به گزارش خبرنگار ایرنا، شمع‌گردانی یا "شمع پایلاماق" رسمی دیرین است که گفته می‌شود قدمت آن در اردبیل صدها سال پیشینه دارد، در روز تاسوعا این مراسم از صبح شروع شده و تا شامگاه ادامه دارد و بر اساس آن عزاداران حسینی ۴۱ شمع را در مقابل ۴۱ مسجد شهر روشن می‌کنند.

این آئین که ریشه در فرهنگ ، آداب و رسوم اردبیلی‌ها دارد با برنامه‌هایی ویژه و مشارکت همه اعضای خانواده‌ها برگزار می‌شود.

با آغاز مراسم عزداری شمع‌گردانی در شهرها و نقاط مختلف استان اردبیل دسته‌های عزاداری به مساجد مختلف رفته و شمع‌هایی روش می‌کنند که به سبب داشتن نذر یا اجابت دعا و نذری آنها را تهیه کرده‌اند ، عزاداران با این شیوه تعزیت عشق و ارادت خود را به ساحت مقدس علمدار کربلا حضرت ابوالفضل (ع) که در حقیقت روز تاسوعا اختصاص به ایشان دارد، نشان می‌دهند.

در آئین شمع‌گردانی در کنار مردان عزادار، شاهد حضور دسته‌های عزاداری بانوان و زنان سوگوار در میان سقاخانه مرکزی شهر و یا برخی از مساجد بزرگ هستیم که تمامی آنها با پوشش چادر و صورت پوشیده در سقاخانه ، مساجد و حسینیه‌های بزرگ شهر جمع می‌شوند و ضمن روشن کردن شمع‌ها، پارچه‌های سبز کوچکی را به نشانه نیات، حاجات و نذرهای خود بر این سقاخانه‌های دخیل می‌بندند.

در این روز برخی از عاشقان اباعبدالله الحسین (ع) که نذرشان برآورده شده، نیز با پای پیاده این آئین شمع‌گذاری را برگزار می‌کنند.

مراسم شمع پایلاماق در واقع آغاز رسمی آئین تاسوعا در اردبیل به شمار می‌رود، در این آئین سنتی، عزاداران حسینی به صورت انفرادی و یا دسته‌های کوچک عزاداری به یاد شهدای کربلا اقدام به روشن کردن شمع در مقابل مساجد محله‌های مختلف می‌کنند.

اگر این عمل به‌صورت گروهی انجام شود، اغلب برای هر دسته یک نفر سر گروه برگزیده می‌شود که این فرد در پیشاپیش دسته حرکت می‌کند و رجزخوانده و با صدای بلند آه حسن، وای حسین می‌گوید.

وقتی شمع‌گذاران به مسجدی می‌رسند با فرستادن صلوات، چند قطره از آب طشت‌های تعبیه شده را به‌عنوان شفابخش در داخل شیشه‌ای که همراه خود آورده‌اند، می‌ریزند.

در این آئین اغلب شمع‌گذاران در هر مسجد فقط یک شمع روشن می‌کنند اما تعدادی هم هستند که بیش از یک عدد شمع در یک مسجد روشن می‌کنند.

حرکت افراد به شکل انفرادی و یا در دسته های کوچک در حالی که لباس مشکی پوشیده و دستار سیاه بر سر بسته‌اند حال و هوای معنوی خاصی را در کوچه و بازار شهر پدید آورده و عزاداران با سردادن اشعار و رجزهای مختلف و فرستادن صلوات در مقابل هر مسجد توقف کرده و شمع‌های نذری را روشن می‌کنند.

بسیاری از شهروندان این استان که از ده‌ها سال قبل به دلایل مختلف، اردبیل را ترک کرده و در دورترین نقاط ایران سکنی گزیده‌اند، در دهه نخست ماه محرم به زادگاه خود بازمی‌گردند تا از سفره پربرکت و بی‌تعارف کربلا وعاشورائیان بی‌نصیب نباشند.

"شمع‌گردانی" و "طشت گذاری" در اردبیل جزو آئین‌های هزار ساله و سرچشمه گرفته از واقعه عاشورا و مرثیه سرایی ایرانیان مسلمان در رثای امام سوم شیعیان حضرت امام حسین (ع) است.