صاحب‌خبر - خبرگزاری آریا-مدیر امور دام سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان شرقی از رونق پرورش شتر در آذربایجان شرقی ‏خبر داد. ‏ به گزارش خبرگزاری آریا در تبریز؛ عزیز نوروزی در حاشیه بازدید از مناطق پرورش ‏شتر در روستای خورخور شهرستان اسکو با بیان اینکه اسکو قطب پرورش شتر در استان آذربایجان شرقی ‏است افزود: در سال 1401جمعیت دامی شتر، یک هزار و 791 نفر بوده که آقای نقی ناصری پرورش دهنده ‏‏102 نفر شتر که دو نفر نر (لوک) و60 نفر ماده (اروانا) و40 نفر بچه شتر(دایلاق) یک تا دو ساله که همگی ‏تک کوهانه بوده و دو نفر دوکوهانه است. آقای ابوالفتح خلیل زاده نیز پرورش دهنده 55 نفر شتر که یک نفر ‏نر(لوک) و 25 نفر ماده (اروانا) و 19 نفر بچه شتر (دایلاق) یک تا دو ساله که همگی تک کوهانه می باشند ‏است که هر دو در روستای خورخور شهرستان اسکو واقع هستند.‏ وی با بیان اینکه كشور ما ایران دارای 90 میلیون هكتار زمین مرتعی است كه از نظر پوشش گیاهی ‏‏10.3 درصد آن دارای وضعیت خوب، 41.4 درصد آن دارای وضعیت متوسط، 48.2 درصد آن دارای وضعیت ‏ضعیف است ادامه داد: در مراتع فقیر بیشتر گیاهان شورپسند و خاردار مانند خارشتر، علف شور، تاغ و ... ‏می‌روید؛ كه به علت خشبی بودن و خاردار بودن بیشتر مورد تعلیف شتر قرار می‌گیرد؛ و از طرفی با توجه به ‏وجود خشكسالی‌های ممتد و متناوب در این مناطق، فقط شتر قابلیت زیست و تولید را داشته؛ و سایر دام‌ها ‏قادر به ادامه حیات دراکثر این مناطق با این شرایط نمی‌باشند. ‏ وی بیان کرد: طی سال های اخیر با خشکسالی های پیاپی، کاهش بارش باران و از بین رفتن مراتع بیش ‏از گذشته نیاز به پرورش شتر داریم.‏ ‏ نوروزی با اشاره به مزایای پرورش شتر در مقایسه با سایر حیوانات ادامه داد: شتر نیاز اندکی به آب و ‏مواد غذایی داشته و نسبت به تغییرات اقلیمی و گرم شدن هوا مقاوم است. ضمن اینکه این حیوان در مناطق ‏بیابانی و نیمه بیابانی رشد می کند. قابلیت سازگاری، زیست و تولید در شرایط سخت مناطق خشک، نیمه ‏خشک و تحمل گرما، خشکی و كم آبی و کمبود علوفه و قابلیت نسبی در مقابل امراض و عوامل بیماری زا و ‏نیز تغذیه از انواع خاص گیاهان مرتعی (خشبی و خاردار و تیغ دار) و گیاهان هالوفیت مانند خارشتر که با ‏توجه به شورپسندی این گیاهان جزو برنامه های ستاد احیای دریاچه ارومیه است، که سایر دام ها قادر به ‏استفاده از آن نیستند.‏ وی با بیان اینکه در صورتی که بتوانیم صنعت پرورش شتر را توسعه دهیم بخش مهمی از اقتصاد مناطق ‏بیابانی را رونق می بخشیم ادامه داد: گوشت و شیر شتر ضمن اینکه ارزش غذایی بسیار بالایی دارد ‏سودآوری مناسبی نیز برای فعالان این صنعت به همراه دارد که ضرورت دارد با انجام حمایت های ویژه ‏سرمایه گذاران را تشویق به مشارکت در این بخش کنیم که با توجه به ظرفیت های موجود در کشور، ورود ‏بخش خصوصی در این عرصه منافع زیادی برای آنها به همراه خواهد داشت.‏ مدیر امور دام سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان شرقی افزود: با تغییر سیمای زراعی استان، ‏حیوانات چرا کننده منطقه نیز باید تغییر یابند. پوشش گیاهی متفاوتی که بر اثر خشکسالی در حوضه دریاچه ‏ارومیه و یا سایر نواحی ایجاد شده برای تغذیه شترها مناسب است. در مراتع فقیر بیشتر گیاهان شورپسند و ‏خاردار مانند خارشتر، علف شور، تاغ و ... می‌روید؛ كه به علت خشبی بودن و خاردار بودن بیشتر مورد تعلیف ‏شتر قرار می‌گیرد؛ و از طرفی با توجه به وجود خشكسالی‌های ممتد و متناوب در این مناطق، فقط شتر قابلیت ‏زیست و تولید را داشته؛ و سایر دام‌ها قادر به ادامه حیات در اکثر این مناطق با این شرایط نمی‌باشند. شترها ‏از علوفه رویش یافته در مراتع که به عنوان علف هرز مهاجم و نامطلوب برای حیوانات محسوب می شود به ‏صورت هرس تغذیه می کنند و ریشه گیاهان از خاک جدا نمی شود. ‏ نوروزی ادامه داد: شترهای دوکوهانه به خصوص نوع نر آن از نظر جثه و وزن به شتر تک کوهانه برتری ‏دارند که می توان با دورگ گیری شترهای دو کوهانه و تک کوهانه شترهای سطح بالا از لحاظ وزنی و ‏راندمان عملکرد پرورش داد. ‏ کارشناس مسئول پرورش شتر سازمان جهاد کشاورزی استان نیز با بیان اینکه در شرایط امروزی، ‏استفاده از تولیدات شتر شامل گوشت و شیر اهمیت زیادی یافته است گفت: می‌بایست در جهت اقتصادی‌تر ‏کردن و پایدار کردن این حرفه، توان تولیدی این دام را افزایش داد؛ كه این امر، جز با بهبود مدیریت، پررنگ ‏کردن برنامه های تحقیقاتی و اصلاح نژادی و افزایش بهره‌وری میسر نیست. لذا معاونت بهبود تولیدات دامی ‏استان طی ارسال نامه هایی به معاونت محترم تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی و مرکز اصلاح نژاد و ‏بهبود تولیدات دامی کشور آمادگی خود مبنی بر تشکیل هسته های اصلاح نژادی و نیز تشکیل پژوهشگاه ‏شتر دوکوهانه شمالغرب کشور در صورت تخصیص اعتبارات لازم را اعلام کرده است.‏ مهدی پورطهماسبیان اهرابی با اشاره به مزایای پرورش شتر نسبت به سایر دام ها در کشور گفت: ‏قابلیت سازگاری، زیست و تولید در شرایط سخت مناطق خشک، نیمه خشک و تحمل گرما، خشکی و كم ‏آبی و کمبود علوفه و قابلیت نسبی در مقابل امراض و عوامل بیماری‌زا از جمله این مزایاست. شتر قادر است ‏در شرایط تغذیه دستی نیز با دام‌های بسیار پرتولید هم وزن خود (مثل گاو) رقابت کرده و افزایش وزن بالایی ‏داشته باشد. شتر در مقایسه با گوسفند و بز مقدار ماده خشک کمتری نسبت به وزن متابولیکی خود مصرف ‏کند؛ بطوری که شترها حداکثر 2.53 درصد وزن متابولیکی بدن خود ماده خشک مصرف می کنند. شتر در ‏مقایسه با سایر دام‌های اهلی مواد خوراکی را با قابلیت هضم بالا و بازده بیشتری نسبت به گاو و گوسفند ‏استفاده می‌کند. شتر قادر است از انواع خاص گیاهان مرتعی (خشبی و خاردار و تیغ‌دار) و گیاهان هالوفیت ‏مانند خارشتر که با توجه به شورپسندی این گیاهان جزو برنامه های ستاد احیای دریاچه ارومیه می باشد، ‏تغذیه کند؛ که سایر دام‌ها قادر به استفاده از آن نیستند. شتر حداقل نیاز به تاسیسات، تجهیزات و امکانات ‏پرورش و نگهداری و در نتیجه کمترین نیاز به سرمایه گذاری سنگین را دارد. ‏ وی افزود: میزان شیر تولیدی از شتران ماده به صورت متوسط روزانه سه کیلوگرم بوده که با احتساب ‏دوره شیرواری حدوداً 11 ماهه 600 تا 650 کیلوگرم در دوره هست. میزان گوشت تولیدی که وزن زنده ‏براساس سن در چهار سال در نر ها حدوداً 500 الی 600 کیلوگرم است.‏ ‏ ‏∎​