خبرگزاری فارس- خراسان جنوبی؛ خراسان جنوبی با دارا بودن چهار گذرگاه تجاری با کشور همسایه افغانستان یکی از گلوگاه‌های تجاری بین‌المللی ایران به حساب می‌آید. هر چند از سال ۹۳ با انسداد یک طرفه سه معبر مرزی یزدان زیرکوه، گلورده درمیان و دوکوهه نهبندان همه مبادلات تجاری معطوف به تنها گذرگاه مرزی فعال و مورد قبول کشور افغانستان یعنی ماهیرود سربیشه شد و بار تجاری سه معبر تعلیق شده خراسان جنوبی نیز بر دوش این دروازه تجاری بین‌اللملی استان گذاشته شد.

در این میان تجار و بازرگانان نیز مجبور شدند برای داد و ستدهای خویش تنها معبر تجاری مرزی را برگزینند و دراین بین از همه بیشتر مرزنشینان دو سوی این معبرهای تجاری متضرر شدند و معیشت و اشتغال آنان به مخاطره افتاد به طوری بسیاری از آنها مجبور به مهاجرت و ترک این نقاط شدند.

دیپلماسی های مرزی

بعد از این اتفاق که به صورت یک طرفه از طرف کشور همسایه افتاد مسوولان و مقامات محلی و کشوری در قالب دیپلماسی فعال سازی دوباره مرزهای تعلیق شده وارد میدان مذاکره و مباحثه با کشور همسایه شدند اما دولت این کشور برای بازگشایی معبرهای مسدود شده از سوی خویش پا پیش نگذاشت و این مذاکره ها و پیگیری‌ها هم تا ۲۰ شهریور سال ۱۴۰۰ که بعد هفت سال بسته بودن دروازه‌های تجاری یزدان زیرکوه  به روی تجار و مرزنشینان دو سوی مرز به صورت خرده‌فروشی باز شد.

اکنون در کنار گمرک تجاری ماهیرود و گمرک یزدان نیز برای مبادلات خرده فروشی باز است و دو معبر تجاری گلورده درمیان و دوکوهه نهبندان همچنان بسته است.

همچنین قابل یادآوری ست که دولت سیزدهم و مقامات محلی خراسان جنوبی هم همه هم و غم خویش را بر بازگشایی معبرهای تجاری مسدود شده گذاشته اند چرا که بازگشایی این دروازه های تجاری به طور حتم رونق اقتصادی را برای مرزنشینان و تجار و بازرگانان هر دو سوی مرز  به همراه خواهد داشت.

علاوه براین رئیس جمهوری نیز بعد از مدت کوتاهی از سرکار آمدن دولت سیزدهم با تعیین نماینده ویژه در امور افغانستان همه تلاش خویش را بر بازگشایی معبرهای مسدود شده که نتیجه آن رونق اقتصاد مرزنشینان و تجار و در نهایت کشور است گذاشت.

تاکید و دستور رئیس جمهور در سفر نوزدهم شهریور ماه ۱۴۰۰ به خراسان جنوبی مبنی بر توسعه فعالیت‌ها در بازارچه‌های مرزی منجر به تحرک بیشتر در این حوزه راهبردی شد.

آیت الله رئیسی در این سفر با اشاره به درخواست نمایندگان مردم مبنی بر فعال کردن همه بازارچه‌های مرزی استان اظهار داشت: معتقدم یکی از راه‌های توسعه استان فعال کردن این بازارچه‌ها است.

رئیس جمهور در بدو ورود به خراسان جنوبی در فرودگاه بیرجند گفت: فعال شدن بازارچه‌های مرزی می‌تواند به گسترش صادرات و توسعه آن بینجامد و همچنین وضع اقتصادی مرزنشینان را سامان می‌دهد و هم می‌تواند به امنیت مرزها کمک کند.

وی تصریح کرد: فعال شدن بازارچه‌های مرزی کار بسیار مهمی است که باید دنبال کنند و مسؤولان بعضی اقدامات را انجام دادند که در این سفر هم مورد تاکید قرار می‌گیرد.

همچنین رئیس جمهور در اولین سفر از دور دوم سفرهای استانی هیئت دولت به خراسان جنوبی طی سال گذشته در جمع مردم شهرستان مرزی و محروم نهبندان حضور پیدا کرد و یکی از وعده‌های وی پیگیری برای بازگشایی بازارچه مرزی دوکوهانه بود.

پیش بینی می شد با روی کار آمدن حاکمیت طالبان در کشور افغانستان و رودیکردهای جدید آن در روابط تجاری با ایران، شرایط خراسان جنوبی نیز در حوزه صادرات به طور حتم همراه با تغییراتی باشد چرا که افغانستان شریک نخست تجاری این استان است.

رویکردی نویی که دولت طالبان دنبال می کرد سبب شد تا «نورالدین عزیزی» سرپرست وزارت صنعت و تجارت طالبان که ۲۰ اسفند سال ۱۴۰۱ از طریق مرز دوغارون وارد ایران شود در ادامه به خراسان جنوبی سفر کند و به رصد گذرگاه‌های مرزی این استان بپردازد.

ابلاغ خرده فروشی در مرز ماهیرود

اما آخرین خبرها در مورد فعال شدن مبادلات تجاری فرا مرزی در خراسان جنوبی خبری بود که جواد اشرفی، معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار خراسان جنوبی ۱۶ مرداد ماه جاری در جلسه کارگروه توسعه صادرات و شورای ساماندهی مبادلات مرزی استان اعلام کرد و آن هم ابلاغ انجام خرده فروشی در مرز ماهیرود خراسان جنوبی بود.

وی افزود: با این ابلاغ میزان خرده فروشی برای هر سرپرست خانوار در استان ماهانه ۴۰۰ دلار خواهد بود.

وی عنوان کرد: همه دستگاه‌های مرتبط با موضوع صادرات باید تلاش خود را در راستای توسعه صادرات به کشور های مختلف بکار گیرند چرا که خط قرمز مدیریت استان است.

بی توجهی دولت در لایحه تشکیل مناطق آزاد به گذرگاه های مرزی خراسان جنوبی گلایه، مصطفی نخعی، نماینده مردم نهبندان و سربیشه در مجلس شورای اسلامی را در پی داشت و در نطقی با موضوع  «در مخالفت با لایحه دولت با موضوع تاسیس مناطق آزاد در تعدادی از گذرگاه های مرزی در کشور بدون در نظر گرفتن  خراسان جنوبی» اظهارداشت: چرا توجه واقعی به موضوع آمایش سرزمینی به صورت جامع  صورت نمی گیرد چرا که بنا به دلایل متعدد بیشترین حجم مراوده و مبادله ما با کشور افغانستان از گذرگاه رسمی ماهیرود انجام می شود.

به گفته وی سوال این جاست چرا دولت بدون توجه به ظرفیت ها فقط مناطق خاصی را برای این موضوع در نظر می گیرد، چرا نباید گذرگاه  ماهیرود دراین طرح قرار بگیرد.

وی با تاکید بر این که منطقه آزاد را از مردم خراسان جنوبی دریغ نکنید تصریح کرد: سوال اینجاست منطقه ویژه که داریم چقدر توانسته به منافع مرزنشینان کمک کند؟

عضو فراکسیون مرزنشینان مجلس شورای اسلامی ادامه داد: طرح هایی که دولت دراین خصوص دنبال می کند در عمل ناموفق بوده و به معیشت مردم مرزنشین کمکی نکرده است.

به گفته نخعی افزایش شعاع برخورداری در عمل تاکنون تحقق پیدانکرده است.

وی خاطرنشان کرد: پنج ماه از صدور مجوز خرده فروشی در خراسان جنوبی می گذرد اما تاکنون در اتفاقی نیفتاده است.

وی تصریح کرد: با کلیت این لایحه مخالف نیستم اما بی مهری به گذرگاه های مرزی خراسان جنوبی رابر نمی تابم.

پایان پیام/ ۶۹۰۷۵