به گزارش خبرنگار ایکنا؛ حجت‌الاسلام سعیدرضا عاملی، استاد گروه ارتباطات و مطالعات امریکا در دانشگاه تهران پنجشنبه 18 آبان در نشست تخصصی «هوش مصنوعی و خلاقیت‌های انسان» درباره حکمرانی ایرانی اسلامی مولد با بهره‌گیری از هوش مصنوعی گفت: فهم فناوری‌های جدید نیازمند خرد ارتباطی است و آن هم محصول درگیر شدن با سوژه است و آچار هوش مصنوعی باید در دست اهل این دانش باشد. البته همیشه یک دعوای فناوری از همان ابتدا که گاوآهن، چاپ و ریسندگی و ... وجود داشته تا اکنون که برخی تکنوفوبیا و برخی دیگر نسبت به این فناوری‌های جدید تکنوفیلیا دارند.

وی افزود: برخی از فناوری‌ها اهمیت بیشتری دارند و نقطه عطف محسوب می‌شوند و یک نوع زیست بوم برای زندگی به وجود می‌آورند. ۶۰ سال پیش مک کینزی هوش مصنوعی را تعریف کرده و آن را ادامه زنجیره‌ای از فناوری‌ها دانسته است و امروز ظرفیتی را ایجاد کرده است که می‌خواهد با هوش انسان رقابت کند.

حجت‌الاسلام عاملی با اشاره به ماهیت هوش مصنوعی گفت: پاسخ این سوال که آیا هوش مصنوعی جهت‌دار است و می‌تواند به خواهش انسانی تبدیل شود، مثبت است، چرا که به دلیل ماهیت الگوریتمی، بازخورد و برگشت و همچنین قابلیت پردازش موازی دارد. از طرفی هم ماهیت رقومی داشته و مبتنی بر داده رفتار می‌کند. خصوصیت دوم هوش مصنوعی این است که فناوری موژولاری است و ویژگی سوم قابلیت تقسیم‌بندی آن است و می‌تواند میلیاردها لایه داده درون آن شکل بگیرد. در واقع نزدیک به ۳۰۰ میلیارد پارامتر چت جی‌پی‌تی تعریف شده است و لایه بودن آن را نشان می‌دهد. ویژگی چهارم یکپارچه بودن آن بوده و دانشی است که می‌تواند همه متغیر‌ها را با هم ببیند و جنبه سیستمی بودن آن را نشان دهد.

وی با اشاره به خصوصیت کوانتومی آن بیان کرد: وقتی ریزفناوری‌ها به وجود می‌آید، این ریزشدن با جزئیات بیشتر عمل کردن را فراهم می‌کند. همانطور که نورورن‌های مغز هم بسیار ریز و جزئی هستند. هوش مصنوعی به دلیل دانش‌های جدیدی که روی هم تلنبار شده است، تابع منطق فازی است و ایجاد تردید می‌کند، یعنی صفر و یک نیست و بین آن‌ها می‌تواند میلیارد‌ها جزئیات دیگر وجود داشته باشد. 

حجت‌الاسلام عاملی ادامه داد: وقتی از هوش مصنوعی صحبت می‌کنیم باید بگوییم هوش مصنوعی در فضای داده‌ای و با منطق الگوریتم‌های هوشمند رفتار می‌کند. وقتی در این حوزه در فضای رقابت با هم قرار می‌گیریم، درست است که غرب در خودروسازی، جاده‌سازی و ... موفق بوده است، اما جایی که نتوانسته موفق شود در حوزه زیست جوانان است و ۲۵ درصد جوان‌هایش همجنس‌باز هستند، چون منطق الهی و هدفمندی الهی را از زندگی خارج کرده‌اند.

وی با اشاره به اینکه هوش مصنوعی می‌تواند توحید و عدالت را فراهم کند، گفت: متأسفانه ما هدف خود را از دست داده‌ایم و من از متفکران ایرانی می‌خواهم هوش مصنوعی را به خواهش توحید درآورید. الگوی پیشرفت جهانی اسلامی خلأ دنیاست و اخلاق در دنیا خریدار دارد.

حجت‌الاسلام عاملی تصریح کرد: در هوش مصنوعی ما از هوش مصنوعی مولد صحبت می‌کنیم. ما در تفکر اسلامی وقتی از الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی صحبت می‌کنیم، منطق فازی دارد و باید به خواهش خواسته‌های زمان درآید و در غیر این صورت احکامی را صادر می‌کنیم که مجری ندارد و برای اینکه به خواهش اجتماعی درآید نیازمند این است که فضای پویا ایجاد کند و با تفکر اسلامی که اساس آن بر عقلانیت است و مسیر آن سیر از معلومات تصدیقی به تصدیق مجهولات است، این سیر می‌تواند با هم انطباق یابد و منشأ رشد باشد؛ بنابراین هوش مصنوعی چالش‌های زیادی دارد و من طرفدار این هستم که راه جلوی پای هم بگذاریم. 

وی در ادامه به چالش‌های این حوزه اشاره کرد و گفت: کنترل کمتر انسان بر زندگی، سوء استفاده از داده‌ها یعنی اینکه که ما داده تولید می‌کنیم و آن‌ها با هوش مصنوعی ویرایش کرده و بر سرمایه خود می‌افزایند، از چالش‌های هوش مصنوعی محسوب می‌شود. این حوزه ارتباطات را کم می‌کند و جای ارتباط‌گر و ارتباط‌گیر را گرفته و انسان از فضای ارتباط اجتماعی حذف می‌شود. اکنون جوان‌های ما نان و قهوه خود را هم با اسنپ سفارش می‌دهند و تعامل اجتماعی بسیار ضعیف شده است. 

وی افزود: من هوش مصنوعی را از فضای مجازی، شبکه رسانه‌ای و سایبری جدا نمی‌کنم، بنابراین یکسان‌سازی، ایجاد چارچوب‌های رفتاری و تبدیل انسان به ربات از خسارت‌های دیگر هوش مصنوعی است. این فناوری جلو می‌رود و شاید نیاز به ترمز داشته باشد، چرا که اگر این‌ یافته‌ها به مهار عقل درنیاید، انسان را دچار خستگی و خسارت می‌کند. 

حجت‌الاسلام عاملی تصریح کرد: وقتی ۶۸ درصد از ایرانی‌ها می‌گویند احساس فساد در کشور دارند، باید مسیر‌ها را طوری طراحی کنیم تا فساد رخ ندهد. در زمینه هوش مصنوعی نیز تلاش کنیم انسان و روابطش قربانی نشود. متغیر مستقل ما هدف الهی است وی امروز علم به سمت رفته که از هستی الهام بگیرد تا فناوری را به خواهش و منطق هستی درآورد، اما از درک خالق هستی ناتوان است. انسان‌محوری نتوانسته موفق باشد و باید خدامحوری را با صدای بلند بگوییم تا هوش در مسیر درستی قرار گیرد.