جوان آنلاین: تولید سریال «موسی» (ع) از سوی تلویزیون با کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا را می‌توان یک عملیات هنری و فنی قلمداد کرد که در صورت پایان یافتن دستاورد‌های چند‌وجهی و قابل‌توجهی به دست می‌آید؛ از بهره تکنولوژیکی سینماگران برای تولید آثار جذاب تا تربیت نیرو‌های متخصص و فنی برای سینما. 
سریال «موسی» از آن دست آثار تلویزیونی است که قرار است با پیشرفته‌ترین تجهیزات و لوازم مدرن سینمای جهان ساخته شود. ممکن است علت این مسئله تأکید مسئولان ارشد کشور بر لزوم ساخت و تأمین تجهیزات لازم برای این سریال باشد، ولی به هر حال حضور کارگردان کاربلد و خبره‌ای مثل ابراهیم حاتمی‌کیا که در طول سال‌های گذشته بار‌ها ثابت کرده که در استفاده از فناوری روز و به کارگیری نیرو‌های متخصص جوان کشور پیشقدم بوده و هست، می‌تواند دلیل مهمی در این رابطه باشد. 
اگرچه در روند تولید این سریال از نوشتن فیلمنامه به قلم زنده‌یاد فرج الله سلحشور تا انتخاب حاتمی‌کیا به عنوان کارگردان آن اتفاقات زیادی افتاده ولی یکی از مهم‌ترین اخباری که در مورد این سریال همچنان محل‌توجه است بحث ورود یکسری تجهیزات فنی جهت آغاز شدن مراحل تولید آن است. چند روز پیش سلیم غفوری، قائم مقام معاون سیما در این مورد گفته‌بود: «سریال «حضرت موسی (ع)» با یک سیستم نوآوری جدید تولید می‌شود باید تجهیزات آن تأمین و وارد کشور شود، شاید امسال به تولید اصلی نرسد، اما فرآیند آن دنبال می‌شود.»
در واقع منظور قائم‌مقام معاون سیما در مورد سیستم نوآوری جدید برای تولید این سریال، تکنولوژی «تولید مجازی» (virtual production) است. فناوری جدید تولید مجازی زیرساخت مهمی برای آینده سینما و تلویزیون ایران است که می‌تواند مسیر تولید آثار تاریخی را ساده‌تر و به‌صرفه‌تر کند. این تکنولوژی، ترکیبی از فناوری به روز جهانی، نیروی انسانی متخصص و ابزار‌های فناورانه است که ضمن واردات باید نیروی انسانی متخصص هم تحت آموزش قرار بگیرد. واقعیت این است که تنها یکی از نتایج مهم و چندگانه بومی‌سازی این تکنولوژی و به نتیجه رسیدن آن در سریال موسی (ع)، تغییر خط تولید سنتی به فناوری مدرن و صنعتی با استفاده از فناوری روز در صنعت فیلم و سریال‌سازی کشورمان است. 
این تکنیک در سال ۲۰۰۳ میلادی توسط یک کارگردان استرالیایی هنگام ساختن تیزر تبلیغاتی و سه‌بعدی کردن پرده سبز ابداع شد و بعد‌ها در آثاری از جمله سریال وسترن فضایی «مندلورین Mandalorian» در ۲۰۱۹ مورد استفاده قرار گرفت. در این تکنیک بخشی از مرحله تولید و پس‌تولید با هم ترکیب می‌شوند و این‌طور نیست که هنرپیشه‌ها جلوی پرده سبز بازی کنند تا پس‌زمینه بعداً به آن اضافه شود. کارگردان در این سبک از کار همزمان می‌تواند پس‌زمینه‌ای که قرار است اضافه شود را ببیند و همین به طبیعی‌تر درآمدن کار کمک شایانی می‌کند. برای این کار ممکن است مثل آنچه در بعضی استودیو‌های تلویزیونی هم مدل ساده‌ترش دیده شده، یک دیوار تصویری یا اصطلاحاً یک ویدئو وال (Video wall) در پس‌زمینه تعبیه شود که به این کار StageCraft گفته می‌شود. 
به کلام بهتر در صورت استفاده تیم سازنده سریال موسی (ع) از تکنولوژی تولید مجازی، فقط در دو فصل نخست آن هزینه و مدت زمان ساخت ۱۱۰ هکتار (معادل یک‌میلیون و ۱۰۰ هزار مترمربع) دکور و فضا‌های عمومی صرفه‌جویی می‌شود. همچنین هزینه‌های پس از تولید یعنی نگهداری و تعمیر دکور در سال‌های بعد نیز از پروژه حذف می‌شود. تکنولوژی جدید تولید مجازی زیرساخت مهمی برای آینده سینما و تلویزیون ایران است که می‌تواند مسیر تولید آثار تاریخی را ساده‌تر و به‌صرفه‌تر کند. 
استفاده از توان نیرو‌های بومی توسط حاتمی‌کیا سابقه زیادی دارد و این فیلمساز صاحب سبک کشورمان در تولید آثارش همواره نگاهش به داخل و نیرو‌های متخصص بومی بوده، اتفاقی که با ورود این تجهیزات و تربیت نیروی متخصص مورد نیاز آن مجدداً تکرار می‌شود. تولید سکانس ماندگار و جذاب سقوط هلیکوپتر در فیلم «چ» با استفاده از توان، تخصص و فکر نیروی‌های بومی توسط حاتمی کیا شاهد مثال خوبی برای این مدعاست. 
آنچه مسلم است لزوم تولید و ساخت این سریال است و هر چه بیشتر می‌گذرد، این مسئله اهمیت بیشتری پیدا می‌کند و قطعاً ساخت این پروژه جنجالی درباره ریشه‌های بنی‌اسرائیل تاثیرات گسترده‌ای در منطقه خواهد داشت.