمالی طبقه‌بندی شده است.

دلتامترین (Deltamethrin):

دلتامترین یک حشره کش پایرتروئیدی (pyrethroid ester insecticide) سنتتیک می‌باشد که معمولاً برای کنترل حشرات استفاده می‌شود، هرچند پسماند آن برای طبیعت به ویژه ماهیان و آبزیان بسیار سمی است. این ماده یک سم عصبی است و بر اساس تحقیقات ممکن است موجب بروز آسم در انسان شود.

پیپرونیل بوتوکساید (piperonyl butoxide):

این پزشک سم شناس در ادامه بیان کرد: پیپرونیل بوتوکساید یک ماده آلی مایع زرد کم رنگ تا قهوه‌ای روشن است که بعنوان یک ترکیب کمکی در فرموالسیون آفت‌کش‌ها جهت تقویت اثر آن‌ها استفاده می‌شود. در واقع این ماده هر چند خودش خاصیت آفت‌کشی ندارد، اما خاصیت آفت‌کشی دیگر آفت‌کش‌ها را تقویت می‌کند. این ماده ممکن است حساسیت پوستی ایجاد کند و برای آبزیان و دوزیستان ماده‌ای سمی محسوب می‌شود. آژانس حفاظت ازمحیط زیست آمریکا (US EPA) این ترکیب را در دسته"سرطان‌زای ممکن برای انسان" (possible human carcinogen) قرار داده است.

پیریمیفوس متیل

ترکیب مانند ماالتیونیک حشره‌کش ارگانوفسفات می‌باشد که مکانیسم اثر آن مهار آنزیم کولین استراز و ایجاد اثرات کولینرژیک می‌باشد و بعنوان یک سم عصبی یا نوروتوکسیک (neurotoxin) شناخته می‌شود. این ترکیب بشدت برای پرندگان و ماهی‌ها سمی می‌باشد. این حشره کش، چون براحتی در محیط تجزیه نمی‌شود، می‌تواند در محیط زیست گردش کند و وارد آب‌ها شود و برای آبزیان سمی باشد. سازمان بهداشت جهانی (WHO) این ترکیب را یک ترکیب کم خطر (slightly hazardous) طبقه بندی کردهاست.

بوشهری در ادامه گفت: البته برای تعیین میزان مضرات موجود در مواد غذایی باید پارامتر‌های مختلفی در نظر گرفته شود، مثلاً اینکه چه میزان از این مواد و در چه ترکیبی  وارد بدن انسان شده، اینکه شخص هدف یک کودک، نوزاد یا یک سالمند باشد و یا اینکه شخصی قوی بنیه و ورزشکارباشد نیز ممکن است در میزان آسیب زایی تفاوت ایجاد نمایید، علاوه بر این ممکن است سموم آفت کش در برخی بیماران اثرات تخریبی بیشتری بر جا بگذارند.