به گزارش خبرنگار ایرنا، پرندگان مهاجر که در اواسط شهریور در تالاب ها و آببندان‌های مازندران فرود آمدند با سپری کردن زمستانی آرام در مازندران ۲ هفته زودتر از موعد مقرر مازندران را به مقصد سیبری ترک کردند.

پرندگان مهاجر به مازندران که خاطره سرما و یخبندان شدید مازندران در سالهای ۱۳۸۶ و سال ۱۳۹۱ را در خاطره داشتند در سال جاری بدون سوز سرما و حتی مشاهده برف در مناطق دشت و جلگه ای مازندران این استان را ترک کردند.

گرمای کم سابقه هفته گذشته در مازندران که به ۲۵ درجه هم رسیده بود این پرندگان مهاجر را به فکر کوچ انداخت و زودتر از سالهای گذشته از سفر مازندران برخواستند.

در بین پرندگان مهاجر قوها از جمله پرندگانی هستند که شدت گرما و سرما ارتباط بسیار نزدیکی به مهاجرت آنها دارد و گرمای هوا سبب شد قوها اولین گروه از پرندگان مهاجر باشند که از تالاب سرخرود برخواستند و به زیستگاه های شمال دریای خزر حرکت کردند.

این ناهماهنگی در کوچ پرندگان مختص مازندران نیست و گرمایش زمین سبب بهم ریختگی مهاجرت پرندگان در سراسر جهان شده است.

گرمای بی سابقه

رئیس اداره حیات وحش اداره کل محیط زیست مازندران گفت: گرمای بی سابقه هفته گذشته سبب شد قوها یکی از اولین گروه های پرندگان مهاجر باشند که مازندران را ترک کنند.

کوروس ربیعی اظهار داشت: در تالاب سرخرود فریدونکنار در سال جاری حدود یک هزار و ۶۰۰ بال قو حضور داشتند که تعداد قابل توجه از این گونه مهاجر مازندران را ترک کردند و دسته های پایانی این قوها هم در چند روز آینده سرخرود را ترک خواهند کرد.

رئیس اداره حیات وحش محیط زیست مازندران با بیان این مطلب که قوها پرندگان بسیار حساسی در گرما و سرما هستند، خاطرنشان ساخت: گرمای ۲۵ درجه ای مازندران در هفته گذشته زمینه پرواز این پرندگان را فراهم کرد.

وی اظهار کرد: هوای بهاری مازندران قوهای مهاجر این استان را ۲ هفته زودتر از موعد مقرر مجبور به ختم مازندران گردی کرد و برای گذران حیات به اقامتگاه های شمالی تر دریای خزر حرکت کردند.

رئیس اداره حیات وحش محیط زیست مازندران تصریح کرد: قوهایی که در سرخرود زمستان را می‌گذرانند، در بهار و تابستان به این شکل و با این جمعیت کنار هم زندگی نمی‌کنند و در دسته‌های مختلف سکونتگاه‌های متفاوتی دارند. اما زمستان‌ها سکونت موقت گله‌ای را در تالاب سرخرود تجربه می‌کنند. ما در این بخش از نیمکره پنج جمعیت مجزا از قوها داریم که بخش اصلی یکی جمعیت‌های خوب آن‌ها، برای زمستان‌گذرانی‌ در سرخرود مستقر می‌شوند.

وی اظهار کرد: قوهای مهاجر جزو دسته مهاجران منظم تلقی نمی‌شوند و بسته به شرایط آب و هوایی سفرشان انجام می‌شود، تدریجی می‌آیند و تدریجی می‌روند و اگر زمستان خیلی سردی در زیستگاه اصلی‌شان داشته باشند زودتر می‌آیند و ممکن است دیرتر بروند و اگر هم شرایط آب و هوایی در زیستگاه اصلی‌شان مناسب باشد گاهی دیرتر به سرخرود می‌آیند و زودتر می‌روند. در واقع در این روند تدریجی که از نظر ما بی‌نظمی در سفر قوها محسوب می‌شود، یک نظم مشخص و مبتنی بر شرایط اقلیمی دارند.

مازندران دارای ۲ تالاب بین‌المللی میانکاله و فریدونکنار و چندین تالاب و آبگیر محلی چون ساهون، لپو و پلنگان، ولشت، استخرپشت، گل‌پل، خضر نبی، شورمست، دریوک، سراندون و بالندون، گز و کندوچال است.

مازندران همچنین افزون بر ۸۰۰ قطعه آب‌بندان به مساحت ۱۷ هزار هکتار دارد. همه ساله در فصل زمستان۱۰۰ گونه پرنده مهاجر زمستان گذران با جمعیتی حدود ۳۰۰ هزار بال به مازندران مهاجرت می‌کنند.

بر اساس آمارهای رسمی، تاکنون بیش از ۴۹۰ گونه جانوری از رده‌های مختلف مهره‌داران اعم از پرندگان، پستانداران، خزندگان، دوزیستان و ماهی‌ها در زیست‌بوم مازندران شناسایی شده‌اند.

پرندگان با ۳۱۷ گونه از ۵۸ خانواده، پستانداران با ۶۳ گونه و ۱۹ خانواده، دوزیستان با ۹ گونه از ۶ جنس و ۶ خانواده، خزندگان با ۲۶ گونه از ۲۱ جنس و ۱۱ خانواده و ماهی‌ها با ۷۵ گونه بخشی از تنوع زیستی حیات وحش مازندران را تشکیل می‌دهند.

مازندران که دارای ۲ تالاب بین المللی و ۸۰۰ آبندان است تالاب میانکاله از زیستگاه های مهم پرندگان مهاجر در مازندران می باشد.

تالاب میانکاله که از دهستان میانکاله در شهرستان بهشهر تا آشوراده در استان گلستان وسعت دارد. این منطقه به دلیل داشتن پهنه آبی مناسب با ذخایر غذایی غنی و آبزیان همه ساله پذیرای بیش از ۳۰ تا ۴۰ گونه از پرندگان مهاجر زمستان گذران و بیش از ۱۰۰ گونه از پرندگان بومی آبزی و کنارآبزی است.

این تالاب با داشتن پناهگاه حیات وحش به مساحت حدود ۲۲ هزار هکتار در حوزه مازندران و تنوع گیاهی از جمله درختان سازیل و انار وحشی که تغذیه برخی پرندگان را تشکیل می‌دهد توانست بیش از ۵۰۰ گونه جانوری را در خود جای دهد و به نوعی بهشت پرندگان استان نام بگیرد و با این تنوع زیستی به عنوان یکی از ذخیره گاه‌های زیست کره جهان از سوی سازمان‌های جهانی حفاظت از محیط زیست قرار گرفت.

تالاب میانکاله را باید بهشت پرندگان و پرنده نگری نام نهاد؛ سی و ششمین تالاب ثبت شده دنیا و نخستین تالاب ثبت شده در کنوانسیون تالاب‌های بین المللی رامسر و یکی از ۶۵۰ ذخیرگاه زیست کره جهان با ۴۸ هزار هکتار وسعت در شرق استان مازندران و در همجواری با استان گلستان واقع شده است و سالانه ۱۳۰ گونه از پرندگان مهاجر را با جمعیت حدود ۱.۵ میلیون بال میزبانی می کند.

این پناهگاه حیات وحش علاوه بر کریدور مهاجرت فصلی برای پرندگان، همه ساله به تنهایی بیش از نیم میلیون پرنده از انواع مرغابی، فلامینگو، پلیکان، پاخاکستری، قوی، انواع اردک، لک لک، درنای خاکستری، عقاب دریایی را در آب‌های خود سکنی می دهد.

این تالاب که رویشگاه و زیستگاه تعداد بیشماری از گونه های در معرض خطر می باشد، در سال ۱۳۵۵ به عنوان یکی از ذخیره‌گاه‌های زیست سپهر به کمیته برنامه «انسان و کره» یونسکو معرفی و انتخاب شد. تالاب میانکاله به عنوان محل زاد و ولد و پرورش ماهیان گونه های مختلفی چون کپور، انواع کفال، کلمه، سفید، ماش و کاراس، مورد توجه است. پستانداران این منطقه نیز شامل مارال، یوزپلنگ، گربه جنگلی، شغال، گراز، روباه، خرگوش، جوجه تیغی، انواع خفاش و جوندگان کوچک است.