جوان آنلاین: بخش نفت در دولت فعلی بیش از ۴۰ درصد از سرمایه‌گذاری خارجی را به خود اختصاص داده و میلیارد‌ها دلار در صنعت نفت و گاز ایران سرمایه‌گذاری شده است. این حجم سرمایه خارجی نه تنها باعث رشد در این بخش شده است، بلکه به ایجاد شغل، انتقال فناوری و توسعه زیرساخت‌ها کمک کرده و به شکوفایی کلی اقتصادی منجر می‌شود. سیاست‌های انرژی ایران علاوه بر جذب سرمایه‌گذاری خارجی، بر افزایش بهره‌وری در تولید نفت و گاز متمرکز بوده و این تأکید بر کارایی و بهینه سازی، کاهش هزینه‌ها و رقابت در بازار جهانی انرژی باعث رشد قابل توجهی در این بخش شده است و تولید نفت و گاز در سال ۲۰۲۳ بیش از ۲۰ درصد افزایش یافته است. دیپلماسی فعال انرژی ثابت می‌کند که بازی را برای اقتصاد ایران تغییر می‌دهد. ایران با ایجاد بازار‌های جدید برای منابع انرژی خود و جذب سرمایه‌گذاری خارجی در بخش نفت و گاز، توانسته است به رشد اقتصادی بالا و باثباتی دست یابد. موفقیت این رویکرد در مشارکت‌های استراتژیک ایجاد شده با سایر کشورها و استفاده از شرکت‌های دانش بنیان آن در صنعت انرژی نهفته است. در حالی که ایران به گسترش تجارت انرژی خود و مشارکت در دیپلماسی فعال ادامه می‌دهد، آینده برای اقتصاد این کشور روشن به نظر می‌رسد.
یکی از ارکان کلیدی دیپلماسی فعال انرژی ایران، بخش نفت است که سرمایه‌گذاری خارجی قابل توجهی را جذب کرده و نقشی محوری در رشد اقتصادی کشور داشته است. دیپلماسی فعال انرژی ایران، محرک اصلی رشد اقتصادی بالا و باثبات برای این کشور به ویژه در بخش نفت و گاز بوده است. ایران با جذب سرمایه‌گذاری خارجی، افزایش بهره‌وری، ارتقای نوآوری و گسترش دامنه بازار، توانسته جایگاه خود را در بازار جهانی انرژی تقویت کرده و رونق اقتصادی را به همراه داشته باشد.
همچنین دیپلماسی فعال انرژی کلید دستیابی به رشد اقتصادی بالا و باثبات برای ایران است. موفقیت این رویکرد در سیاست هوشمند، ایجاد بازار برای نفت خام ایران و جذب سرمایه‌گذاری خارجی در بخش نفت و گاز است. ایران با استفاده از منابع انرژی خود و مشارکت استراتژیک با سایر کشورها، توانسته است تجارت انرژی خود را متنوع کند و بازار‌های جدیدی را برای نفت خود تضمین کند.
یکی از مؤثرترین راهکار‌ها در زمینه به کارگیری دیپلماسی فعال انرژی، بحث بازسازی پالایشگاه‌های مستهلک شده در امریکای جنوبی، آفریقا و آسیای مرکزی بوده است. ایران با سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های این کشورها و استفاده از شرکت‌های دانش بنیان خود در صنعت نفت و گاز توانسته بازار تضمینی برای نفت خام خود ایجاد کند. این رویکرد نه تنها تقاضای ثابت برای نفت ایران را تضمین می‌کند، بلکه راه‌های جدیدی را برای رشد اقتصادی از طریق صادرات خدمات و تجهیزات در صنعت پالایش باز می‌کند.
موفقیت دیپلماسی انرژی ایران را می‌توان در حجم قابل توجهی از سرمایه‌گذاری خارجی جذب شده در بخش نفت و گاز مشاهده کرد. در سال ۲۰۲۳ بیش از ۴۰درصد از سرمایه‌گذاری خارجی در ایران به سمت بخش نفت هدایت شد که در نتیجه تنها ۵ میلیارد دلار در این صنعت سرمایه‌گذاری شد. این هجوم سرمایه نه تنها رشد بخش را تقویت کرده است، بلکه بر کل اقتصاد نیز اثر موجی داشته و منجر به رشد اقتصادی بالا و پایدار برای کشور می‌شود. ایران با مشارکت فعال در دیپلماسی انرژی توانسته است تجارت نفت خام خود را گسترش دهد و موقعیت خود را به عنوان یک بازیگر کلیدی در بازار جهانی انرژی تضمین کند. تجربه موفق نوسازی پالایشگاه‌ها در امریکای جنوبی، حضور ایران را در منطقه تقویت کرده و راه را برای رشد اقتصادی بیشتر از طریق صادرات خدمات و تجهیزات در بخش انرژی هموار کرده است.
دیپلماسی فعال انرژی ثابت می‌کند که بازی را برای اقتصاد ایران تغییر می‌دهد. ایران با ایجاد بازار‌های جدید برای منابع انرژی خود و جذب سرمایه‌گذاری خارجی در بخش نفت و گاز، توانسته است به رشد اقتصادی بالا و باثباتی دست یابد. موفقیت این رویکرد در مشارکت‌های استراتژیک ایجاد شده با سایر کشورها و استفاده از شرکت‌های دانش بنیان آن در صنعت انرژی نهفته است. در حالی که ایران به گسترش تجارت انرژی خود و مشارکت در دیپلماسی فعال ادامه می‌دهد، آینده برای اقتصاد این کشور روشن به نظر می‌رسد.
تضمین آینده‌ای روشن‌تر با ایجاد فرصت‌هایی برای توسعه پایدار
فرشاد جامع کارشناس انرژی در رابطه با اهمیت تحقق بالا و حدود ۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی در بخش نفت و گاز ایران به عنوان محرک اصلی رشد اقتصادی کشور به «جوان» می‌گوید: یکی از جنبه‌های کلیدی دیپلماسی فعال انرژی ایران، تمرکز آن بر جذب سرمایه‌گذاری خارجی در بخش نفت و گاز است. سرمایه‌گذاری خارجی نقش حیاتی در حمایت از توسعه زیرساخت‌ها، فناوری و سرمایه انسانی در صنعت انرژی ایفا می‌کند که به نوبه خود باعث رشد اقتصادی و ایجاد فرصت‌های شغلی جدید می‌شود. ایران با ایجاد فضای سرمایه‌گذاری مطلوب و اجرای سیاست‌هایی که مشارکت خارجی را تشویق می‌کند، می‌تواند به جذب سرمایه ورودی و تحریک رشد در بخش انرژی ادامه دهد. این امر به نوبه خود به توسعه کلی اقتصادی کشور و افزایش رقابت پذیری آن در بازار جهانی انرژی کمک خواهد کرد.
وی ادامه می‌دهد: علاوه بر این، تأکید ایران بر افزایش بهره‌وری در تولید نفت و گاز برای به حداکثر رساندن منابع انرژی کشور و تضمین پایداری بلندمدت ضروری است. با اجرای اقداماتی برای بهبود کارایی، بهینه‌سازی استفاده از منابع و ارتقای قابلیت‌های فناوری، ایران می‌تواند سطح تولید را افزایش داده و تقاضای رو به رشد انرژی را هم در داخل و هم در سطح بین‌المللی برآورده کند. این افزایش بهره‌وری نه تنها باعث رشد اقتصادی می‌شود، بلکه امنیت انرژی را با کاهش اتکا به واردات و افزایش خودکفایی در تأمین نیاز‌های انرژی افزایش می‌دهد. ایران با سرمایه‌گذاری در برنامه‌های تحقیق و توسعه، نوآوری و آموزشی می‌تواند سطح بهره‌وری را در بخش انرژی افزایش دهد و مزیت رقابتی خود را در بازار جهانی حفظ کند.
این کارشناس انرژی مسئله تمرکز ایران بر حرکت به سمت دانش بنیان شدن صنعت نفت و گاز را محور بعدی تحقق بازارسازی موفق و کاهش هدررفت و رشد بهره‌وری در این صنعت بیان می‌کند و می‌افزاید: تمرکز ایران بر صنایع دانش‌بنیان و بومی‌سازی فناوری در بخش نفت و گاز برای تقویت رقابت‌پذیری کشور و ایجاد نوآوری کلیدی است. ایران با همکاری شرکت‌های داخلی، مؤسسات تحقیقاتی و ارائه‌دهندگان فناوری، می‌تواند یک زنجیره ارزش قوی ایجاد کند که از رشد و پایداری صنعت انرژی حمایت می‌کند. سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه، ترویج نوآوری و پرورش فرهنگ کارآفرینی می‌تواند به ایران کمک کند تا در خط مقدم پیشرفت‌های فناوری در بخش انرژی باقی بماند و جایگاه خود را به عنوان یک رهبر در بازار جهانی حفظ کند. ایران با بهره‌گیری از صنایع دانش بنیان و فناوری‌های استراتژیک می‌تواند مزیت رقابتی ایجاد کند که کشور را برای موفقیت و رشد بلندمدت در بخش انرژی قرار دهد.
جامع در ادامه اظهار می‌کند: تلاش‌های ایران برای ایجاد بازار‌های جدید برای نفت خام خود از طریق احیای پالایشگاه‌های کشور‌های همسو و گسترش شبکه شرکای تجاری خود برای تنوع بخشیدن به گزینه‌های صادراتی و کاهش وابستگی به بازار‌های سنتی ضروری است. ایران با نوسازی پالایشگاه‌های کشور ونزوئلا در امریکای جنوبی، سوریه در غرب آسیا و همچنین ازبکستان در آسیای میانه به سمت افزایش ظرفیت پالایشی نفت خام ایران و همچنین بازارسازی تضمینی برای نفت خام خود توانست میزان حجمی و ارزش دلاری صادرات انرژی خود را افزایش داده و به رقابت پذیری در بازار جهانی بپردازد.
وی می‌افزاید: توسعه روابط قوی با شرکای تجاری کلیدی در کشور‌های آسیای شرقی، امریکای جنوبی و قاره آفریقا و بررسی فرصت‌های جدید برای گسترش بازار به ایران در تنوع بخشیدن به مقاصد صادراتی و کاهش آسیب‌پذیری در برابر نوسانات بازار خارجی کمک کرد. این استراتژی تنوع بازار و بازارسازی مبتنی بر دیپلماسی جدید، انرژی مبتنی بر وجود تحریم‌های نفتی، نه تنها تاب‌آوری اقتصادی ایران را تقویت کرد، بلکه راه‌های جدیدی را برای رشد و توسعه در بخش انرژی باز کرد.
این کارشناس انرژی در رابطه با مزیت کلیدی سیاست پالایشگاه داری فراسرزمینی خاطرنشان می‌کند: دولت سیزدهم از ابتدای روی کار آمدن با مشکلات جدی در حوزه تولید و فروش نفت مواجه بود زیرا تولید به شدت کاهش پیدا کرده بود و برای فروش هم با سدی به نام تحریم‌ها مواجه بودیم، اما با سیاست‌هایی که در راستای خنثی‌سازی تحریم‌ها در دولت سیزدهم به کار گرفته شد؛ ثمره داد. تلاش‌های موفق ایران در راستای بازارسازی برای فروش نفت انجام گرفت و سیاست سهامداری در پالایشگاه‌های فراسرزمینی یکی از مهم‌ترین راهکار‌هایی بود که به اجرا گذاشته شد. در این روش، در ازای ارائه خدمات فنی و مهندسی در پالایشگاه‌های هدف سهامدار شدیم و به فروش نفت خود اقدام کردیم و توانستیم روش جدیدی برای تجارت نفت خام خود پیدا کنیم.
وی در پایان تأکید می‌کند: دیپلماسی فعال انرژی ایران در پیشبرد رشد اقتصادی، افزایش امنیت انرژی و قرار گرفتن کشور به عنوان یک بازیگر کلیدی در بازار جهانی انرژی مؤثر بوده است. ایران با تمرکز بر جذب سرمایه‌گذاری خارجی، افزایش بهره‌وری، ارتقای نوآوری و گسترش دامنه بازار، توانسته است به پیشرفت‌های چشمگیری در بخش انرژی دست یابد و توسعه و رشد پایدار را پیش ببرد. برای حرکت رو به جلو، برای ایران ضروری است که به موفقیت‌های خود در دیپلماسی انرژی و اجرای سیاست‌هایی که از پایداری بلندمدت، رقابت و انعطاف پذیری در بخش انرژی حمایت می‌کند، ادامه دهد. از طریق دیپلماسی استراتژیک انرژی، ایران می‌تواند به بهره‌برداری از منابع انرژی خود برای ایجاد رونق اقتصادی، ایجاد فرصت‌هایی برای توسعه پایدار و تضمین آینده‌ای روشن‌تر برای شهروندان خود ادامه دهد.
رشد اقتصادی ۵/۴ درصدی نتیجه دیپلماسی فعال دولت سیزدهم در حوزه انرژی
مرتضی صبوری فرد، کارشناس ارشد انرژی در خصوص گزارش صندوق بین‌المللی پول مبنی بر رشد اقتصادی ۵/۴ درصدی کشورمان به «جوان» می‌گوید: اینکه در شرایط تحریم توانستیم نفت و گاز خود را بفروشیم و رشد اقتصادی مطلوبی را رقم بزنیم، اهمیت بالایی دارد. این امر نشان داد که در سایه سیاست‌گذاری‌های صحیح می‌توانیم بر تحریم‌ها غلبه کنیم و اقتصاد کشور را از فلج شدن در امان نگه داریم.
وی ادامه می‌دهد: به اجرا گذاشتن سیاست حمایت از دانش بنیان‌ها و فراتر بردن این امر از حد شعار، در نهایت توانست ما را به دستاورد‌های خوبی برساند. از آن جمله می‌توان به زمینه‌سازی برای حضور در پالایشگاه‌های فراسرزمینی و سهامداری در آن‌ها اشاره کرد.
به گفته این کارشناس انرژی، بر اثر سیاست اتکا به خود و استفاده حداکثری از توان دانش بنیانی کشور، توانستیم به صادرات خدمات فنی و مهندسی به دیگر کشورها بپردازیم و قطعاتی را در داخل کشور تولید کنیم که واردات آن‌ها ارزبری زیادی برایمان داشت.
صبوری فرد می‌افزاید: نفت و گاز جزء صنایع راهبردی کشور محسوب می‌شوند و پیشرفت در آن‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. طی سال‌های گذشته توانستیم از طریق بازطراحی تجارت انرژی کشور به فروش نفت و گاز خود در شرایط تحریمی بپردازیم. پیشرفت‌هایی مانند بهره برداری از فاز ۱۱ پارس جنوبی نیز بر اثر اعتماد به توان داخلی به دست آمد. این روند‌ها مثبت ارزیابی می‌شود و می‌تواند مزیت‌های زیادی برایمان داشته باشد.
وی می‌افزاید: متأسفانه دولت قبلی توجه جدی به استفاده از ظرفیت‌های داخلی و دانش بنیانی نداشت. به همین دلیل نتوانستیم توفیقی در صنایع نفت و گاز داشته باشیم. نتیجه این امر، ناترازی در حوزه‌های مختلف از جمله گاز، بنزین و... است که الان شاهدش هستیم.
این کارشناس انرژی خاطرنشان می‌کند: طی دو الی سه سال گذشته، سیاست‌های مختلف مکمل یکدیگر بودند و به کمک‌مان آمدند تا در نهایت رشد اقتصادی خوبی را رقم بزنیم. به طور مثال، قانون ترک تشریفات مناقصه به وزارت نفت کمک کرد تا از ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان نهایت بهره‌برداری را بکند. همین امر زمینه‌ساز بسیاری از پیشرفت‌ها شد.
صبوری فرد می‌گوید: نباید به پیشرفت‌هایی که تا الان در صنعت نفت و گاز به دست آورده‌ایم، اکتفا کنیم. حمایت‌ها باید تا جایی ادامه یابد که شاهد رشد همه جانبه صنایع نفت و گاز کشور، خلاصی از خام فروشی و توسعه صنایع پایین دستی باشیم.
نظر شما