عبور از خط قرمز آمریکا در غرب آسیا

روزنامه گاردین ۲۹ ژانویه در گزارشی به احتمال حمله تلافی جویانه آمریکا در پاسخ به کشته شدن نیروهایش در اردن پرداخته است.

بایدن هشدار داد: ایالات متحده باید به طور کامل پاسخی به مرگ سربازان بدهد در غیر این صورت خطر تشدید تنش از سوی ایران افزایش می یابد.

این در حالیست که ایران بارها اتهامات مربوط به حمایت از گروه‌های مقاومت را رد کرده و این گروه‌ها نیز به استقلال خود در تصمیمات و حمله به آمریکایی ها اصرار دارند.

رئیس جمهور آمریکا پس از حملات متعدد نیروهای مقاومت به پایگاه های ایالات متحده، با فشار جمهوری خواهان مواجه است.

کشته شدن سه سرباز آمریکایی و زخمی شدن ده‌ها نفر دیگر در اردن، که گفته می‌شود توسط یک گروه مقاومت انجام گرفته است، با عبور از خط قرمز آمریکا در محدوده ای که در حال تبدیل شدن به یک منطقه خطرناک است، تنش ها را افزایش داده است.

ایالات متحده تا آخر این هفته از تلفات در بیش از ۱۵۰ حمله به پایگاه های نظامی خود توسط نیروهای مقاومت از زمان آغاز جنگ اسرائیل و حماس پس از حملات ۷ اکتبر جلوگیری کرده بود، اما این پیله ی امن نمی توانست برای همیشه دوام بیاورد.

ضربه زدن به ایران سناریویی است که بارها در پنتاگون و شورای امنیت ملی مورد بحث واقع شده است، اما تصمیمات در واقعیت به اقتضای شرایط زمانی بستگی دارد. بایدن برای بازگرداندن بازدارندگی، محدودیت‌ ها و احتیاط برای عدم گسترش درگیری ها را در نظر می گیرد، در حالی که میل به پایان دادن به حضور در مواضع ایالات متحده در سراسر خاورمیانه را با اجتناب از جنگ رو در رو با ایران متعادل می کند.

یکی از فرماندهان سابق آمریکا در منطقه گفت: گزینه‌های ارائه شده به رئیس‌جمهور شامل اهدافی در ایران است که با تولید مهمات و آموزش و تجهیز نیروهای جانشین ایران مرتبط هستند.

از زمان حمله به پایگاه برج ۲۲ در مرز اردن و سوریه درخواستهای زیادی از بایدن از سوی سناتورهای جمهوری‌خواه و برخی از ژنرال‌های سابق آمریکایی وجود داشته است تا از حمله تلافی جویانه به گروه‌های مقاومت دست بکشد و مستقیماً ایران را بمباران کند.

وسلی کلارک، ژنرال بازنشسته که زمانی فرمانده ارشد ناتو در اروپا بود، در ایکس نوشت: «ایالات متحده باید از گفتن این جمله که «نمی‌خواهیم تنش ها تشدید شود» دست بردارد. این رویکرد ایران را دعوت می‌کند تا به ما حمله کنند. توانایی های آن‌ها را هدف قرار دهید و به سرچشمه؛ «ایران» ضربه محکمی بزنید.

هم اکنون بایدن به اتهامات ضعف در صحنه جهانی بسیار حساس است، زیرا مبارزه او برای انتخاب مجدد  احتمالاً در برابر دونالد ترامپ  به طور جدی آغاز می شود. اما حملات هوایی در ایران گام بزرگی خواهد بود. ممکن است از زمان انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ تاکنون عملیات نظامی مخفیانه آمریکا در ایران انجام شده باشد، اما هرگز حمله آشکاری صورت نگرفته است.

ترامپ در ژوئن ۲۰۱۹ به تلافی سرنگونی پهپاد آمریکایی دستور حمله به ایران را با موشک و هواپیماهای جنگی داد، اما ۱۰ دقیقه مانده به شروع حمله دستور پرتاب را لغو کرد. او گفت که به دلیل تلفات غیرنظامی تخمین زده شده و در نتیجه خطر یک جنگ تمام‌عیار بین آمریکا و ایران، نظرش را تغییر داده است.

همین نگرانی ها اکنون بر دوش بایدن سنگینی می کند.منطقه در حال حاضر میدان نبرد است،  ائتلاف به رهبری ایالات متحده با انصارالله در یمن تبادل آتش می کند و تهدید جنگ اسرائیل و حزب الله در لبنان نیز پابرجاست. هر گونه تشدید تنش در خلیج فارس باعث افزایش قیمت نفت و تورم جهانی خواهد شد که برای دورنمای انتخاب مجدد رئیس جمهور بسیار بیشتر از برخی از سربازان قدیمی و سناتورهای جمهوری خواه مضر است.

نیکلاس هراس، مدیر ارشد استراتژی و نوآوری در موسسه خطوط جدید در واشنگتن، گفت: «دولت بایدن در موقعیت دشواری قرار گرفته است زیرا اعضای ارشد دولت می‌خواهند به رقابت با چین در آسیا و مقابله با روسیه در اروپا ادامه دهند. در حالی که به نظر نمی رسد در خاورمیانه، ایران از مواضعش عقب نشینی کند.

هراس افزود که حفظ این تعادل به طور فزاینده ای سخت شده است. وی گفت: «وضعیت در منطقه به سرعت در حال متشنج شدن و به سمت رویارویی بین ایالات متحده و ایران متمایل است.»

عامل اصلی بازدارنده، این واقعیت است که هیچ‌کدام از طرفین باور ندارد که تبدیل یک سلسله درگیری‌های پراکنده به یک جنگ همه‌جانبه به نفعش است.

دینا اسفندیاری، مشاور ارشد خاورمیانه در گروه بین‌المللی بحران گفت: «ایران نمی‌تواند جنگ چند جبهه‌ای داشته باشد. از گفتگو با برخی از مقامات، من قویاً معتقدم که این چیزی است که آنها واقعاً از آن می‌ترسند، زیرا بی‌سابقه است. من مطمئن نیستم که آنها بدانند چگونه یک درگیری تمام عیار با ایالات متحده را مدیریت کنند.»

استراتژی ایران افزایش دادن خطرات برای حضور ایالات متحده در منطقه است

با این حال، تا زمانی که واشنگتن شروع به خروج نیروهای خود کند، همچنان استراتژی ایران افزایش دادن خطرات برای حضور ایالات متحده در منطقه است. حملات تلافی جویانه ایالات متحده علیه این شبه نظامیان در ماه های اخیر، بازدارندگی کافی را نشان نداده است، بنابراین فشار بر بایدن خواهد بود تا پاسخ را تشدید کند.

یکی از گزینه ها هدف قرار دادن ایرانیان و سخت افزارهای ایرانی در خارج از مرزهای ایران است. نقطه اوج این نوع واکنش، حمله به کشتی‌های جنگی ایران است که  در دریای سرخ یا خلیج عدن حضور دارند. در مقیاس پایین تر، حملات به پایگاه های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در داخل سوریه، از جمله تأسیساتی به نام گلس هاوس در فرودگاه دمشق است، که چارلز لیستر، از اندیشکده مؤسسه خاورمیانه، از آن با عنوان «حساس ترین تأسیسات فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در سوریه نام برده است.»

فرمانده سابق آمریکا گفت که این احتمال وجود دارد که تاسیسات نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در عراق نیز مورد حمله قرار گیرد، اما این حرکت خطر پیچیده تر کردن روابط از قبل نابسامان با دولت بغداد را افزایش می‌دهد که بارها خواهان اخراج نیروهای آمریکایی از کشورشان شده اند. او گفت: "من فکر می کنم که این وضعیت ویژه با شکنندگی در تعدادی از این مناطق مختلف مواجه است."

وی افزود: «اگر واقعاً ظرفیت و توانایی نیروهایمان، هدف گیری پایگاه‌های ما و سربازان ما را کاهش دهد، بدیهی است که واکنش کاملاً ضروری است. اما چگونه می توان این کار را بدون ایجاد التهاب در یک موقعیت بسیار چالش برانگیز انجام داد؟ فکر می‌کنم خیلی سخت است.»