فرشاد گلزاری
«این حملات پیامی داشت مبنی بر اینکه با هدف قرار دادن نیروهای ما و کشتیرانی بین‌المللی مماشات نمی‌کنیم و در صورت لزوم برای حمایت از مردم خود و تجارت بین‌المللی در صدور دستورات بیشتر تردید نمی‌کنم». این عبارت بخشی از سخنان جو بایدن، رئیس‌جمهوری ایالات متحده است که بعد از حملات بامداد روز گذشته (جمعه) ارتش آمریکا و متحدانش به یمن به سرعت به سرخط اخبار رسانه‌های دنیا تبدیل شد. رئیس‌جمهور آمریکا گفت که این حملات در پاسخ مستقیم به حملات بی‌سابقه حوثی‌ها علیه کشتی‌ها در آب‌های بین‌المللی در دریای سرخ و استفاده از موشک‌های بالستیک ضد کشتی برای اولین‌بار در تاریخ است. او اظهار کرد که بیش از ۵۰ کشور تحت تاثیر ۲۷ حمله به کشتیرانی تجاری بین‌المللی قرار گرفته‌اند و خدمه کشتی‌های بیش از ۲۰ کشور در این اقدامات، تهدید یا به گروگان گرفته شده‌اند. رئیس‌جمهور آمریکا همچنین ادامه داد که بیش از دو هزار کشتی مجبور شده‌اند هزاران مایل مسیر خود را تغییر دهند تا از عبور از دریای سرخ اجتناب کنند که می‌تواند باعث هفته‌ها تاخیر در زمان ارسال محموله‌های آنان شود. بایدن ادامه داد که هفته گذشته، همراه با ۱۳ متحد و شریک خود، در هشداری صریح اعلام کردیم که یمنی‌ها در صورت عدم توقف حملات، عواقب آن را متحمل خواهند شد و ما حالا این عواقب را عملیاتی کردیم». از سوی دیگر کاخ سفید در بیانیه‌ای اعلام کرد ۱۰ کشور شامل ایالات متحده و کشورهای استرالیا، بحرین، کانادا، دانمارک، آلمان، هلند، نیوزیلند، کره‌جنوبی و بریتانیا در حمله به یمن مشارکت داشتند. اگر سخنان بایدن را در کنار نام کشورهایی که در این حملات آمریکا را همراهی می‌کنند، قرار دهیم می‌بینیم که اساساً واشنگتن به دنبال آن است تا به تمام دنیا و حتی به ارتش ملی یمن بفهماند که این اقدام به صورت انفرادی و صرفاً از سوی واشنگتن انجام نشده، بلکه در این راستا متحدان آن هم به دنبال نشان دادن ضرب شصت به صنعا بودند تا به آنها ثابت کنند که غرب در مورد ایجاد مزاحمت علیه کشتی‌هایشان با قاطعیت برخورد می‌کند. در این میان شبکه خبری
سی.ان.ان گزارش داد که دولت بایدن قبل از حمله هوایی به یمن، کنگره آمریکا را از این حمله مطلع کرده بود و حتی گفته شده که آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا روز پنجشنبه هنگام سفر به منطقه هشدار داد که اگر حملات انصارالله یمن در دریای سرخ متوقف نشود، عواقبی در پی خواهد داشت. سی.ان.ان همچنین اعلام کرده که زیردریایی آمریکایی یو.اس.اس فلوریدا در حملات به مواضع ارتش ملی یمن (انصارالله یمن) شرکت داشته است. در این میان روزنامه آمریکایی وال‌استریت ژورنال نیز به نقل از یک مقام آمریکایی نوشت که ائتلاف تحت رهبری آمریکا بیش از ۱۲ حمله علیه مواضع انصارالله در یمن انجام داد اما پیش از این یک مقام وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) ادعا کرده بود به ۱۰ هدف در یمن حمله شده است.
درگیری تا کجا متصور است؟
فارغ از این اظهارات و آمارها، بر اساس اطلاعات موجود اهداف حملات آمریکا را باید صنعا (پایتخت یمن)، الحدیده، صعده، ضمار و پایگاه ارتش ملی یمن در شمال غرب این کشور دانست که گفته می‌شود بخشی از پایگاه‌ها و پادگان‌های آموزشی ارتش ملی یمن مورد اصابت موشک و بمب قرار گرفته است. شورای امنیت سازمان ملل شامگاه چهارشنبه هفته گذشته برابر با ۱۰ ژانویه ۲۰۲۴ قطعنامه پیشنهادی ایالات متحده آمریکا و ژاپن را با شماره ۲۷۲۲ علیه انصارالله یمن درباره حملات در دریای سرخ بدون اشاره به دلیل اصلی این حملات و حمایت‌های واشنگتن از اسرائیل در بمباران غزه، تصویب کرد. این قطعنامه، ۱۱ رای موافق ۱۵ عضو شورای امنیت را بدست آورد و بدون هیچ مخالفتی تصویب شد و چهار عضو شورای امنیت از جمله روسیه و چین و الجزایر به آن رأی ممتنع دادند و البته روسیه و چین از حق وتوی خود استفاده نکردند. در این بین یحیی سریع، سخنگوی نیروهای مسلح یمن در بیانیه‌ای اعلام کرده که در این حملات 5 کشته و 6 زخمی بر جای مانده است ولی ما در هدف قرار دادن تمام طرف‌هایی که از سوی آن تهدید می‌شویم تردید نخواهیم کرد؛ چراکه این تجاوز هرگز ما را از موضع خودمان درباره حمایت از ملت فلسطین باز نخواهد داشت. سخنان سخنگوی نیروهای مسلح یمن به خوبی نشان می‌دهد که بدون شک طی روزها و یا هفته‌های آینده باید منتظر حملات مجدد یمنی‌ها به کشتی‌های آمریکا و اسرائیل باشیم؛ مضاف بر اینکه در حملات روز گذشته کشورهای اروپایی دیگر هم مشارکت داشته‌اند و بدون شک ارتش ملی یمن کشتی سایر کشورهای ذینفع را هم در این بین مورد هدف قرار خواهند داد. همچنین مقامات سیاسی یمن موضع مشابهی با نظامیان کشورشان اتخاذ کردند. به عنوان مثال عضو دفتر سیاسی جنبش انصارالله یمن تأکید کرده که «آمریکا و انگلیس در حمله به یمن اشتباه کردند و از تجارب قبلی خود درس نگرفتند.» محمد البخیتی، ادامه داده که «واشنگتن و لندن بی‌تردید به زودی درک خواهند کرد که حمله آنها به یمن بزرگترین حماقت در تاریخ این دو کشور بوده است.» از میان واکنش‌هایی که خارج از خاک یمن در مورد حملات اخیر صورت گرفته است، می‌توان به سخنان اردوغان اشاره کرد که گفت: طرف‌های غربی به دنبال به خون کشیدن دریای سرخ هستند. جریان‌های مقاومت فلسطین، لبنان و عراق هم این اقدام را محکوم و آن را نقض فاحش قوانین بین‌المللی دانستند؛ اما وزارت خارجه عربستان سعودی در بیانیه‌ای که بامداد جمعه منتشر شد، آورده است: «با نگرانی عملیات‌های نظامی در دریای سرخ و حملات به مکان‌هایی در یمن را دنبال می‌کنیم و علاوه بر اینکه بر حفظ امنیت و ثبات در منطقه دریای سرخ تاکید داریم، خواستار خویشتن‌داری و پرهیز از افزایش تنش هستیم». این واکنش ریاض نشان می‌دهد که سعودی‌ها نگران آن هستند تا در ابتدای سال 2024 منازعه میان دو طرف به حدی بالا بگیرد. حال باید دید رفتار صنعا در قبال آمریکایی‌ها چه خواهد بود.