نشست اتاق ايران و ايتاليا در حالی عصر روز سه‌شنبه برگزار شد که فعالان اقتصادی هر دو کشور بر توسعه همکاری‌ها در حوزه اقتصادی به خصوص در دوره پساتحریم تاکید کردند. در این نشست محمد نهاونديان، رئيس دفتر رئيس‌جمهوری، كونچاتوري سفير ايتاليا در تهران، محسن جلال‌پور رئیس اتاق بازرگانی ايران، احمد پورفلاح رئیس اتاق ایران و ایتالیا، داگاتا دبيركل اتاق ايتاليا و ايران، محمدمهدی بهکیش دبیرکل کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بین‌الملل (ICC)، اعضای اتاق ايران و ايتاليا و برخی از فعالان اقتصادي كشور حضور داشتند.
رئیس دفتر رئیس‌جمهوری در این نشست با بیان اینکه امیدواریم شاهد فصل جدیدی از مناسبات ایران و ایتالیا باشیم، گفت: به نظر من اتاق‌های مشترک در دوره تحمیل تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران وظیفه مهمی را بر دوش داشتند که کانال‌های ارتباطی دو کشور را زنده نگه دارند. در واقع وظیفه اتاق‌های مشترک این بود که ضررهای تحریم‌ها را گوشزد کنند و به مسوولان بگویند که آثار سوءتحریم‌ها فقط برای کشور تحریم شده نیست. نهاوندیان با بیان اینکه ایران و ایتالیا روابط‌شان را از طرق مختلف حفظ کرده‌اند، اظهار کرد: ایتالیا ثمره این پایداری برای حفظ روابط را در دوره پساتحریم که یک دوره شکوفایی برای اقتصاد ایران است، لمس خواهد کرد.
فصل نوین در مناسبات اقتصادی
نهاوندیان با بیان اینکه ماموریت بزرگی پیش روی اتاق‌های مشترک وجود دارد، گفت: آمادگی برای فصل نوینی در مناسبات بین‌المللی پس از تحریم ماموریت اتاق‌های مشترک است. افق پیش رو افقی مثبت و امیدوارکننده در مذاکرات ایران با گروه 1+5 است؛ اگرچه مذاکرات هسته‌ای تمام نشده، اما همین که به جای استفاده از زبان تهدید، اعمال نظرهای یک طرفه و اعمال مواضع یکجانبه، طرفین به منطق و اهداف مشترک دست پیدا کردند، دلیل کافی است که نسبت به آینده مذاکرات و حصول توافق خوش‌بین باشیم. رئیس دفتر رئیس‌جمهوری تاکید کرد: در حوزه مسائل هسته‌ای طرف مقابل به جای اینکه از مساله هسته‌ای به‌عنوان بهانه برای مقابله با ملت ایران استفاده کند، خواسته‌های خود را محدود به این مساله کرد که برنامه هسته‌ای ایران هدف تسلیحاتی را دنبال نکند.
به گفته وی، ایران بارها اعلام کرده که هدف تسلیحاتی را در برنامه هسته‌ای خود دنبال نکرده و نمی‌کند، اما در عین حال باید حقوق پیشرفت هسته‌ای را همانند دیگر حوزه‌ها دنبال کند و اذعان طرف مقابل به این مساله زمینه حصول توافق نهایی را برای ایران به‌طور جدی فراهم کرد.
نهاوندیان با اشاره به رفت و آمد هیات‌های اقتصادی مختلف به ایران در طول یک سال و نیم گذشته اظهار کرد: این مساله به خوبی نشان داد که در مذاکرات هسته‌ای نیز طرف‌های مقابل تمایل فراوانی برای گسترش همکاری‌های اقتصادی با ایران دارند. رئیس دفتر رئیس‌جمهوری گفت: در حال حاضر زمان حرکتی جدید برای اتاق‌های بازرگانی ایران و ایتالیا فرا رسیده است که اقتصاد این دو کشور بیش از پیش با امکانات و ظرفیت‌های یکدیگر آشنا شوند.
حرکت به سمت شفافیت و رقابت
نهاوندیان رفع تحریم‌ها را موجب افزایش شفافیت و رقابت در اقتصاد ایران دانست و اظهار کرد: ملت ایران اگرچه پایمردانه در مقابل تحریم‌های اقتصادی مقاومت کرد، اما هزینه عدم شفافیت و عدم رقابت در بازارها را مصرف‌کنندگان ایرانی پرداخت کردند. الان وقت آن رسیده است که تولیدکننده، مصرف‌کننده و ارائه‌کنندگان خدمات در اقتصاد ایران گزینه‌های مختلف رقابتی را پیش رو داشته باشند و بهترین و کارآمدترین راه را انتخاب کنند. رئیس دفتر رئیس‌جمهوری با تاکید بر اینکه در رقابت برای دسترسی و حضور در بازار ایران، ملاک درجه آمادگی برای مشارکت هرچه بیشتر است، گفت: فعالان ایتالیایی می‌توانند امیدوار به حضور در بازار ایران باشند که آمادگی برای سرمایه‌گذاری نیز داشته باشند. به گفته نهاوندیان، برای شتاب در همکاری‌های مشترک، به موسسات مالی و ارائه‌کنندگان خدمات مالی در ایتالیا توصیه می‌کنم که زمینه‌های حضور بیشتر شرکت‌های ایتالیایی در اقتصاد ایران را فراهم کنند.
نهاوندیان با بیان اینکه مزیت رقابتی اقتصاد ایتالیا شاکله اقتصادی مبتنی بر بنگاه‌های کوچک و متوسط است، ادامه داد: با توجه به جمعیت جوان ایران و مساله جدی اشتغال، سیاست دولت به‌طور قاطعانه حمایت از بنگاه‌های متوسط و کوچک است.
رئیس دفتر رئیس‌جمهوری افزود: همین همسازی و هم ساختاری اقتصاد دو کشور، فرصت ویژه‌ای برای اقتصاد ایران و ایتالیا فراهم می‌کند. نهاوندیان خطاب به سفیر ایتالیا در تهران نیز گفت: امیدوارم آقای سفیر در مدت حضورشان در ایران، یک برگ زرین در رابطه با نزدیک‌تر کردن اقتصاد دو کشور با خود ببرند.
هم صدایی برای توسعه روابط تجاری
در ادامه این نشست كونچاتوري، سفير ايتاليا در تهران با بیان اینکه مایل است با صحبت‌های آقای نهاوندیان مبنی بر گشوده شدن فصل جدید مناسبات دو کشور همصدا شود، گفت: در چارچوب توسعه روابط ایران در سطح بین‌المللی، شاهد افزایش مراودات تجاری ایران و ایتالیا نیز خواهیم بود. وی با بیان اینکه ایتالیا در قدم اول اعزام هیات‌های تجاری به ایران را در دستور کار قرار داده، اظهار کرد: ایتالیا تلاش زیادی داشته تا به‌رغم تحریم‌های بین‌المللی روابط اش را با ایران حفظ کند. حتی در نمایشگاه اکسپو میلان 2015 غرفه ایران و ایتالیا در کنار هم قرار گرفته است؛ این جانمایی نمادین به این دلیل صورت گرفته که نشان دهیم ما آماده توسعه روابط با ایران بعد از رفع تحریم‌ها هستیم. کونچاتوری با بیان اینکه ایتالیایی‌ها باید در تولید در ایران مشارکت داشته باشند، گفت: من موافق با این موضوع هستم که ابزارهای مهم در فصل جدید همکاری‌های دو کشور، ایجاد سرمایه‌گذاری مشترک است. سفیر ایتالیا در تهران با بیان اینکه امکان این را داریم که فناوری‌های جدید را با ایران به اشتراک بگذاریم، افزود: دراین راستا موسسات مالی و بانک‌ها در ایجاد خطوط اعتباری می‌توانند نقش ویژه‌ای را ایفا کنند. کونچاتوری همچنین به نقش شرکت بیمه صادراتی «ساچه» ایتالیا برای سرمایه‌گذاری اشاره و ابراز امیدواری کرد که به زودی شاهد فصل نوین و جدیدی از روابط ایران و ایتالیا باشیم.
استفاده از ظرفیت اتاق‌های مشترک
احمد پورفلاح، رئيس اتاق ايران و ايتاليا در سخنان خود به ظرفيت‌هاي بالا و مغفول مانده در اتاق هاي مشترك اشاره و اظهار کرد: اتاق‌هاي مشترك نه تنها در امور اقتصادي، بلكه در امور اجتماعي و سياسي و تعديل روابط بين كشورها مي‌توانند تاثيرگذاري بالایی داشته باشند. پورفلاح افزود: سطح حرفه‌اي و علمي اعضای اتاق‌هاي مشترك به دليل ماهيت كاري آنها از سطح بسيار بالايي برخوردار است. رئیس اتاق ایران و ایتالیا افزود: کشور ایتالیا از بداخلاقی‌های بسیاری از کشورها در سال‌های اخیر دور بوده و پشتیبانی‌های لازم را از اتاق مشترک داشته است.
ضرورت توسعه همکاری با اروپا
در ادامه این نشست، محسن جلال‌پور، رئیس اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه ظرفیت‌های اتاق‌های مشترک بسیار بیشتر از عملکرد فعلی آنها است، گفت: در دور هشتم فعالیت اتاق بازرگانی یکی از برنامه‌ها استفاده از اتاق‌های مشترک است. رئیس اتاق بازرگانی ایران در ادامه با اشاره به مذاکرات ایران با گروه 1+5 اظهار کرد: با توجه به مشکلاتی که در ماه‌های گذشته روی دوش دولت و تیم مذاکره‌کننده بوده، امیدواریم که در روزهای آینده شاهد توافق با کشورهای 1+5 باشیم. جلال پور با بیان اینکه تعامل تجاری ایران در سال‌های گذشته به دلیل تحریم‌ها با کشورهای اروپایی کم شده بود، گفت: اتاق‌های مشترک باید توسعه روابط تجاری را هدایت کنند. از سوی دیگر، شناسایی ظرفیت‌های موجود برای توسعه روابط با سایر کشورها یکی از کارهایی است که اتاق‌های مشترک می‌توانند در دستور کار قرار دهند. رئیس اتاق بازرگانی ایران در ادامه گفت: برای آماده شدن در شرایط پساتحریم، دفتر پساتحریم در اتاق بازرگانی راه‌اندازی خواهدشد. در این میان، باید بعد از رفع تحریم ها، از ظرفیت‌ها به بهترین نحو استفاده شود.
مبادلات تجاری ایران و ایتالیا
گروه بازرگانی: بررسی‌ها از روابط تجاری ایران و ایتالیا در اولین فصل سال 94، نشان می‌دهد ایتالیا طی این مدت جزو یکی از 10 کشور عمده مقصد صادراتی و طرف معامله با ایران بوده است. طی این مدت، ایران و ایتالیا تجارتی با حجم حدود 331میلیون دلار را ثبت کرده‌اند، به‌طوری‌که میزان صادرات ایران به این کشور معادل 125 میلیون دلار و میزان واردات ایران از این کشور نیز حدود 206 میلیون دلار رقم خورده است. از این رو بنا بر آمارهای تجارت خارجی ایران و ایتالیا، طی فصل بهار سال جاری، تراز تجاری این دو کشور با کسری مواجه بوده و به میزان منفی 81 میلیون دلار ثبت شده است. بررسی روند تجارت ایران و ایتالیا طی فروردین‌ماه تا خرداد ماه سال جاری نیز نشان می‌دهد که این دو کشور در اردیبهشت ماه، روابط تجاری مناسب‌تری را از نظر حجم تجارت و تراز بازرگانی، نسبت به دو ماه دیگر رقم زده‌اند؛ در فروردین ماه سال جاری، حجم تجاری این دو کشور به میزان 71 میلیون دلار بوده و تراز تجاری آنها نیز به میزان منفی 45 میلیون دلار رقم خورده است. واردات ایران از ایتالیا در فروردین ماه سال جاری به میزان 58 میلیون دلار و صادرات ایران به این کشور نیز حدود 13 میلیون دلار ثبت شده است. این در حالی است که در اردیبهشت ماه سال جاری، حجم تجاری این دو کشور با رشد 108 درصدی نسبت به ماه قبل از آن، به 148 میلیون دلار رسید. تراز تجاری این دو کشور نیز با کاهش کسری روبه رو بوده و به منفی 11 میلیون دلار رسید. در اردیبهشت ماه سال جاری، میزان صادرات ایران به این کشور حدود 68 میلیون دلار و میزان واردات ایران از این کشور نیز حدود 80 میلیون دلار ثبت شده است.
با وجود اینکه روابط تجاری ایران و ایتالیا در اردیبهشت ماه سال جاری، نسبت به ماه قبل از آن بهبود یافت، اما در خرداد ماه با مقداری کاهش در حجم تجاری و افزایش کسری تجاری مواجه شد. در خرداد ماه سال جاری، حجم تجارت دو کشور، با کاهش 24 درصدی نسبت به اردیبهشت ماه، به حدود 5/ 112 میلیون دلار رسید و تراز تجاری کشور نیز بالغ بر منفی 23 میلیون دلار رقم خورد. ایران در خرداد ماه سال جاری، وارداتی به میزان 68 میلیون دلار به ایتالیا و صادراتی حدود 5/ 44 میلیون دلار را به این کشور به ثبت رسانده است
∎