ارزش اعتبارگیری قاعده‌مند بانک‌ها از بانک مرکزی در اقدامی کم‌سابقه به ۱۱۴ هزار میلیارد تومان رسیده است. این رقم که در تاریخ ایران بی‌سابقه بوده، نشان‌دهنده افزایش تقاضای بانک‌ها برای نقدینگی در آستانه پایان سال است. در این راستا محمدطاهر رحیمی کارشناس اقتصادی در گفتگو با مسیر اقتصاد گفت: نیمه دوم ۱۴۰۲ اعتباردهی بانک‌مرکزی به بانک‌ها حدود ۱۵ برابر شده است، که بخش قابل توجهی از آن به اضافه برداشت تبدیل می‌شود.
تزریق ذخائر یا اضافه‌برداشت: پیامدهای انتخاب ابزارهای نامناسب سیاست پولی
وی ادامه داد: اقتصاد ایران در سال‌های اخیر با شوک‌های متعددی از جمله شوک کرونا، حذف ارز ترجیحی، جهش ارزی و انقباض پولی غیرهدفمند (الگوی غلط کنترل ترازنامه) روبرو بوده است. این شوک‌ها به طور طبیعی بر تقاضای پول و سیاست‌های پولی کشور تأثیر گذاشته‌اند.
این کارشناس اقتصادی افزود: پس از استفاده از ابزارهای نامناسب در شرایط اقتصادی کشور، بانک مرکزی ناگزیر به تزریق شدید ذخائر در بازار بین بانکی (رشد ریپو و اعتباردهی قاعده‌مند) می‌شود یا اینکه بانک‌ها ناگزیر به اضافه‌برداشت می‌شوند.
غفلت از هدایت اعتبار و انفعال بانک مرکزی در برابر اضافه‌برداشت بانک‌ها
رحیمی اضافه کرد: در حال حاضر، بانک مرکزی برای کنترل تورم از سیاست‌های انقباضی پولی استفاده می‌کند. امید است انقباض‌های پولی بانک مرکزی با خطوط اعتباری هدفمند و نرخ‌های ترجیحی که متناسب با محل مصرف اعتبارات باشند، پوشش داده شود. اما این ابزار در حال حاضر از جعبه ابزار سیاست‌گذار خارج شده است.
وی در پایان تاکید داشت: در صورت توجه به این ابزارها، بانک مرکزی به جای ایفای نقش انفعالی در عملیات بازار باز یا در مواجهه با اضافه‌برداشت بانک‌ها، در جایگاه فعال حکمرانی قرار می‌گرفت. این امر منجر به تشویق بانک‌های سالم‌تر و تأمین مالی پروژه‌های پیشران می‌شد.
انتهای پیام/ پول و بانک
نظر شما