فارس پلاس؛ دیگر رسانهها - صبح نو نوشت: هر اتفاق، رخداد و واقعه تاریخی موافق و مخالفانی دارد که سعی میکنند در دو جهت از آن دفاع یا به آن حمله کنند، فرقی هم نمیکند ملی باشد یا مذهبی، مهم این است که در دو طیف بنا بر جهتگیری است، حال به حق یا به ناحق. ازاینرو بشریت در همیشه تاریخ با این چالش بزرگ مواجه بوده که در کدام سوی تاریخ ایستاده و این ایستادن درست و بر مدار حق است یا خیر.
واقعه عاشورا یک واقعه و رخداد بسیار مهم است که بین حق و باطل، خط پررنگ و قرمزی کشیده و تاریخ را به قبل و بعد از خودش در تعیین این غائله به قطعیت تقسیم نموده است. از این رو بیتکلف، بدون لکنت و صراحتا باید گفت، از آن زمان تا به حال هر کسی رفتار، گفتار، مواضع، عملکرد شخصی و حرفهایاش در ذیل گفتمان و مکتب حسینی (ع) تعریف شود، در مدار حق بوده و جای درست تاریخ ایستاده و در سوی دیگر کسی که در جبهه یزیدی باشد، بر مدار باطل و جای غلط تاریخ قرار گرفته است.
هنر، بهترین بازنمایی در بهتصویرکشیدن وقایع مهم تاریخی و ترسیم و توصیف حق و باطل است که حتی میتواند اثرات مهمی بر چند نسل بگذارد، یکی از این هنرها تعزیه است که چند قرن و چند نسل را درگیر خود کرده و اجرای چنین نمایش زندهای برای بازنمایی تصویر عاشورا و اقامه عزا، در جایگاه ویژهای قرار گرفته است و در عصر مدرنیته نیز مخاطبان کثیری دارد.
حال در همین هنر خاصه هنر نمایشی همانند سینما و عرصه فیلم و سریال و اهالی آن چنین بازخوردها و دغدغههایی دیده نمیشود یا آنقدر کمرنگ و نحیف است که در مقابل عظمت واقعه عاشورا هیچ خواهد بود. ازاینرو این سوال مهم مطرح است که چرا جامعه هنری و فرهنگی کشور دغدغه چنین موضوعی را ندارد و در تولید آثار و حتی رفتار شخصی و حرفهای آنها دیده نمیشود. به بیان سادهتر اگر بخواهیم این موضوع را مطرح کنیم باید بگوییم چرا در اهالی سینما و هنر نمایشی و حتی هنر تجسمی هیچ احساس تکلیف شخصی و کاری در این حوزه وجود ندارد که هم نشاندهنده اقامه عزا باشد و هم پیگیری برای ساخت یک اثر در این زمینه!
واقعه عاشورا آنقدر عظیم است که بهاندازه تاریخ وجودیت بشریت تا روز قیامت حرف برای گفتن دارد و فراتر از کالبد زمان و مکان شاید بشود حق مطلب را در این زمینه ادا کرد؛ اما در ظرفیت محدود بشری نیز شده و میشود به بیان و تبیین آن و اقامه عزا برایش پرداخت و اینکه این ظرفیت در شرایط فعلی جمهوری اسلامی در حد اعلا فراهم است و چه کاری از این بهتر که همگان برای دفاع از حقانیت مکتب امام حسین (ع)، به گفتوگو، ایجاد فضای گفتمانی و تولید محتوا بپردازند.
اینکه ظرفیت فرهنگی و هنری کشور و افراد و اشخاص ذیل آن از این موهبت و امکان استفاده نمیکنند و نادیده گرفته میشود، جای بسی سوال و تعجب است که از طرفی البته میشود حال خصوصی و اعتقاد شخصی برای هر کسی را محترم دانست (البته تا زمانی که آن را به اجتماع و بهغلط تحمیل نکند) و در خصوص این حال و احوال زیاد خرده نگرفت، ولی میشود این سوال را از چهرههای مطرح هنری و فرهنگی پرسید که چرا نسبت به این واقعه مهم تاریخی در سکوت و خودسانسوری به سر میبرند و هیچ تصویری از موضع شخصی و حرفهای و نیز دغدغهمندی شغلی و تولید اثری از آنها دیده نمیشود؟ دلیل این حساسیت بیش از حد چیست؟
مگر این افراد مسلمان و شیعه نیستند، حتی اگر این نباشند، مگر نمیتوانند در جایگاه انسانی، واکنشی حداقلی داشته یا سعی کنند یک جهتگیری مثبت یا منفی در این زمینه داشته باشند؟
اینکه عمده سینماگران و تولیدکنندگان در عرصه هنر نمایشی حداقل فعالیت در زمینه محرم و عاشورا ندارند و روی به خودسانسوری در حرفه و بیان عقیده خویش دارند را میتوان احتیاط، محافظهکاری و ترس از هجمه نگاه فاشیستی جریان نئوروشنفکری تلقی کرد و نیز تزلزل در جایگاه و موقعیت حرفهایشان در میان جماعت پستمدرن و مزایای مطلوب مادی آن؛ اما از بعدی دیگر میتوان این موضوع را اینگونه تحلیل کرد که این جامعه اصولا در راستای همین هجمه میپندارند که اقامه عزای حسینی (ع) صرفا در جمهوری اسلامی و توسط جریان مدیریتی در حکمرانی آن رخ داده و این چنین مدیریتی بهزعم آنها نادرست بوده است. ازاینرو با آن مخالف هستند و در پی مخالفت با آن، با این مناسک و رویداد مهم و اقامه عزا برای آن نیز باید مخالف باشند، چون اگر موافقت و اندوه خود را با این واقعه و مناسک آن نشان دهند، گویی مؤید این مدیریت هستند، درحالیکه برپایی عزاداری حسینی (ع) قرنهاست در دل تاریخ ایران و بخشی از جهان برگزار شده است.
به هر ترتیب این سوال اساسی و مهم را باید یکبار دیگر و جدی از جامعه هنری پرسید که چرا فعالیتی نسبت به عاشورا و مکتب امام حسین (ع) ندارند و عقیده خود را در این عرصه، آشکار و در دل محتوا بیان نمیکنند پاسخهایی برای این سوال هست و بالاتر در خصوص برخی از آنها شرح داده شد؛ اما خودشان باید پاسخ روشن و قطعی به این موضوع بدهند که واقعا در کجای تاریخ ایستادهاند؟
پایان پیام/غ
نظر شما