رئیس مرکز ملی پیش‌بینی سازمان هواشناسی کشور ضمن تشریح نقش‌ آلودگی هوا در کاهش احتمال وقوع بارندگی در کلانشهرها، درباره علت کم‌بارشی در اغلب نقاط کشور در پاییز ۱۴۰۲ برخلاف پیش‌بینی‌های اولیه این سازمان درباره بارندگی‌های پاییزه امسال توضیح داد.

صادق ضیائیان به ایلنا گفت: خیلی اوقات، وضعیت جوی دقیقا مطابق آنچه از روزهای قبل پیش‌بینی شده است، پیش نرود. این اتفاقی است که در تمام نقاط دنیا رخ می‌دهد و در کشورهای پیشرفته نیز بعضا شاهد آن هستیم که پیش‌بینی‌های چندروزه‌ای که در یک روز خاص اعلام می‌شود، در روزهای بعد تغییر می‌کنند. به همین دلیل است که مراکز پیش‌بینی هواشناسی در همه کشورها، در تمام روزهای هفته در حال فعالیت هستند و همه‌روزه پیش‌بینی‌های قبلی خود را به‌روزرسانی می‌کنند تا آنچه به عنوان پیش‌بینی مطرح می‌شود، به واقعیتی که در آینده رخ خواهد داد، نزدیکتر باشد.

رئیس مرکز ملی پیش‌بینی سازمان هواشناسی با بیان این که کم‌بارشی شدید آذرماه امسال باعث شد که مجموع بارندگی‌ها در پاییز ۱۴۰۲ نسبت به متوسط درازمدت به شکل محسوسی کمتر شود، اظهار داشت: در اواخر آبان‌ماه برای سازمان هواشناسی محرز شد که قطعا در آذرماه شاهد کاهش شدید بارش خواهیم بود و در همان زمان اعلام کردیم که پیش‌بینی‌های قبلی مبنی بر نُرمال بودن میزان بارندگی‌های پاییزه یا حتی پربارش بودن بعضی نقاط، صحیح نیست و احتمالا سرجمع بارش‌های سه‌ماهه پاییز نسبت به میانگین بلندمدت کمتر باشد. سازمان هواشناسی تلاش کرد که به‌موقع، تغییری را که در پیش‌بینی‌های اولیه رخ داده بود، اعلام کند تا دستگاه‌های مسئول و عموم مردم بتوانند براساس پیش‌بینی‌های جدید برنامه‌ریزی کنند.

*کمبود امکانات هواشناسی کشور

رئیس مرکز ملی پیش‌بینی سازمان هواشناسی در خصوص امکانات هواشناسی کشور گفت: حتی اگر امکانات هواشناسی کشور به حدی ارتقا یابد که تمام نقاط ایران زیر پوشش راداری قرار گیرد، بازهم تنها پیش‌بینی‌های مربوط به کمتر از ۶ ساعت آتی بهبود خواهد یافت و بیشتر شدن تعداد رادارها، کمکی به بهبود وضعیت پیش‌بینی‌های فصلی و حتی پیش‌بینی‌های روزانه نخواهد کرد. البته افزایش دقت پیش‌بینی‌های زیر ۶ ساعت نیز از اهمیت بسیار بالایی بخصوص در پیشگیری از وقوع آسیب‌های ناشی از مخاطرات جوی برخوردار است، به نحوی که اگر چند ساعت قبل از بروز حوادثی نظیر سیلاب بتوانیم هشدارهای لازم را ارائه دهیم، قطعا فرصت مناسبی برای کاهش خسارات احتمالی ناشی از این‌گونه حوادث خواهیم داشت.

وی در ادامه اظهار داشت: با وجود این که ایران قطعا دچار کمبود رادارهای هواشناسی است و حتما برای ارائه پیش‌بینی‌های دقیق‌تر مربوط به بازه‌های زمانی بسیارکوتاه‌مدت و ارائه هشدارهای سریع لازم، باید رادارهای بیشتری تهیه شود، ولی سازمان هواشناسی کشور دچار کمبود امکانات مورد نیاز برای ارائه پیش‌بینی‌های میان‌مدت و بلندمدت از جمله پیش‌بینی‌های فصلی نیست و تقریبا همان امکاناتی که در سایر کشورهای جهان برای انجام این‌گونه پیش‌بینی‌ها استفاده می‌شود، در ایران نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

*آلودگی هوا و کاهش احتمال بارش

ضیائیان در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این که آیا تشدید آلودگی هوا در کلانشهرها باعث احتمال کاهش میزان وقوع بارندگی‌ها می‌شود یا خیر، گفت: تا کنون تحقیق جامعی درباره این که آلودگی هوای شهرهای بزرگ دقیقا چقدر بر کاهش احتمال وقوع بارش تاثیر می‌گذارد، انجام نشده است، ولی به صورت کلی می‌توان گفت که وقتی میزان ذرات جاذب رطوبت از جمله ذرات معلق آلاینده هوا در جو زمین زیاد شود، اصطلاحا فراباروری رخ می‌دهد و احتمال وقوع بارندگی کمتر می‌شود. البته اساسا برای وقوع بارندگی، باید شرایط بارش هم فراهم باشد، یعنی باید تشکیل ابر انجام شود و رطوبت به اندازه کافی وجود داشته باشد و نمی‌توان کاهش یا افزایش احتمال وقوع بارندگی را صرفا به میزان ذرات جاذب رطوبت موجود در جو ربط داد.

وی در پایان تصریح کرد: در آذرماه ۱۴۰۲ سامانه‌های بارشی قوی به اندازه کافی وارد نقاط مختلف کشور نشد و در عمده روزها شاهد تشکیل ابر مناسب در آسمان کلانشهرها نبودیم، بنابراین نمی‌توان کم‌بارشی آذرماه امسال در تهران و سایر شهرهای بزرگ را به آلودگی هوا ربط داد، بلکه باید توجه داشت که اساسا تعداد سامانه‌های بارشی بارشی واردشده به ایران در ماه جاری بسیار اندک بود، اما به صورت کلی می‌توان گفت که تشدید آلودگی هوا می‌تواند در برخی مواقع روی کاهش احتمال وقوع بارش تاثیر بگذارد.