به گزارش خبرگزاری صدا وسیما رادیو سلامت در برنامه نیم نگاه در گفتگو با معاون پیشگیری و خدمات عمومی پایه سازمان بیمه سلامت کشور موضوع پزشک خانواده و آخرین تغییرات آن را بررسی کرده است.

مقدمه مجری: می‌دانیم که بیمه باید خدمات سلامت را حمایت کند، می‌خواهیم از شما جویا شویم این تفاهم نامه و تغییراتی که اخیرا در برنامه پزشک خانواده ما شاهد بودیم کلیاتی را در مصاحبه‌ها ملاحظه کردیم، اما برای ما بفرمایید که قرار است چه اتفاقی بیفتد؟ تغییرات چقدر بنیادین است و یا این که چقدر تکمیلی است؟ 

عابدی: من نکته ظریفی را بگویم که در واقع تفاهم نامه بیمه سلامت سطح یک که در روستا‌ها و شهر‌های زیر ۲۰ هزار نفر هست از سال ۱۳۸۴ با وزارت بهداشت منعقد شده و هر ساله هم با تعامل و تفاهمی که وجود دارد نکات خاصی به این برنامه اضافه می‌شود. 
در سال جاری با تعامل بسیار خوبی که معاون محترم بهداشتی وزارت و همکاران بزرگوارشان داشتند تغییرات خاصی اعمال شد که این تغییراتی که برای اولین بار اعمال شده من خدمت شما عرض می‌کنم. 
اولین نکته‌ای که وجود دارد در این تفاهم نامه اخیر کارشناسان تغذیه و کارشناس بهداشت روان به نظام سلامت در روستا‌ها و شهر‌های زیر ۲۰ هزار نفر اضافه شدند و در این صورت مسیر بررسی حوزه تغذیه‌ای و همچنین تامین کننده حوزه بهداشت روان در نظام شبکه بهداشت، درمان ما بیشتر خواهد بود. 
دومین تغییر اعمال شده در این برنامه سطح بندی هست برای حضور پزشکان؛ منابع برنامه را یک تغییر زیادی داده شد به گونه‌ای که به طور میانگین من این را عرض کنم نسبت به سال گذشته حدود ۶۰ درصد منابع برنامه در سطح روستایی و شهر‌های زیر ۲۰ هزار نفر افزایش پیدا کرد که این عدد عدد قابل قبولی است به همین صورت در صورتی که همکاران پزشک عمومی ما و حتی ماما‌ها در مراکز‌ خاص مانند مناطق مرزی، جزایر و یا روستا‌هایی که دارای جمعیت کمی هستند، اما فاصله زیادی دارند با مراکز شهری یا مراکز برخوردار، این‌ها در واقع نظام پرداختی به این‌ها تغییر پیدا کرد و نظام پرداختی قابل قبولی بود به گونه‌ای که انشاالله امیدواریم تا پایان سال ما با این نظام پرداختی متقاضیان کار در استان‌های کم برخوردارمان به اندازه کافی باشد و دیگر مشکل و کمبود پزشک را در این مناطق نداشته باشیم. 

سوال: یعنی پرداخت مالی برای کسی که قرارداد می‌بندد بعنوان تیم پزشک خانواده بیشتر می‌شود؟ 

عابدی: کاملا افزایش پیدا می‌کند. 

سوال: بعد استان‌ها مشخص است؟ 

عابدی: بله، این مناطق مناطق مرزی هستند، دوم جزایر، سوم مراکزی که جمعیت کمی دارد، ولی در مناطقی قرار گرفته که ریسک‌های بالایی دارند و فاصله دارند تا اولین شهر خودشان. 

سوال: علیرغم این که منطقه برخوردار باشد یا نباشد؟ 

عابدی: بله دقیقا، بعنوان مثال در یک جایی روستایی قرار دارد که ما مرکز جامع سلامت داریم جمعیتش زیر دو هزار نفر است و فاصله ۵۰ تا ۶۰ کیلومتری با اولین مرکز درمانی دارای بیمارستان ما هست خب این لود کار را ممکن است با جمعیت. چون ما قبلا مبنای پرداختی مان جمعیت بود، این جمعیت این قدر کم بود که این پزشک نمی‌توانست در آنجا درآمد مکفی را داشته باشد، اما با این تغییری که اعمال شد به راحتی می‌تواند درآمد قابل قبولی را کسب کند. 
این درواقع دومین تغییر بود سومین تغییر که تغییر قابل تاملی است تغییر آموزش است. اما امسال به طور ویژه آموزش راهنما‌های بالینی را برای پزشکان شاغل در مراکز روستایی و شهر‌های زیر ۲۰ هزار نفر شروع خواهیم کرد، الان این راهنما‌ها در حال تدوین هستند و امیدواریم تا پایان سال بتوانیم راهنما‌های بالینی را به نسخه الکترونیک وصل کنیم که نظام نسخه نویسی ما مبتنی بر راهنما‌های بالینی باشد. علاوه بر بحث راهنما‌های بالینی که در حیطه‌های مصرف منطقه آنتی بیوتیک، مصرف کورتیکواستروئید یا کورتون‌ها، انجام آزمایشات بالینی، انجام تصویربرداری و همچنین مراقبت از بیماران دیابت به طور مشخص و آخرین مورد ششمین موردش هم در رابطه با اسکرین یا غربالگری و تشخیص زودهنگام سرطان پستان هست که در واقع این راهنما‌های بالینی در حال تدوین و انشاالله از شهریور ابلاغ خواهد شد و تا پایان سال بتوانیم به نوعی این آموزش را بدهیم که از سال آینده به نسخه الکترونیک ارتباط پیدا بکند این سومین تغییر در تغییرات است و تغییر آخر هم ما نظام پایش خودمان را از یک نظام فرآیندی به یک نظام نتیجه گرا تبدیل کردیم، من بعد مهم این است که میزان ارتقاء سلامت سطح جامعه روستایی و شهر زیر ۲۰ هزار نفر سنجش خواهند شد نه الزاما کامل بودن تیم سلامت. اگر ما بتوانیم این ارتقاء سلامت را داشته باشیم در واقع به نتیجه خودمان رسیدیم و در واقع نگاه نتیجه گرا را به نوعی در نظام‌های پایش خودمان آوردیم.
در کنار این بحث سبک زندگی و توجه ویژه به حوزه طب ایرانی هم مورد نظر قرار گرفته که در حوزه پیشگیری و سته ضروریه بعنوان یک فصل بوده که امسال این هم در برنامه قرار گرفته و آموزش‌های آن انشاالله هم به پزشکان و هم به اعضای تیم سلامت و از طریق آن‌ها به مردم صورت خواهد گرفت. 

سوال: باخبر شدیم که یک بودجه بیشتری دارد تزریق می‌شود به این برنامه و قرار هست که برنامه پزشک خانواده یک مقدار تحرک بیشتری پیدا کند، خدماتی هست که اضافه شده مثل خدمات سلامت و روان، تغذیه و همین طور مناطقی که در اولویت هست از نظر سازمان بیمه سلامت بعنوان سازمان خریدار خدمت و خدماتی که وزارت بهداشت خودش باید بدهد، افرادی که طرف قرارداد هستند مثل پزشک و ماما که باید جلو بیایند که ببینیم چقدر از این برنامه استقبال می‌کنند با توجه به مشکلات فعلی برنامه و ببینیم که چقدر می‌توانند مردم منتفع بشوند از این برنامه اجرای پزشک خانواده که در ادامه از یکی از برنامه‌های زیربنایی نظام سلامت ما بوده و سالهاست که ما منتظر جلورفتن این برنامه هستیم که به دلیل مشکلات موجود الان هم با چالش‌های متعددی روبرو هست. 
الان وضعیت پرداختی‌های استان‌های فارس و مازندران همین طور بخش روستایی به چه ترتیب است؟ چالش‌هایی را البته مواجه هستند عزیزانی که هنوز هم قرارداد دارند، فعالیت می‌کنند در تیم؟ 
عابدی: من اجازه می‌خواهم یک نکته‌ای را عرض کنم، صحبتی را که خدمت شما داشتم در رابطه با طرح سطح یک خدمت در سطح روستاییان و شهر‌های زیر ۲۰ هزار نفر بود. گزارشی که همکار بزرگوارتان ارائه کردند این گزارش اصلا موضوعیتش در رابطه با طرح سلامت خانواده بود این‌ها دو تا موضوع است و با همدیگر متفاوت است؛ من می‌خواستم این را بگویم، چون ما در طرح سلامت خانواده که وزیر محترم جناب آقای عین اللهی مطرح فرمودند و در حال کار کردن بر روی آن هستند که از اول اردیبهشت هم به خوبی شما اشاره کردید کانسپت و مفهوم طرح بیان شد و آماده سازی دارد انجام می‌گیرد، موضوعش در واقع پیاده سازی سلامت خانواده بر پایه نظام ارجاع و پزشکی خانواده هست که تا الان ۵۸ شهر در سطح کشور در حال آماده سازی گرفتن نیرو، هستند. 
اما طرح موضوع پزشک خانواده در سطح یک خدمت، در روستا‌ها و شهر‌های زیر ۲۰ هزار نفر از سال ۸۴ طراحی شد و پیاده سازی شد که تغییراتی در تفاهم نامه امسال داده شد که من خدمت شما عرض کردم. 
در این بین از سال ۹۰ در دو استان فارس و مازندران در واقع طرح پزشک خانواده شهری مطرح شد که در این طرح پزشک خانواده شهری با یک نظام پرداختی به نام نظام پرداخت سرانه، همکاران پزشک به علاوه دو مراقب، یک یا دو مراقب بسته به جمعیت تحت پوشش خودشان نسبت به فعالیت‌ها و ارائه خدمات اقدام می‌کردند و بر مبنای آن میزان افرادی که منتسب می‌شوند به این افراد، یعنی می‌تواند یک پزشک دو هزار نفر داشته باشد زیر نظر خودش، یک گروه سه هزار نفر داشته باشد و یک نفر دیگر هم هزار نفر. طبیعتا نظام پرداخت متفاوت می‌شود، چون بر مبنای تعداد فرد است، سرانه به ازای هر فرد است و باید برای آن فرد آن اقدامات اولیه را انجام بدهند مثل خدمات بهداشتی، ویزیت دوره‌ای و اگر فرد بیماری پیدا می‌کند، درمان بیماری و ...، جزو وظایفی است که پزشک و مراقبین سلامت در استان فارس و مازندران انجام می‌دهند. 
نظام‌های پرداخت این ها، چون متفاوت هست و توسط دانشگاه‌های علوم پزشکی پرداخت می‌شود در واقع این گروه را خود دانشگاه‌ها و نظام پایشی که بر روی آن‌ها هست قابل پرداخت است. 
طرح سلامت خانواده هنوز ما، چون نظام پرداختش پیاده سازی نشده در واقع پزشکان در حال ثبت نام و آماده شدن برای اجرای این طرح هستند به این خاطر عدد رقمی وجود ندارد که من خواسته باشم خدمت شما عرض کنم.