رئیس جبهه اصلاحات با تأکید بر اینکه اصلاح‌طلب بودن در این شرایط کار بسیار سخت و دشواری است، گفت: ما خودمان را در دوگانه تحریم و مشارکت قرار نمی‌دهیم. اما جبهه اصلاحات در شرایطی نیست که بتواند لیست ارائه کند؛ هم به دلیل نظارت استصوابی و هم جایگاهی که نهادهای غیر انتخابی در کنار نهادهای غیر انتخابی در کنار نهادهای انتخابی پیدا کرده‌اند.
به گزارش خبرنگار جماران، آذر منصوری در نشست خبری ظهر امروز(سه‌شنبه 24 بهمن ماه) با اشاره به اینکه صدای جریان اصلاحات در چند سال اخیر کمتر در رسانه‌ها شنیده می‌شود، گفت: تقویت بعد و ظرفیت رسانه‌ای از اقدامات جبهه اصلاحات خواهد بود با توجه به سرمایه‌‌های عظیمی که رقبای داخلی جبهه اصلاحات و خارج از مرزها دارند، این نیاز بیش از پیش خود را نشان می‌دهد. اصلاح‌طلب بودن در این شرایط کار سخت و دشواری است. «دفاع از حق مردم ایران» باید محور گفتمان جریان اصلاحات باشد» و در صورت فقدان اصلاح‌طلبی باید بیش از پیش نگران ایران بود.
رئیس جبهه اصلاحات با بیان اینکه آنچه در بیانیه‌ها مطرح شده، حاصل مجموعه‌ای از نشست‌ها و گفت‌وگوهای به انجام رسیده است، تأکید کرد: حفظ مسیر اصلاح‌طلبانه، قانونی، مدنی، مسالمت‌جویانه و پرهیز از خشونت و دفاع از حقوق همه شهروندان با همه سلایق و دیدگاه‌ها و دفاع از حقوق بشر تک تک شهروندان ایران را دنبال می‌کنیم و این شاخص‌ها نقطه تمایز ما با سایر جریان‌ها است. به دلیل آنکه این جریان ریشه‌دار، دموکراسی‌خواه، مدافع حقوق بشر و طرفدار حق مردم است.
وی با تأکید بر اینکه باید عاملیت داشته باشیم، افزود: بیش از 17 جلسه حداقل سه ساعته با بدنه احزاب شورای مرکزی احزاب عضو جبهه اصلاحات برگزار کردیم. این گفت‌وگوها جریان مطالبات مردم را در جامعه نمایندگی می‌کند تا به تحلیل واقع‌بینانه‌تر برسد. جامعه ایران از تکلیف‌محوری عبور کرده و به حق‌محور تبدیل شده و دنبال مرجعی می‌گردد که بتواند در داخل مطالبات جامعه را پیگیری کند.
منصوری اظهار داشت: جلسات مجمع و کمیته‌های متناظر جبهه اصلاحات در جریان بوده و هست. آنچه برای ما اهمیت داشت طبق مسیر اصلاح‌طلبانه، حرکت در مسیر مدنی، قانونی، خشونت پرهیز و مسالمت‌آمیز است. اگر از اهداف و آرمان‌های انقلاب دفاع می‌کنیم، تکیه ما به گفتمان اصلی است که امام خمینی(س) در نوفل لوشاتو مطرح کرد؛ که دال اصلی آن «مردم» بود.
وی تأکید کرد: آنچه در قالب بیانیه‌ها مطرح شده برآیند نظر جمع جبهه اصلاحات بوده و عمده تصمیمات جبهه اصلاحات با رأی بیش از دو سوم مجمع عمومی گرفته شده و آنچه همه ما از ابتدای شکل‌گیری دوره جدید بر آن تأکید داشتیم، توجه به نظر جمعی و تمکین تک تک ما به قاعده کار جمعی بود.
رئیس جبهه اصلاحات گفت: در تحلیل فضای جامعه باید بگویم شاهد بیشترین فاصله و شکاف بین جامعه و حاکمیت هستیم و گویی هیچ پیوندی بین این دو نیست. جامعه در دنیای دیگر زندگی می‌کند و حاکمیت هم در دنیای موازی دیگر زندگی می‌کند.
وی قانون جدید انتخابات را در ادامه پروژه یکدست‌سازی دانست و افزود: این قانون سلب حق مسلم مردم در تعیین سرنوشت خودشان و انتخابات آزاد، رقابتی، عادلانه، معنادار و اثربخش است. اما از ابتدا پیش‌بینی‌هایی وجود داشت که مسیر در پیش گرفته شده برای یکدست‌سازی، انتخابات را به سمتی خواهد برد که بیش از پیش از معنا تهی شود. شاید اگر مشارکت حداکثری در دستور کار حاکمیت بود، نباید این قانون تصویب و اجرا می‌شد.
منصوری ادامه داد: باید گفتمان جبهه اصلاحات متناسب با شرایط جامعه و حاکمیت به روزرسانی شود. یکی از پروژه‌های مهم این دوره جبهه اصلاحات، نوسازی گفتمان جریان اصلاحات با تکیه بر بیانیه 15 ماده‌ای سید محمد خاتمی است که در اوج رخدادهای جنبش زن، زندگی، آزادی منتشر شد.
منصوری تأکید کرد: انتخابات و نهاد انتخابات به مرحله‌ای رسیده که موضوعیت خودش را برای قاطبه مردم ایران از دست داده است. قانون انتخابات جریان اصلاحات را در مسیری قرار داد که توصیهای برای احزاب و مردم ندارد. شهروندان باید باور کنند که نماینده‌ای که انتخاب می‌کنند، می‌تواند مطالبات‌شان را پیگیری کند. البته این به معنای قهر با صندوق و فاصله گرفتن از انتخابات نیست. اصلاح‌طلبان باید تلاش کنند صندوقی که از مردم گرفته شده را به صاحبان اصلی آن برگردانند.
وی در پاسخ به سوالی درباره راهبردهای انتخاباتی، اظهار داشت: نه ما و نه هیچ شهروند و مسئولی حق تعیین تکلیف رأی دادن یا ندادن برای شهروندان ندارد. یکی از مصادیق مشارکت جریان سیاسی در انتخابات این است که بتواند افرادی را به جامعه معرفی کرده و در قبال عملکرد آنها تضمین دهد. بعد از انتخابات 96 و اتفاقات آبان 98 شاهد این بودیم که به رغم شعارهای پررنگ درباره مشارکت حداکثری، این مشارکت از دستور کار برخی در حاکمیت خارج شد. اما ما خود را در دوگانه تحریم-مشارکت تعریف نمی‌کنیم و در شرایطی قرار گرفته‌ایم که امکان ارائه لیست به مردم وجود ندارد.
رئیس جبهه اصلاحات گفت: من تصور ندارم که همه احزاب و اعضای جبهه بخواهند راه دیگری را در این انتخابات بروند اما، بخش عمده‌ای از اهمیت معنابخشی به صندوق رأی به این است که اصلاح‌طلبان با یک صدای واحد وارد مسأله انتخابات شوند. به هر حال اگر چنانچه چندصدایی در قبال انتخابات نیز از سوی اصلاح‌طلبان وجود داشته باشد، باز مرجع نهایی، مجمع عمومی جبهه اصلاحات خواهد بود.
وی با بیان اینکه نکته مهم این است که جامعه از تکلیف‌محوری عبور کرده و به حق‌محوری رسیده است، تاکید کرد: بخشی از جامعه احساس می‌کند که از صندوق رأی، امکان پیگیری مطالبات او وجود ندارد. یکی از حقوقی که جامعه از جریان اصلاح‌طلبی مطالبه می‌کند، معنادار شدن انتخابات است. آئین‌نامه اجرایی مصوب انتخابات مجلس دوازدهم به گونه‌ای است که نگرانی را نسبت به انتخابات بیشتر می‌کند. در هیچ انتخاباتی تا این حد بی اعتمادی به صندوق وجود نداشته و این روند به ضرر منافع ملی است. تنها راه نجات کشور «بازگشت به مردم» است.
منصوری در پاسخ به سؤالی درباره احتمال ائتلاف جبهه اصلاحات با اصولگرایان میانه‌رو یا جریان اعتدال نیز گفت: هیچ بحثی درباره ائتلافی در جبهه اصلاحات مطرح نشده و با توجه به تجربیات ادوار اخیر انتخابات، تلقی ما این است که چنین ائتلافی در جبهه اصلاحات صورت نخواهد گرفت.
وی همچنین در پاسخ به سؤالی در خصوص نافرمانی مدنی، اظهار داشت: به هر حال دیدگاه های مختلفی در این ارتباط مطرح می‌شود و فضای انتخابات هم برای طرح انواع دیدگاه اقتضا می‌کند. ما در راهبردی که از سوی جبهه اصلاحات منتشر شده ، یک ملاحظه مهم را برای تصمیم‌گیری جبهه اصلاحات مطرح کردیم و آن هم بحث «اثربخشی» است. اتفاقاً نسبت جامعه با صندوق رأی بسیار مهم است و یک جریان سیاسی باید بتواند این موضوع را تجزیه و تحلیل کند و داده‌های خود را نسبت به این مسأله دقیق‌تر کند.
رئیس جبهه اصلاحات یادآور شد: اینکه من گفتم ما در کنار مردم هستیم بعضی‌ها تعابیر مختلفی از مسأله داشتند، بله اتفاقا در این انتخابات با روند خودتحریمی که اتفاق افتاد بر این مسأله تأکید داریم. با قانون جدید انتخابات شما می‌بینید اساساً انتخابات مجلس خبرگان به لحاظ محدودیت برای انتخاب شوندگان یکی از بی‌سابقه‌ترین انتخابات‌هایی است که در طول تاریخ تشکیل این مجلس دارد برگزار می شود.
منصوری تأکید کرد: چرا باید دایره انتخاب مردم اینقدر تنگ شود؟! نمی‌شود ما از یک طرف به مردم بگوییم که حق شما و تکلیف شما است که در انتخابات شرکت کنید و از آن طرف به لوازم اصلی مردم‌سالاری که از پایه‌های امنیت ملی کشور، مشروعیت سیاسی نظام و حرف اصلی امام در نوفل لوشاتو است توجه نکنیم و توقع داشته باشیم که در یک انتخاباتی که تمام مجریان و ناظران و دست اندرکاران از هیچ تلاشی برای بی معنا کردن آن فروگذار نکردند از مردم بخواهیم که بیایند در انتخابات شرکت کنند.
وی افزود: جریان‌های سیاسی انتخابات را تحریم نکردند، اتفاقی که افتاده متأسفانه این است که برگزارکنندگان و کسانی که باید اعتماد ایجاد می‌کردند و بین مردم و صندوق رأی و این فاصله را پر می کردند به وظیفه ملی، تاریخی و قانونی خودشان عمل نکردند.
رئیس جبهه اصلاحات با اشاره به نتایج انتخابات خرداد 1400 گفت: من فکر می‌کنم تجربه‌ای که از انتخابات 1400 به دست آمد که رأی دوم آراء باطله بود و آراء باطله با آقای رئیسی رقابت می‌کرد پیام گویایی داشت که این نافرمانی مدنی اتفاقا در مورد انتخابات مجلس شورای اسلامی هم در نوع انتخاب مردم و هم در میزان آمدن پای صندوق‌های رأی خودش را نشان خواهد داد.
وی ادامه داد: با توجه به فضا و برداشتی که ما از فضای سیاسی کل کشور داریم در هیچ انتخاباتی مانند انتخابات 1402 تا این حد بی‌اعتمادی نسبت به صندوق رأی وجود نداشت و این روند همانطور که از سال‌ها پیش دلسوزان کشور گفتند حتما به ضرر منافع ملی ایران است. هنر اصلاح‌طلبان باید احیای مسیر رأی و انتخابات باشد.
منصوری تأکید کرد: نباید فراموش کرد که در ماجرای تلخ سال گذشته خانواده‌هایی به سوگ نشستند که این قطعا در میزان مشارکت مردم در انتخابات تأثیر گذاشته است. نسبت مردم با صندوق رأی از دست رفته است. مسیری که از 92 تا 96 طی کردیم، با تکیه بر حداقل‌ها بود. برخی معتقدند که باید مسیری که در 92، 94 و 96 در پیش داشتیم، ادامه دهیم اما این رویکرد، امروز با صخره ستبر مواجه شده است.
وی افزود: نظارت استصوابی همواره علت العلل فارغ از موضوعیت شدن انتخابات بوده است. ما خودمان را در دوگانه تحریم و مشارکت قرار نمی‌دهیم. جبهه اصلاحات در شرایطی نیست که بتواند لیست ارائه کند؛ هم به دلیل نظارت استصوابی و هم جایگاهی که نهادهای غیر انتخابی در کنار نهادهای غیر انتخابی در کنار نهادهای انتخابی پیدا کرده‌اند.
رئیس جبهه اصلاحات با اشاره به اینکه همه نظرسنجی‌ها دلالت بر کاهش میزان مشارکت دارد، تصریح کرد: اصرار بر رویکردهای سلبی و محدود کننده مؤید این است که جامعه ما چه نسبتی با انتخابات و صندوق رأی دارد. ما فکر می‌کنیم نسبت به دوره‌های قبل این شکاف بیشتر شده است.حضور در قدرت ممکن است برای اصلاح‌طلبان اصل باشد اما هدف نیست.اصلاح‌طلبی محدود نشده به اینکه در مقطع انتخابات پرچم را بالا ببرد و لیست بدهد و اتفاقا باید در جهت پویایی انتخابات تلاش کند.
وی در خصوص بیانیه موسوم به 110 فعال سیاسی و رسانه‌ای اصلاح‌طلب ذیل عنوان «روزنه‌گشایی کنیم»، نیز گفت: موضع جبهه اصلاحات، برآیند خردجمعی اعضای آن بود که با بیش از 33 رأی به تصویب رسید. در استان‌ها هم‌تکلیف مشخص بود و اینکه مرکز برای سایر مناطق تعیین تکلیف نکرده نیز، برآیند همین مشی دموکراتیک حاکم بر جبهه اصلاحات بوده است. در استان‌ها نیز مقرر شده شورای اصلاحات و جبهه اصلاح‌طلبان هر استان با توجه به شناخت خود از مسائل منطقه و استان، تصمیم‌گیری کرده و در یک روند دموکراتیک، نظر خود درباره انتخابات اسفندماه را اعلام کنند.
منصوری افزود: با همین رأی‌گیری‌ها و مصوبه‌هایی که اعلام می‌شود، ما بیشترین میزان همگرایی و همفکری را در این دوره از جبهه اصلاحات در مجموعه احزاب و اعضا داریم. از ابتدا نیز در خصوص همه موضوعاتی که اعلام موضع داشتیم، مخالفان و موافقان دلایل خود را مطرح کرده و در نهایت، پیشنهادات به رای مجمع عمومی گذاشته شد. ما از این قاعده تصمیم‌گیری در جبهه و از موضع نهایی آن دفاع می‌کنیم و این تشکیلات جمعی را به عنوان مرجع اظهار نظر و اعلام موضع جریان اصلاحات به رسمیت می‌شناسیم.
وی اظهار داشت: در این بین، ممکن است که افرادی، دیدگاه و نگاه دیگری داشته باشند. حقیقتا وقتی این بیانیه موسوم به 110 فعال اصلاح‌طلب منتشر شد و متن آن را مطالعه کردم، تمام موارد قید شده در آن در جلسات مجمع عمومی، کمیته راهبردها، جلسه با احزاب عضو، صاحبنظران و چه با بدنه احزاب به بحث و گفت‌وگو گذاشته شده است. این تصمیم اخذ شده، تصمیم بیش از دو سوم اعضای مجمع عمومی جبهه اصلاحات است که به تصویب رسیده است. اگر ما به قاعده کار جمعی باور داشته باشیم، تصمیم جبهه یکی از باپشتوانه‌ترین تصمیماتی بوده که ما توانستیم در خصوص مواضع خود داشت باشیم.
رئیس جبهه اصلاحات گفت: ما حتما در جلسه آتی هیأت رئیسه جبهه به بیانیه اخیر 110 نفر خواهیم پرداخت و مشخص می‌شود که جبهه اصلاحات چه واکنشی به آن دارد. علاوه بر خود ساز و کار جبهه، داوران و قضاوت‌کنندگان اصلی را باید مردمی بدانیم که اصلاح‌طلبان در این انتخابات اعلام کردند که در کنارشان خواهند ایستاد. فارغ از اینکه جبهه اصلاحات چه موضعی در این باره می‌گیرد، داوری اصلی را باید به مردم بسپاریم.
به گزارش خبرنگار جماران، جواد امام نیز در این نشست گفت: حاکمیت تا الآن تمام مسیرها را مین‌گذاری کرده و دیده‌بان هایی را تعیین کرده که هیچ اصلاح‌طلبی رد نشود. جبهه اصلاحات در مورد ثبت‌نام‌ها توصیهای نداشته، اما نهایتا 6 عضو جریان اصلاح‌طلب از فیلتر‌های نظارت استصوابی عبور کردند. در کل کشور با مبناها و ترازی که احزاب داشتند، شاید این عدد به 30 نفر برسد! البته آمارهای متفاوتی داده می‌شود اما به طور رسمی با سؤالی که از احزاب داشتیم، این عدد از 30 نفر تجاوز نکرده است.
سخنگوی جبهه اصلاحات با اشاره به اینکه نظارت استصوابی اتفاقی است که بعد از رحلت امام با آن مواجه هستیم، افزود: دوستانی که بیانیه موسوم «روزنه» را امضا کردند، باید به جای روزنه از معبر استفاده می‌کردند! چرا که حاکمیت این مسیر را مین‌گذاری کرده است. نظارت استصوابی در همه عرصه‌ها دخالت و مدیریت می‌کند و این حلقه هر روز تنگ‌تر شده است. متأسفانه رویه‌های غلط هر بار تکرار می‌شود و به جای اصلاح، توسط یک جریان محدود به قانون بدل شد.
وی تأکید کرد: اگر می‌گویند اقبال مردم به اصلاحات کم شده است، به خاطر موانع پیش روی اصلاح‌طلبان است. باید تلاش کنیم صندوق را به مردم بازگردانیم. اگر اصلاح طلبان در انتخابات فعال نبودند، امروز در این جایگاه برای نشست خبری نبودیم. ما با انتخابات قهر نکرده و از همه امکانات خود برای مردم استفاده می کنیم. امروز مردم با صندوق رأی قهر کرده‌اند و معترض وضع موجود هستند.
جواد امام با بیان اینکه متأسفانه حاکمیت امکان رقابت را گرفته است یادآور شد: امروز نظرسنجی‌ها، نگرانی از جامعه را نشان می‌دهد؛ نه جریان‌های سیاسی. هیچ رسانه‌ای در اختیار جریان اصلاحات نیست و نیروهای نظامی و سیاسی انواع رسانه‌ها را در اختیار دارند. برای انتخابات ریاست جمهوری 1404 هیچ برنامه‌ای در دستور کار جبهه اصلاحات نیست. اما ما با صندوق رای قهر نکرده‌ایم و و تا جایی که امکان داشته باشد در خدمت مردم هستیم.
وی در پاسخ به سؤالی در خصوص امکان «رأی اعتراضی»، تأکید کرد: آقای روحانی می‌توانست بحث رأی اعتراضی داشته باشد اما این در صورتی بود که خود آقای روحانی در این عرصه امکان حضور پیدا می‌کرد. رأی اعتراضی باید به هر حال یک رأی معنابخشی هم باشد، باید امکان یک رقابت یا حضور فراهم باشد، این رأی اعتراضی را به نام چه کسی باید در صندوق بیندازیم؟ وقتی ما کاندیدایی نداریم رأی اعتراضی را به نام همان‌هایی که در مقابل ما هستند، به صندوق بریزیم؟
سخنگوی جبهه اصلاحات افزود: من فکر می‌کنم امکان رأی اعتراضی را حتی از آقای روحانی هم سلب کردند؛ با ردصلاحیت آقای روحانی کسی که چند دوره عضو مجلس خبرگان بوده، چندین دوره نماینده مجلس بوده، دبیر شورای عالی امنیت ملی و دو دوره رئیس جمهور کشور بوده است، حتی این امکان را از ایشان هم گرفتند و ما هم تقاضای‌مان از حاکمیت این بود که این امکان را برای جریان اصلاحات و جریان‌های مشابه فراهم کنند که انگیزه‌ای باشد برای مردم، برای حضور و رأی اعتقادی یا اعتراضی‌شان. این شرایط را هم از مردم سلب کردند و امروز باید آ‌هایی که این محدودیت را ایجاد کردند و این تحریم را هم به جریانات سیاسی و هم به مردم تحمیل کردند، پاسخگو باشند.
وی با بیان اینکه نگاه ما به مردم است و اگر هم برای حضور در نهادهای تصمیم‌گیری تلاش می‌کنیم، برای بیان مطالبات مردم استتأکید کرد: از طرفی این تحریم را تحمیل کردند و از طرفی با دستان بسته اجبار به رأی می‌کنند و فقط رأی را حق الناس می‌دانند، امکان حضور و مشارکت و انتخاب را جزئی از حق الناس نمی‌دانند.
به گزارش خبرنگار جماران، محمد سالاری نیز در این نشست گفت: مجموعه هسته سخت قدرت و جریان رقیب در طی سال‌های اخیر باعث شد که انتخابات از معنا تهی شود. جالب است که امروز اینها مدعی هستند چرا اصلاح‌طلبان لیست نمی‌دهند. مثل این است که اصلاح‌طلبان تیمی نداشته باشند و بخواهند بازی کنند.
رئیس کمیته راهبردها و برنامه‌ریزی جبهه اصلاحات افزود: جریان حاکم سعی می‌کند نظریه آقای مصباح را نهادینه کند و این روزها زمان عسرت اصلاح‌طلبان است. براندازی خط قرمز ما است و جریان اصلاح‌طلبی مبتنی بر چنین رویکردی سعی دارد صندوق را به مردم برگرداند و مبتنی بر چنین رویکردی سند راهبردی اصلاح‌طلبان را داریم می‌نویسیم.
وی تأکید کرد: جبهه اصلاحات مبتنی بر شرایط زمان و مکان به تصمیم‌گیری مبادرت می‌کند. آنچه مسلم است، انتخابات و نهاد آن اصلی‌ترین پروژه جریان اصلاح‌طلبی از ابتدا تا امروز بوده است. هیچ‌کس حق ندارد جریان اصلاحات را به قهر با صندوق رأی متهم کند.
سالاری ادامه داد: جریان رقیب، گویی باورش شده که انتخابات باید غیررقابتی، فاقد معنا و غیرآزاد بوده و جبهه اصلاحات باید در چنین فضایی شرکت کند. تصمیم جبهه، چیزی جز برآیند دموکراتیک نظرخواهی از تک به تک اعضای آن نبوده است. امروز همه اعضای عضو جبهه به این نتیجه رسیدند که اساسا نامی نبود که بخواهیم در لیست جبهه اصلاحات در تهران بنویسیم.