خبرنگار اعزامي «شرق» به وين، زينب اسماعيلي: زمان اندکی باقی است تا بالاخره ماراتن نفسگیر هستهای به سرانجام برسد. اگرچه آنها که دور میز مذاکره نشستهاند خیلی نگران زمان نیستند، اما خبرنگارانی که در چادر سفید مقابل هتل نشستهاند، این کار را خوب بلدند. روزشمار پرشتاب را پیش رویشان گذاشته و مدام نزدیکشدن به پایان هفت روز وقت اضافه را یادآوری میکنند. در یکشنبه خلوت و تعطیل وین، مذاکرات با حرکتی آرام ادامه داشت. عصر، وزیر خارجه آمریکا برای دومینبار در این روزها پشت تریبونی مقابل خبرنگاران ایستاد و از پیشرفت در مذاکرات سخن گفت، اما حرفهای او دو لبه داشت؛ از یکسو گفت: «هیچ وقت تا این اندازه به توافق نزدیک نبودهایم»، اما در همان حال در پاسخ به سؤال خبرنگاری درباره اینکه احتمال شکست مذاکرات وجود دارد...
... گفت: «بله، اگر به توافق نرسیم و تمایل برای دستیابی به این هدف وجود نداشته باشد، مانند آنچه اوباما گفت حاضریم در هر لحظه از مذاکرات پا پس بکشیم». جان کری که با کتوشلوار سرمهای، همچنان کتانی میپوشد، عصا به بغل، خود را به تریبون چوبی رساند که مقابل خبرنگاران سخن بگوید. خبرنگارانی که ساعتی زیر آفتاب منتظر او مانده بودند. او از روی متن کوتاهی میخواند: «امروز برخی همتایان من در حال برگشتن به وین هستند. وقت آن است که ببینیم آیا میتوانیم به توافق برسیم یا نه؟ این مذاکرات چندین سال است که ادامه داشته و در چند روز گذشته ما پیشرفت خیلی زیادی کردهایم، اما هنوز آن جایی که باید باشیم، نیستیم به خصوص درباره برخی مسایل اساسی». کری افزود: «حقیقت این است که کاملا با ظریف موافقم که هیچوقت تا این اندازه به توافق نزدیک نبودهایم. هر اتفاقی ممکن است رخ بدهد. اگر دو طرف تصمیمهای سختی را بگیرند، میتوانیم در همین هفته جاری به توافق برسیم، اما در صورت اینکه دو طرف تصمیمهای لازم را نگیرند، به توافق دست نخواهیم یافت. کارشناسان دو طرف به سختی در زمان باقیمانده تلاش خود را میکنند و هماکنون ما در حال مذاکره پشت درهای بسته هستیم و در زمان مناسب اطلاعات بیشتری را در اختیار رسانهها خواهیم گذاشت. هنوز آنجایی که باید باشیم، نیستیم».
بیمیل به تمدید
کری در پاسخ به اینکه آیا مذاکرات تمدید میشود یا نه، با بیمیلی گفت: «هماکنون تلاش میکنیم در مدت باقیمانده مذاکرات را به اتمام برسانیم و تمام تلاش خود را انجام خواهیم داد تا به این هدف برسیم. ضربالاجل پایان مذاکرات همان هفت جولای است». او در عین حال به کار سختی که در حال انجام است اشاره کرد و گفت: «طرف ایرانی نیز به سختی در حال تلاش است و به همین دلیل این دور از مذاکرات از دورهای پیش متفاوت است و امیدواریم بتوانیم به دنیا نشان دهیم کشورها میتوانند در کنار هم قرار بگیرند و کارهای بزرگی را انجام دهند، اما هنوز به آنجا نرسیدهایم». وزیر امور خارجه آمریکا ادامه داد: «از زمان ورود به مذاکرات همواره تأکید کردهایم خواستار دستیابی به یک توافق خوب هستیم و قرار نیست برای دستیابی به یک توافق به حاشیه برویم؛ چراکه هماکنون همه دنیا و متخصصان هستهای در حال نظارهکردن این مذاکرات هستند و نمیخواهیم اقدامی انجام دهیم که بعدها باعث شرمندگی ما شود. همانطور که اوباما تأکید کرده است باید چهار مسیر دستیابی ایران به سلاح هستهای کاملا مسدود شود». جان کری در حالی با تیغی دولبه در جمع خبرنگاران حرف زد که عباس عراقچی، عضو تیم مذاکره کننده، میگوید اگرچه «بسياری از مسائل اختلافی» درباره نحوه رفع تحريمها عليه ايران حل شده، اما «چهار، پنج موضوع مهم» همچنان باقیمانده است. او نیز گفته اگر توافق خوب به دست نیاید، ما حاضریم دست خالی به تهران بازگردیم. اما در ساعات باقیمانده از وقت اضافه، هر دو طرف قصد دارند علاوهبر مذاکره سخت کارشناسی، پاسخ تک و پاتکهای هم را در عرصه رسانهای بدهند.
موگرینی و لحظه توافق
فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، اولین نفر از اعضای اروپایی مذاکرات بود که عصر دیروز به محل مذاکرات رسید. او در جمع خبرنگاران ایستاده در مقابل هتل کوبورگ، گفت: «هنوز برنامهای برای تمدید نداریم. فضا خوب و مثبت است و اراده سیاسی در طرفین وجود دارد که به تصمیم سیاسی منجر شود». او گفته که «اگر قرار است توافقی شود، زمانش همین الان است». او با اینکه میگفت وزرا یکشنبهشب به وین میآیند، اما کار با وزرا روز دوشنبه آغاز میشود. موگرینی گفت: «به توافق خیلی نزدیک هستيم. اراده سیاسی در طرفین وجود دارد و همه به سختی کار میکنند». «لوران فابیوس» وزیر خارجه فرانسه هم که عصر دیروز به محل مذاکرات وارد شد، در بدو ورود گفت: «در دو روز پایانی مذاکرات هستیم که روزهای فشردهای خواهد بود. ما در ساعات پایانی مذاکرات به سر میبریم و هنوز به نقطه موردنظر نرسیدهایم و نیاز به تلاشهای بیشتر وجود دارد». او ادامه داد: «همه کارتها روی میز است».خبرنگاران تا لحظه تنظیم این گزارش منتظر آمدن دیگر وزرای خارجه به وین بودند.
رفتوآمد به وین
مذاکرات هستهای با آمدورفت دیپلماتها و وزرای خارجه و کانالهای ارتباطی گره خورده است. اگرچه هنوز خبرها مبنی بر این است که آقای ظریف به تهران بازنمیگردد، اما محمد نهاوندیان، رئیس دفتر رئیس جمهور که به وین آمده بود، بعد از 24 ساعت مقر مذاکرات را ترک کرد. بازگشت او از وین، بعد از دیدارهای اخیر ظریف با کری و آمانو بود. بعید به نظر نمیرسد او آخرین تحولات رخداده در متن توافق و مذاکرات را برای اطلاع مقامات عالی کشور به تهران برده باشد. البته مسئولان رسانهای وزارتخارجه از ابتدا درباره حضور نهاوندیان در وین، منفعلانه عمل کردند. خبر بازگشت او هم بعد از ساعتها به یکی از رسانهها داده شد. در همین حال، رو واریورانتا، معاون یوکیا آمانو و کارشناسان آژانس، شب گذشته راهی تهران شدند. خبر سفر آنها به تهران که عصر دیروز از سوی یک مقام ارشد ایرانی به تعداد محدودی از خبرنگاران ایرانی منتقل شد، از آغاز مذاکرات فنی میان ایران و آژانس برای حل مسائل گذشته خبر داد. سفر این کارشناسان در راستای حلوفصل مسائل باقیمانده بین ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی تحلیل میشود که به دنبال سفر آمانو به تهران و دیدار با روحانی و شمخانی، بازگشتش به وین و دیدارش با ظریف طراحی شده است. عصر دیروز و شب گذشته وزرای خارجه اروپایی نیز به محل مذاکرات بازگشتند. اما احتمال میرود که وزیر خارجه چین دوشنبه به وین بازگردد. وزرای اروپایی در یک هفته گذشته دوبار به وین آمده و بعد از ساعتی مذاکره با وزیر خارجه ایران، به پایتختهایشان بازگشتهاند. درهمینحال، وزیران خارجه ایران، روسیه و چین، طبق برنامههای قبلی قرار است روزهای سهشنبه و چهارشنبه، هفت و هشت جولای برای شرکت در اجلاس سران گروه اقتصادی «بریکس» و سازمان همکاری شانگهای به اوفا در روسیه بروند. به نظر میرسد به دلیل شرکت در اجلاس بریکس، مذاکره هستهای سهشنبه به پایان برسد مگر آنکه برنامه دیگری اندیشیده شود. درست مثل شبهای قدر ماه رمضان سال پیش، همچنان تیم مذاکرهکننده در وین و دور میز مذاکره نشستهاند تا به توافق جامع دست پیدا کنند. تیم مذاکرهکننده از شب گذشته ساعاتی میز مذاکره را ترک میکنند تا در مراسم احیا در وین شرکت کنند.
------------------------------------
ساعت شنی
ظریف و کری ساعت12:30 به وقت تهران برای یازدهمین بار به مدت دوساعت به گفتوگو نشستند حضور مونیز و صالحی در این جلسه
نشست معاونان وزرای خارجه ایران، امریکا و اتحادیه اروپا
دوازدهمین دور رایزنی وزرای خارجه ایران و آمریکا با حضور معاونانشان
سیزدهمین دیدار ظریف و کری با حضور صالحی و مونیز ساعت 8 شب به وقت محلی
نشست معاونان
------------------------------------
حاشیهها
روز گذشته میهمانی وزیر خارجه اتریش برای خبرنگاران برگزار شد. اغلب خبرنگارانی که از این میهمانی استقبال کردند خبرنگاران ایرانی بودند. سباستین کورتز در جمع خبرنگاران گفت: «از آنجایی که مدتی است در آن چادر (محل استقرار خبرنگاران مقابل هتل کوبورگ، محل مذاکرات هستهای) گیر کردهاید فکر کردیم استراحتی به شما بدهیم». او اظهار امیدواری کرد که هر چه زودتر مذاکرات به نتیجه برسد. وزیر خارجه اتریش در گفتوگو با اسپوتنیک هم گفته حصول یک توافق هستهای فرصتی جدید برای همکاریهای بهتر میان ایران و اروپا است.
یک منبع دیپلماتیک به خبرگزاری شینهوآ گفته است طرح انتقال اورانیوم مازاد ایران به روسیه در وین در دست بررسی و مذاکره است. / فارس
------------------------------
میز ایران
تختروانچی: زمان تصمیمگیری سیاسی فرارسیده است
مجید تختروانچی دستیابی به توافق را نیازمند تصمیمات سیاسی دانست و گفت: بهنظر میرسد اکنون زمان این کار فرارسیده است.
عضو تیم مذاکرهکننده ایران در مصاحبه با خبرگزاری اتریش بر لزوم انعطافپذیری غرب تأکید کرد و گفت: غرب باید انعطاف بیشتری ازخود نشان دهد. ایران تاکنون به حد کافی، انعطاف از خود نشان داده است.
تختروانچی اظهار داشت: اگر اکنون توافقی حاصل نشود بدان معنا نیست که دنیا به آخر رسیده است.
یک توافق خوب و پایدار نیازمند تصمیمات سیاسی است که اکنون وقت آن رسیده است. (ایرنا)
-----------------------------------------
ميز حريف
رئیس بخش عدم اشاعه اتحادیه کنترل تسلیحاتی در واشنگتن با تأکید بر اینکه «نباید اجازه داد، سرمایهگذاریهای بزرگی که روی مذاکرات هستهای انجام شده است، از بین برود»، گفت: «ما قطعا یک توافق خواهیم داشت».
گرت پورتر، روزنامهنگار و نویسنده معروف آمریکایی با بیان اینکه ایران و 1+5 توافقی برد-برد خواهند داشت، گفت: اولین آزمایش صداقت آمریکا در برداشتن تحریمها است.
-واشنگتن پست نوشت: نام «جان کری» ( وزیر خارجه امریکا) و «محمدجواد ظریف» (وزیرخارجه ایران) در کتب تاریخی جهان، بهعنوان دو دیپلماتی حک خواهد شد که در عین وجوه تمایز ماهوی، با برقراری یک رابطه دوستانه حول محور حفظ منافع ملی، توافقی تاریخی ثبت کردند.