صاحب‌خبر - هادی محمدی – در ادامه سیاست خارجی متوازن دولت سیزدهم و پس از سفر به کشورهای همسایه ، آسیای شرقی و آمریکای لاتین ، حالا قرار است سید ابراهیم رئیسی در سفری سه روزه که بعد از یازده سال انجام می شود به آفریقا برود . سه مقصد این سفر کشورهای کنیا ، اوگاندا و زیمبابوه هستند و هدف از آن تقویت روابط با کشورهای دوست و همسو و با هدف تنوع‌بخشی به مقاصد صادراتی و ایجاد زمینه‌های همکاری سیاسی و تجاری اعلام شده است .استقبال رسمی از رئیس جمهور، دیدار دوجانبه روسای جمهور، برگزاری نشست‌های مشترک هیئت‌های عالی‌رتبه دو کشور، امضای اسناد همکاری و تشریح نتایج رایزنی‌های رسمی در نشست مطبوعاتی مشترک، بخش اصلی برنامه‌های رئیسی در سفر به کنیا، اوگاندا و زیمبابوه است و در کنار این برنامه های رسمی نشست‌هایی را با حضور تجار، فعالان بازرگانی و مقامات اقتصادی ایران و کشورهای میزبان برگزار خواهد کرد. این نخستین سفر یک رئیس جمهور ایران به قاره آفریقا پس از ۱۱ سال است که با هدف سیاست خارجی جامع، متوازن و مبتنی بر همگرایی در عین چندجانبه‌گرایی اقتصادی دولت سیزدهم، با هدف افزایش حضور ایران در اقتصاد حدود 600 میلیارد دلاری قاره آفریقا انجام می شود. قاره آفریقا با پنجاه و چهار کشور از نظر تعداد کشورها، اولین قاره جهان و از لحاظ وسعت و جمعیت دومین قاره کره خاکی است. نرخ بالای رشد جمعیت در کنار ظرفیت‌های عظیم و متنوع اقتصادی و تجاری و معادن گسترده باعث شده است که علاوه بر کشورهای غربی که سابقه حضور استعماری در این قاره دارند، کشورهای چین، هند و ترکیه نیز سرمایه‌گذاری‌های عظیمی در دو دهه گذشته به منظور افزایش مشارکت خود در توسعه اقتصادی این قاره انجام دهند و جای خالی ایران در این حوزه به شدت به چشم می خورد . جمعیت 460/1 میلیارد نفری و یک هزار و ۲۰۰ میلیارد دلاری میزان تجارت خارجی آفریقا، بر اهمیت و سودمندی توسعه روابط ایران با این قاره تاکید دارد. میان ایران و بسیاری از کشورهای آفریقایی اعتماد متقابل وجود دارد و ایران می‌تواند روابط خود با آفریقا را بر اساس همکاری‌های جنوب ـ جنوب که متضمن یک همکاری متوازن و روابط تجاری دو سویه است، سامان دهد. به گفته قنادزاده مدیرکل دفتر آفریقای سازمان توسعه تجارت؛ این قاره بیشترین ذخایر استحصال نشده معدنی و کشاورزی دنیا را دارد که شامل بیش از ۸۷۰ میلیون زمین کشاورزی نیز می‌شود، همچنین بیشترین ذخایر طلا، الماس و کبالت در این قاره قرار گرفته که ایران به این اقتصاد و ظرفیت تاکنون بی‌توجه بوده است.اکنون شرایط کشور، هیچ گریزی برای ما باقی نگذاشته جز این که گفت‌وگوهای همکاری، تعاملات، کنفرانس‌ها، مراسم امضای اسناد، تفاهم‌نامه‌ها و توافقات همکاری را به برنامه‌های عملیاتی و اجرایی منتقل کنیم تا به فرصت‌هایی برای توسعه همکاری‌ها و رشد اقتصاد کشور نائل شویم.سال گذشته «محمدصادق قنادزاده» مدیرکل اداره آفریقای سازمان توسعه تجارت با اشاره به آغاز اقدامات دولت سیزدهم برای توسعه روابط با قاره آفریقا گفته بود: بیش از یک سال گذشته (۱۴۰۰) مجموعه اقداماتی آغاز شده که می‌توان به تردد حدود ۶۰ هیئت تجاری آفریقایی، حضور فعال در نمایشگاه‌های این قاره، افتتاح ۱۰ مرکز تجاری و اعزام سه رایزن بازرگانی اشاره کرد.او گفته، مجموع این اتفاقات موجب شده تا تجارت ایران با آفریقا از ۶۵۰ میلیون دلار در سال ۹۹ با ۱۰۰ درصد رشد مواجه شود و در ۹ماهه ۱۴۰۱ معادل کل تجارت سال گذشته مبادلات داشته باشیم، همچنین در صدور خدمات فنی و مهندسی حدود ۷۰۰ درصد رشد را تجربه کرده‌ایم. مدیرکل دفتر آفریقای سازمان توسعه تجارت بزرگ‌ترین مشکل ایران در تجارت با آفریقا را نبود زیرساخت مناسب برای تبادل کالا دانسته و گفته است: پیش از این فقط یک خط منظم به شرق آفریقا وجود داشت که با کمک بخش خصوصی توانستیم خط دومی را راه‌اندازی کنیم تا ارسال و دریافت کالا در این مسیر تسهیل شود؛ اما این مشکل در تبادل کالا به غرب، شمال و جنوب این قاره همچنان ادامه دارد.وی با اشاره به نبود زیرساخت‌های مالی و بانکی برای تجارت با آفریقا در آغاز دولت سیزدهم، اظهار کرد؛ اکنون از طریق کارگزاری‌های صندوق ضمانت در چند کشور آفریقایی دیگر زیرساخت‌ها ایجاد شده است؛ اما همچنان نیاز به تسهیلگری بیشتری دارد که به دنبال رفع مشکلات آن هستیم.این مقام وزارت امورخارجه، علت دست نیافتن به آمارهای ایده‌آل برای تجارت با قاره آفریقا را مسیر تبادلات ذکر کرده و گفته است: این بدان معناست که کالا برای رسیدن به آفریقا به کشورهایی مانند امارات متحده عربی و ترکیه می‌رود و در سبد تجاری این کشورها قرار می‌گیرد. قنادزاده با تاکید بر این که کالاهای صادراتی ایران از کشورهای دیگر به آفریقا ترانزیت می‌شود، تاکید کرد: آمار مبادلات با این قاره بیش از سه برابر رقم‌های رسمی است؛ زیرا کالاها به صورت غیرمستقیم تبادل می‌شوند.وی با بیان این که، تسهیلگری در مسیر تجاری با آفریقا در حال رخ دادن است، پیش‌بینی کرده در سه سال آینده به رقم ۱۰ میلیارد دلار تجارت دست پیدا کنیم و سازمان توسعه تجارت نیز در صورت همراهی و همت دستگاه‌های مختلف دغدغه گسترش تجارت با این قاره را دارد و با برنامه‌ریزی مناسب به اهداف خود خواهد رسید.∎​