صاحب‌خبر - تهران/خبرگزاری صدا و سیما /سیاسی 1394/04/19
خبرگزاری فرانسه در گزارشی از وین به قلم« سیمون استوردی» و« فیلیپ شواب »نوشت از گفتگوهای هسته ای بین ایران و گروه پنج بعلاوه یک چند ساعت ، چند روز و چند ماه باقی مانده است ؟ در چهاردهمین روز گفتگوهای نفس گیر ،مسئله مدت گفتگوهای مربوط به برنامه هسته ای ایران برای دستیابی به توافقی تاریخی مطرح می شود و این درحالی است که این گفتگوها قرار است جمعه شب پس از چندین بار تمدید ،در وین پایان یابد.
مهم ترین بازیگران این گفتگو جان کری آمریکایی و محمد جواد ظریف ایرانی صبح بار دیگر با هم دیدار کردند.
هر دوی آنها روز پنجشنبه تلویحا گفتندکه توافق قریب الوقوع نخواهد بود .
کری روز پنجشنبه اعلام کرد :« با توجه به کارهای بسیار فنی و موضوعات بسیار بسیار پراهمیت ،ما عجله ای نخواهیم کرد و برای رسیدن به توافق شتاب نمی کنیم .»
ظریف نیز به نوبه خود از « زیاده خواهی ها » و حتی « تغییر مواضع » گروه دیگر ابراز تاسف کرد.
ایران و قدرت های بزرگ پنج بعلاوه یک (چین ،آمریکا ،فرانسه ،انگلیس ، روسیه و آلمان ) از دو هفته پیش در تلاش برای انعقاد توافقنامه ای در این پرونده که روابط بین المللی را از بیش از 12 سال پیش مسموم کرده است ، گردهم آمده اند.
این گفتگوها که حدود دو سال پیش آغاز شده است و در ابتدا قرار بود سی ام ژوئن (نهم تیر) در وین پایان یابد پیش از این دوبار به سبب ادامه اختلافات اساسی تمدید شد و آخرین مهلت آن جمعه شب پایان می یابد.
اما گفتگوها ظاهرا درجا می زند و وزیران از تلاش برای رسیدن به توافق در پنجشنبه شب برای مهلت دهم ژوئیه در ساعت چهار به وقت گرینویچ صرف نظر کردند . قرار بود در صورتی که در این تاریخ به دست آید پیش از تعطیلات پارلمانی کنگره آمریکا برای تایید به کنگره ارسال شود.
به گفته منابع دیپلماتیک ، لوران فابیوس وزیر امور خارجه فرانسه که پنجشنبه در این چشم انداز به وین بازگشته بود قرار بود جمعه پایتخت اتریش را ترک کند و سپس شب به وین بازگردد.
ظریف پنجشنبه اطمینان داد آماده است « تا هر زمانی که لازم باشد»برای دستیابی به توافق در وین باقی خواهد ماند اما کری تاکید کرد آمریکا «برای همیشه در میز مذاکرات باقی نخواهد ماند.»
وی هشدار داد:« اگر تصمیمات دشواری گرفته نشود، ما کاملا آماده پایان دادن به این روند هستیم .»
اما مقامات ایرانی به نوبه خود پاسخ دادند این برعهده مقامات غربی است که تصمیمات ضروری را اتخاذ کنند.
فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت :« مسئله بله یا خیر است . طرف ها برای اتخاذ تدابیر سیاسی دامنه عمل سیاسی دارند.»
هدف از این توافق تضمین ماهیت منحصرا صلح آمیز برنامه هسته ای ایران در مقابل لغو تحریم های بین المللی است که اقتصاد ایران را در تنگنا قرار داده است .
در عمل ، در صورتی که هیچ توافقی جمعه به دست نیاید سه سناریو پیش روی گفتگو کنندگان قرار می گیرد: تمدید جدید دور وین ، اعلام شکست مذاکرات ( که ناظران با توجه به موضوعات و تلاش های صورت گرفته احتمال آن را ناچیز می دانند )و یا تعویق گفتگوها ( فرضیه ای که مدت ها تابو قرار داشت).
تمدید و یا تعویق گفتگوها در روز جمعه مستلزم تمدید مجدد توافقنامه موقتی است که نوامبر 2013 منعقد شد و به عنوان چارچوب قانونی این روند به کار می رود . این توافق، تعلیق برخی از تحریم ها را در مقابل توقف موقت برخی از فعالیت های هسته ای تهران درپی داشت .
علی واعظ تحلیلگر گروه بین المللی بحران می گوید :« در صورتی که اختلافات باقی مانده تا پایان این هفته حل و فصل نشود ،وقفه در مذاکرات اجتناب ناپذیر خواهد بود.»
با وجود پیشرفت های به دست آمده که همه هیئت ها به آن اذعان دارند ، چندین نکته همچنان حل نشده باقی مانده است .
تهران به ویژه خواستار لغو محدودیت های سلاح و برنامه موشکی خود است . این یکی از تدابیری است که در میان تحریم های اتخاذ شده از سال 2006 در شورای امنیت سازمان ملل متحد به چشم می خورد اما ایران استدلال می کند این تحریم هیچ ارتباطی با پرونده هسته ای ایران ندارد.
مسکو پنجشنبه با درخواست برای لغو این تحریم در اسرع وقت ، حمایت مهمی را از درخواست های ایران داشت . این تحریم یکی از نکات بن بست گفتگوها است .
یک مقام ایرانی نیز اعلام کرد چین نیز از این موضع حمایت می کند.
غربی ها با پذیرش این مسئله که هرکشوری برنامه نظامی متعارف خود را دارد در عین حال عقیده دارند لغو تحریم تسلیحاتی ایران اکنون به سبب شرایط منطقه ای دشوار خواهد بود.
دیگر نکات مورد اختلاف ،روند لغو تحریم ها ، بازرسی از مراکز نظامی ایران و دوره توافق است .
129/169
∎