صاحب‌خبر - تهران / خبرگزاری صدا و سیما / سیاسی 1394/04/13
خبرگزاری فرانسه در گزارشی به قلم جو بیدل و سیاوش قاضی از وین نوشت: پس از ماه ها مذاکرات فشرده، قدرت های جهانی و ایران روز شنبه مذاکراتی حیاتی درباره برنامه هسته ای ایران آغاز کردند که این مرحله پایانی مذاکرات پیش از توافق احتمالی پایانی است و امید آن وجود دارد که تا روز سه شنبه محقق شود.
در هشتمین روز از دور پایانی مذاکرات ، همچنان انتظار پیشرفت وجود دارد. اما به نظر می آید دو طرف محتاطانه گام بر می دارند.
یوکیا آمانو مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی روز شنبه گفت تحقیقات این آژانس درباره «ابعاد نظامی احتمالی» برنامه هسته ای ایران ممکن است تا اواخر امسال پایان یابد. این موضوع یکی از نکات کلیدی در مورد پرونده هسته ای ایران است.
آمانو پس از بازگشت از تهران گفت:«با همکاری ایران من فکر می کنم ما بتوانیم تا پایان امسال گزارشی درباره روشن سازی مسائل مرتبط با ابعاد نظامی احتمالی (برنامه هسته ای ایران) منتشر کنیم.» مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی در تهران با حسن روحانی رییس جمهور ایران دیدار و گفتگو کرده است.
«ابعاد نظامی احتمالی» یکی از مسائل ظریف در مذاکرات است. آژانس بین المللی انرژی اتمی مدعی است ایران دست کم قبل از سال 2003 به تحقیقات درباره تولید سلاح های هسته ای پرداخته و تلاش کرده است به دانشمندان ، اسناد و سایت هایی که می تواند این تحقیقات را پوشش دهند، دسترسی پیدا کنند.
اما ایران همیشه اتهام تلاش برای تولید بمب اتمی را رد و اعلام می کند اسناد آژانس در این مورد نادرست است. آمانو همچنین خاطر نشان کرد:«پیشرفت هایی حاصل شده است». از آژانس بین المللی انرژی اتمی خواسته شده ایت نقش مهم نظارتی بر توافق هسته ای احتمالی میان ایران و کشورهای غربی داشته باشد.
اآمریکا و ایران روز جمعه در ارسال پیام های آشتی جویانه رقابت می کردند. از یک سو جان کری وزیر امور خارجه آمریکا از«تلاش واقعی» همه طرف ها در گفتگو ها استقبال کرد و از سوی دیگر محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران از «چالش های مشترک» به ویژه در زمینه مبارزه با افراط گرایی سخن گفت.
ظریف در فاصله چهار روز مانده تا پایان زمان تئوری برای دستیابی به تفاهم در موضوع هسته ای گفت:«هرگز تا این اندازه به توافق نزدیک نبودیم، هرچند این موضوع هنوز قطعی نیست.»
وزیر امور خارجه ایران در پیامی ویدئویی از بالکن هتل محل اقامت مذاکره کنندگان دورنمای همکاری آینده در صورت امضاء شدن توافق را گشود. وی با اشاره تلویحی به گروه تکفیری داعش تصریح کرد :«ما آماده ایم افق های جدیدی برای مقابله با چالش های مهم و مشترک باز کنیم. امروز تهدید مشترک گسترش افراط گرایی خشن و بربریت بدون محدودیت است.»
وی با سخن گفتن از «جنگ برای موجودیت»، افزود:«برای مقابله با این چالش قطعا رویکردهای جدید ضروری است.»
آمریکا هدایت ائتلافی علیه تکفیری های داعش را در عراق و سوریه بر عهده دارد که ایران در آن مشارکت نمی کند. ایران نیز به نوبه خود از دولت های عراق و سوریه در مقابل داعش حمایت می کند.
وزیر امور خارجه آمریکا روز جمعه از«تلاش واقعی» همه طرف ها در گفتگو ها استقبال کرد و گفت :«ما موضوعات مشکلی داریم، اما تلاش واقعی از سوی همه برای جدی بودن وجود دارد (...) ،دو طرف با حسن نیت و برای پیشرفت به سختی کار می کنند و پیشرفت هایی نیز حاصل شده است.»
بر اساس قانون جدید اگر متن توافق تا نهم ژوئیه در اختیار کنگره قرار گیرد ، کنگره برای اعلام نظر خود 30 روز زمان خواهد داشت، اما اگر متن توافق دیرتر از نهم ژوئیه در اختیار کنگره قرار گیرد این زمان به 60 روز افزایش خواهد یافت. این موضوع موجب به تاخیر افتادن اجرای توافق خواهد شد و ممکن است پیچیدگی های بیشتری ایجاد خواهد کرد.
مذاکرات قرار است به توافقی منجر شود که نداشتن بعد نظامی برنامه هسته ایران را ازای لغو تحریم های بین المللی علیه تهران تضمین کند.
یک مقام عالی رتبه آمریکایی که خواست نامش فاش نشود گفت:«ما واقعا به پایان نزدیک هستیم.ما پیشرفت هایی داشتیم و هیچ تردیدی در مورد این پیشرفت ها وجود ندارد.»
وی افزود:«اما آشکار است که سوالات مهمی وجود دارد که هنوز حل نشده است و به همین دلیل است که مذاکرات شب ها تا دیر هنگام ادامه دارد.» اکثر وزرای گروه پنج به علاو یک روز یکشنبه برای شرکت در مذاکرات به وین می آیند.
179/105
∎