به گزارش گروه سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا، محمد رضا تاجدار رئیس انجمن تولیدکننـدگان، صادرکنندگان و واردکنندگان محصولات دخانی در نشست خبری که در دفتر این انجمن برگزار شد به بحث کاهش تولید سیگار در کشور اشاره کرده و افزود: در ۶ ماهه اول سال ۱۴۰۱ بیش از ۳۶ میلیارد و ۱۹۰ میلیون نخ سیگار در کشور تولید شد که در مدت مشابه یعنی در ۶ ماهه اول امسال بیش از ۳۳ میلیارد و ۴۴۰ میلیون نخ سیگار تولید شده است که این آمار‌ها نشان می‌دهد که امسال تولید سیگار ۸ درصد کاهش داشته است.

وی افزود: در نیمه نخست امسال تولید سیگار در کارخانه‌های تولید سیگار با نشان داخل بیش از ۲۰ درصد کاهش داشته، اما تولیدکنندگان با نشان بین‌المللی با افزایش تولید مواجه بودند.

تاجدار با تاکید بر اینکه سیگار‌های الکتریکی و حرارتی همگی از مبادی غیر قانونی وارد کشور شده و قاچاق محسوب می‌شود تاکید کرد: در تولید تنباکوی معسل، اما شرایط به گونه دیگری است در شش ماهه اول امسال تولید تنباکوی معسل ۱۴۰۰ تن بوده که نسبت به شش ماهه سال قبل ۳۲ درصد کاهش داشته است. این در حالی است که باید بگوییم تنباکوی سنتی با معسل متفاوت است؛ به طوری که تنباکوی سنتی در استان‌های مختلف کشت و تقریبا به همان شکل عرضه می‌شود و نیاز به عمل‌آوری خاصی ندارد. اما در تولید تنباکوی معسل از توتون استفاده می‌شود.

وی افزود: در واقع باید بگوییم که بسیاری از قاچاقچیان به این حوزه ورود پیدا کرده اند و توتون مورد نیاز این تنباکو‌ها را از کشاورزان خریداری کرده و با مارک‌های قلابی آن‌ها را وارد بازار می‌کنند

تاجدار توضیح داد: کلر موجود در توتون‌های تولید ایران بالاست به همین دلیل کمتر در سیگار‌های داخلی استفاده می‌شود همین موضوع سبب اعتراض کشاورزان می‌شد و آن‌ها بار‌ها درخواست داشتند که کارخانه‌های تولبد داخلی توتون‌های تولیدی خود را از آن‌ها خریداری کنند، اما چند سالی است تولید تنباکوی معسل شکل گرفته و حتی برخی شرکت‌های بین المللی هم برای تولید تنباکوی معسل در ایران کارخانه ایجاد کردند که آن‌ها هم ۲۰ تا ۳۰ درصد از توتون‌های داخلی را می‌خریدند، اما شرکت‌های داخلی تولید تنباکوی معسل تا ۷۰ درصد از توتون داخلی استفاده می‌کردند. به این معنا که قاچاقچیان این تنباکو‌ها را خریداری و آن را در توتون‌های معسل به کار می‌برند؛ بنابراین در حال حاضر می‌توان گفت در حوزه تنباکوی معسل تقریبا نه واردات رسمی داریم و نه تولید داخل. این در حالی است که مصرف تنباکوی معسل در کشور حدود ۱۲ هزار تن برآورد می‌شود.

 رئیس انجمن تولیدکننـدگان، صادرکنندگان و واردکنندگان محصولات دخانی معتقد است که برای ساخت تنباکوی معسل نیاز به امکانات زیادی نیست و افزود: در حال حاضر بسیاری از کشاورزان که محصول دیگری هم تولید می‌کردند به تولید توتون روی آورده اند و این نشان می‌دهد که این توتون روی دست آن‌ها نمی‌ماند و حتی سطح زیر کشت زیاد شده، چرا که قاچاقچیان با قیمت بالا آن را می‌خرند تا در تولید زیرپله‌ای تنباکوی معسل غیررسمی و تقلبی استفاده کنند. در واقع این افراد کارتن برند‌های معروف را چاپ می‌کنند و این توتون‌ها را با نام‌های مختلف به بازار عرضه می‌کنند.

سیگار‌هایی که در امارات و کردستان عراق پر می‌شود

رئیس انجمن تولیدکننـدگان، صادرکنندگان و واردکنندگان محصولات دخانی با بیان اینکه امارات حدود هشت تا ۹ میلیون نفر جمعیت دارد، اما سالانه ۱۰۰ میلیارد نخ سیگار تولید می‌کند، توضیح  داد: تولید سیگار تقلبی کار مشکلی نیست و در بررسی که ما در کردستان عراق و امارات انجام دادیم به این نتیجه رسیدیم که بالای ۵۰ واحد تولیدی سیگار در کردستان عراق با هدف ارسال به ترکیه و ایران، فعالیت دارند. همچنین در این منطقه دستگاه‌های تولید سیگار خانگی مشاهده شده که فقط ۵۰۰۰ دلار (معادل ۳۰۰ میلیون تومان) قیمت دارد، در یک جای سه در چهار جا می‌شود و روزانه ۱۰ تا ۱۵ کارتن سیگار تولید می‌کند.

ماربرو‌های قاچاق کارتن هستند نه توتون 

تاجدار با اشاره به اینکه ماروبرو‌های تقلبی در کشور زیاد شده است توضیح داد که بیشتر این سیگار‌های قاچاق با نوعی کارتن و گیاه دریایی پر می‌شود و به عنوان سیگار مارک دار در اختیار مردم قرار می‌گیرد. 

 وی  با بیان اینکه در برنامه هفتم توسعه علاوه بر افزایش مالیات نخی، شناسایی واحد‌های تولیدی غیرقانونی، جمع‌آوری کالای قاچاق و شناسایی چاپخانه‌هایی که برای برند‌های غیرقانونی چاپ می‌کنند نیز به دولت تکلیف شده، بر این باور است که تنها بحث مالیات بر دخانیات اجرایی می‌شود و هیچ کدام از مفاد قانونی اجرایی نمی‌شود. 

تاجدار در ادامه درباره برخی از مشکلات تولیدکنندگان گفت: اول سال گفته شد که تولیدکنندگان می‌توانند ۸۵ درصد میانگین واردات قبلی خود را وارد کنند که با انتقادات وارد شده تبدیل به میانگین دو سال گذشته شد. اما با همین قانون هم مشکلاتی وجود داشت. برای مثال در حوزه ماده اولیه تولید فیلتر، دنیا با مشکل مواجه شد؛ چون در روسیه کارخانه بزرگ تولید این ماده در پی جنگ با مشکل مواجه شد و چین هم صادرات را کم کرد؛ بنابراین قیمت این ماده به طور میانگین ۳۰۰ درصد رشد کرد. از طرف دیگر به خاطر مشکلات ناشی از تحریم مجبور بودیم از طریق واسطه خرید کنیم. بخش دیگری از مشکلات نیز مربوط به روند طولانی تخصیص ارز است. اما به دلیل مشکلاتی که برای تولید کننده داخلی ایجاد شد سقف واردات میانگین واردات دو سال قبل به همراه ۲۵ درصد اعلام شد. 

 رئیس انجمن تولیدکننـدگان، صادرکنندگان و واردکنندگان محصولات دخانی در ادامه با بیان اینکه برخی سازمان‌ها به ویژه در وزارت بهداشت و کمیسیون سلامت مجلس به جای مقابله با مصرف دخانیات، با صنعت دخانیات مقابله می‌کنند، تصریح می‌کند: متاسفانه  شاهد هستیم مرکز برنامه‌ریزی و نظارت بر دخانیان صمت ابتدا به یک ستاد دخانی تقلیل پیدا کرد و بعد از این هم کوچک‌تر شد و حالا یک دفتر با سه یا چهار نفر است که زیرمجموعه معاونت صنایع سلولزی قرار گرفته است. این در حالی است که در گذشته برنامه‌ریزی و نظارت بر دخانیات در جایگاه معاون وزیر بود. اما الان جایگاه صنعتی که به این اندازه حساسیت روی آن وجود دارد و ۵۰ تا ۶۰ هزار نفر اشتغال به آن وابسته است، کوچک شده که نتیجه آن ارسال قوانین نامناسب به مجلس است.

بیش از ۱۲ میلیون مصرف کننده جدی سیگار در کشور 

رئیس انجمن تولیدکننـدگان، صادرکنندگان و واردکنندگان محصولات دخانی توضیح می‌دهد که بیش از ۱۲ میلیون نفر مصرف کننده جدی سیگار هستند که بدون مصرف سیگار روزشان شب نمی‌شد این در حالی است که طبق نامه رسمی ستاد مقابله با قاچاق کالا و ارز سال گذشته ۹ میلیارد نخ سیگار قاچاق به ارزش حدود ۴۵۰ میلیون دلار وارد کشور شده است.

این در حالی است که کل صنعت دخانیات برای تولید ۷۰ میلیارد نخ سیگار در سال گذشته ۳۰۰ میلیون دلار ارز دریافت کرده است؛ بنابراین می‌توان گفت قاچاق سیگار به اندازه ۱۰ درصد نیاز بازار معادل کل صنعت دخانیات ارز از کشور خارج می‌کند. در این شرایط با اعمال مالیات‌های جدید، شاهد کاهش تولید هستیم.

تاجدار با بیان اینکه در دهه ۷۰ فقط ۱۵ درصد تولید قانونی شرکت دخانیات انجام می‌شد و ۸۵ درصد بازار قاچاق بود، تصریح کرد: اما در حال حاضر ۸۰ تا ۸۵ درصد بازار از طریق تولید داخل تامین می‌شود و سهم قاچاق ۱۵ تا ۲۰ درصد است. اما با تصمیمات اشتباه این دستاورد‌ها در حال از دست رفتن است. انجمن حاضر است با هزینه خود مسئولان را به کردستان عراق و امارات ببرد وضعیت قاچاق را دقیق‌تر بررسی کنند.

وی افزود: همچنین وضعیت سیگار مارلبرو باید تعیین تکلیف شود. اگر این سیگار مربوط به صهیونیسم است، نه باید قانونی وارد کشور شود و نه غیرقانونی. نمی‌توان واردات قانونی را ممنوع کرد، اما کالا به صورت غیرقانونی در همه نقاط کشور به آسانی در دسترس باشد.

تمام سیگار‌های حرارتی و الکترونیکی در بازار قاچاق هستند

تاجدار اعلام کرد: سیگار‌های حرارتی و الکترونیکی همگی قاچاق هستند و توضیح می‌دهد: در اروپا و برخی از کشور‌ها مصرف این سیگار‌ها تبلیغ می‌شود و دلیل آن هم این است که این سیگار‌ها ضرر کمتری نسبت به سیگار‌های معمولی دارند، اما در کشور ما اجازه تولید و واردات این سیگار‌ها به صورت رسمی داده نمی‌شود و همه این سیگار‌ها به صورت غیر قانونی وارد کشور می‌شود.

به گفته رئیس انجمن تولیدکننـدگان، صادرکنندگان و واردکنندگان محصولات دخانی سازمان امور مالیاتی، میزان مالیات صنعت دخانیات در سال گذشته را ۳۰۰۰ میلیارد تومان اعلام کرده، اما فقط بزرگ‌ترین شرکت دخانی سال قبل ۱۳ هزار میلیارد تومان مالیات پرداخت کرده و مالیات پرداختی کل صنعت بیش از ۲۰ هزار میلیارد تومان بوده است. اما اعداد درست اعلام نمی‌شود و بار‌ها هم درخواست کردیم که به این موضوع رسیدگی شود تا اعداد اشتباه ملاک تصویب مالیات‌های جدید قرار نگیرد.

تاجدار با بیان اینکه تصویب مالیات اخیر در برنامه هفتم برای سیگار حدود ۲۰ درصد روی قیمت نهایی اثر خواهد داشت، گفت: هر چه فاصله قیمت کالای داخلی و قاچاق بیشتر باشد، میزان قاچاق به کشور بیشتر می‌شود. در حال حاضر ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز اعلام کرده هفت تا ۱۰ درصد بازار سیگار در اختیار کالای قاچاق است، مشاهدات میدانی نشان می‌دهد این رقم حدود ۲۰ درصد است یعنی برآورد می‌شود ۱۵ تا ۱۶ میلیارد نخ سیگار قاچاق در بازار وجود دارد. میزان مصرف سیگار در کشور نیز حدود ۸۰ میلیارد نخ برآورد می‌شود.