گفتوگوهای هسته ای ، همچنان در هاله ای از ابهام. از حدود دو هفته پیش، تیم ایرانی و اعضای 1+5 در گرمای داغ تابستان، خود را به وین رساندند تا بلکه قال قضیه را بکنند و قبل از به پایان رسیدن ضرب الاجل تمدید شده، کار را فیصله دهند اما تا لحظه تنظیم گزارش، طرفین هنوز روی چند مورد از مفاد توافقنامه اختلاف نظر دارند که همین موضوع باعث شده تا گفتوگوها در وقت اضافه دوم، ادامه داشته باشد.
نمیتوانیم بگوییم که از گفتگوهای هستهای بین کشورمان و گروه 1+5 چند ساعت، چند روز و چند ماه باقی مانده است؟ در چهاردهمین روز گفتوگوهای نفسگیر،مسئله مدت گفتوگوهای مربوط به پرونده هستهای برای دستیابی به توافقی تاریخی مطرح میشود و این درحالی است که این گفتوگوها قرار بود پنجشنبه شب پس از چندین بار تمدید، در وین پایان یابد.
دو طرف اصلی این گفتوگوها جانکری و محمد جواد ظریف صبح جمعه بار دیگر با هم دیدار کردند. پیش از این، کری روز پنجشنبه اعلام کرد: «با توجه به کارهای بسیار فنی و موضوعات بسیار پراهمیت، ما عجلهای نخواهیم کرد و برای رسیدن به توافق شتاب نمی کنیم.»
ظریف نیز به نوبه خود از «زیادهخواهیها» و حتی «تغییرمواضع» گروه دیگر ابراز تاسف کرد.
این گفتوگوها که حدود دو سال پیش آغاز شد و در ابتدا قرار بود سی ام ژوئن (نهم تیر) در وین پایان یابد پیش از این دوبار به سبب ادامه اختلافات اساسی تمدید شد.
اما گفتوگوها ظاهرا به کندی پیش می رود و وزیران از تلاش برای رسیدن به توافق در پنجشنبه شب برای مهلت دهم جولاي در ساعت چهار به وقت گرینویچ صرف نظر کردند. قرار بود در صورتی که در این تاریخ، توافقی به دست آید پیش از تعطیلات کنگره آمریکا، متن مربوطه برای تایید به آنجا ارسال شود.
وزیر خارجه محبوب کشورمان که دو هفته است برای احقاق حقوق ملت ایران، با تمام وجود تلاش می کند، روز پنجشنبه اطمینان داد که آماده است «تا هر زمانی که لازم باشد» برای دستیابی به توافق در وین باقی بماند.
از سوی دیگر، فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت:« مسئله بله یا خیر است. طرف ها برای اتخاذ تدابیر سیاسی دامنه عمل سیاسی دارند.»
در عمل، در صورتیکه هیچ توافقی جمعه به دست نیاید سه سناریو پیش روی گفتوگوکنندگان قرار میگیرد: اول، تمدید جدید مذاكرات وین، دوم، اعلام شکست مذاکرات (که ناظران با توجه به موضوعات و تلاشهای صورت گرفته احتمال آن را ناچیز می دانند) و سوم تعویق گفتگوها.
جالب اینجاست که فرانسوا نیکولو، سفیر سابق فرانسه در ایران، در مورد سخنان روز پنجشنبه جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، مبنی بر اینکه آماده است به روند مذاکرات هسته ای با ایران پایان دهد، گفت: این بخشی از بازی مذاکرات است؛ اما در واقع همه می دانند که شکست این مذاکرات در حالی که بیش از دو سال برای آن کار شده است، خسارت سنگینی خواهد بود. به علاوه مسائل اساسی حل شده است.
نیکولو در مورد آخرین زورآزمایی و مسائل باقیمانده هم گفت: درست است که کشمکش هایی در هر دو طرف وجود دارد؛ اما مشکل ترین بخش مذاکرات مسئله لغو تمامی تحریم های اعمال شده بر ایران از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد و به ویژه تحریم تسلیحاتی است.
دیپلمات کار کشته فرانسوی در این مورد بیشتر توضیح داد : ایران معتقد است خرید سلاح های متعارف موضوعی کاملا جدا از مسئله هستهای است. اما از دیدگاه آمریکا این نشانه بدی است. از نظر آنها توافق با ایران و لغو تحریم ها به طور همزمان هدیه ای به ایران محسوب می شود و می تواند انتقادهایی را در پی داشته باشد.
به هر حال، ماشین مذاکرات صرف نظر از سرعتی که دارد به راه خود ادامه می دهد و همین «حرکت» است که امیدها را درباره رسیدن به مقصد یا همان توافق، زنده نگه داشته است. به نظر می رسد هر چند ماشین توافق گاهی به سرعتگیر می خورد اما میتوان با اندکی صبر، این شرایط را برای عبور بی دردسر، تحمل کرد.
تا از قلم نیفتاده این را هم بگویم که در آخرین خبر از وین، فیلیپ هاموند، وزیر خارجه انگلیس گفت: درحال پیشرفت هستیم اما برخی موضوعات باقی مانده است و قرار است تا روز شنبه تمام وزرای خارجه دوباره در وین ، دور هم جمع شوند تا ببینیم به کجا میرسیم.
گفتوگو با قدرتهاي جهان ادامه دارد
صبوری برای عبور از سرعت گیر مذاکرات
مهدي دل روشن
صاحبخبر -