گروه ادبیات خبرگزاری هنر ایران - تألیف و تدوین کتاب‌هایی که به سیرۀ رفتاری و داستان زندگی چهره‌های معنوی و محبوب جامعه می‌پردازند کار دشواری است. چونکه این دسته از آثار حوزۀ تاریخ شفاهی باید دقیق، مستند و صحیح باشند. پژوهش برای رسیدن به درست‌ترین گزاره و خاطره و بعد از آن نوشتن بدون لکنت کار هر کسی نیست.

محمدعلی عباسی‌اقدم نویسندۀ پنج عنوان کتاب ویژۀ زندگی علما یکی از کسانی است که توانسته با تلاش و ابتکار، آثار خوب و مورد تأییدی بنویسد. رسیدن کتاب «شمع محفل» دربارۀ حضرت آیت‌الله آقا مجتبی تهرانی به نمایشگاه، بهانه‌ای شد تا گپ کوتاهی با ایشان داشته باشیم.

شمع محفل کی روشن شد؟

این پنجمین کتاب بنده با موضوع سیره و سبک زندگی علما به‌شمار می‌رود. مبنا و معیار ما در تألیف این کتاب‌ها «اخلاق» است. درواقع ما به‌دنبال ترویج اخلاق‌محوری هستیم. «شمع محفل» هم روی همین خط سیر حرکت کرده و به سیرۀ اخلاقی آیت‌الله مجتبی تهرانی می‌پردازد. ما در شمع محفل شکل‌گیری شخصیت حاج آقا مجتبی در خانواده‌اش را روایت کرده‌ایم. روایت آن مقطع از زندگی ایشان سبب شده که پدر بزرگوار ایشان جناب آیت‌الله میرزا علی تهرانی هم به خواننده معرفی شود. این دو روایت به موازات همدیگر پیش می‌روند.

بخش‌های مختلف کتاب

شمع محفل بخش‌های مختلفی دارد. در بخشی از کتاب به اساتید آیت‌الله مجتبی تهرانی در تهران، قم و نجف اشاره کرده‌ایم. در بخش دیگر به ارتباط نزدیک و کمتر گفته شدۀ ایشان با حضرت امام (ره) پرداخته‌ایم. قسمتی از کتاب را هم به کلاس‌های «درس اخلاق» حاج آقا اختصاص داده‌ایم. همان‌طور که می‌دانید این مرد خدا چیزی در حدود 41 سال در مسجد جامع بازار و خیابان ایران، برای عموم مردم درس اخلاق برگزار نمود. منش رفتاری حضرت آیت‌الله در کانون خانواده و رابطه‌شان با همسرشان، بخش بعدی کتاب را تشکیل می‌دهد.

از پژوهش تا تألیف

این کتاب من را پیر کرد. یکی از مشکلات نویسنده‌ها در هنگام تألیف چنین کتاب‌هایی نبود منابع معتبر و قابل اعتماد است. دربارۀ بزرگانی مثل آقا مجتبی مطالب غیرقابل اعتنا و دم دستی زیادی وجود دارد که نمی‌توان از آنها در مسیر تألیف یک اثر مستند و ماندگار استفاده کرد. در کتاب شمع محفل صفر تا صد پژوهش توسط خود بنده انجام شد. بنده با تمام نزدیکان و خانوادۀ ایشان حرف زدم و همۀ فیلم‌ها و صوت‌های مرتبط با حاج آقا را دیدم و شنیدم. خاطرات نابی در کتاب ما وجود دارد که تاکنون شنیده و منتشر نشده‌اند. آیت‌الله آقا مجتبی تهرانی سابقۀ مبارزاتی مهمی در دوران طاغوت دارند ولی جز در کتاب شمع محفل هیچ مستند دیگری دربارۀ آن موجود نیست.

امیدوارم این اثر همان‌طور که مورد تأیید فرزندان، خانواده و شاگردهای حضرت آیت‌الله تهرانی قرار گرفته به تأیید خود ایشان هم برسد و از این کتاب راضی باشند.