صاحب‌خبر - تهران/ خبرگزاری صدا و سیما / سیاسی 1394/04/10
معاون وزیر امور خارجه تاکید کرد پروتکل الحاقی به بازرسی از هر مکان در هر زمان و گفتگو با همه ی افراد مربوط نمی شود.
به گزارش مونیتورینگ خبرگزاری صدا و سیما؛ مجید تخت روانچی معاون وزیر امورخارجه ایران در گفتگو با آرین طباطبایی استاد دانشگاه جرج تاون آمریکا که در سایت بولتن دانشمندان اتمی منتشر شده است به پرسش های مطرح شده پاسخ داد.
آرین طباطبایی پرسید:
موضوعات باقیمانده چه می شود؟ آیا این موضوعات بیشتر سیاسی هستند یا اینکه فنی هستند؟
مجید تخت روانچی پاسخ داد:
من می گویم هر دو. مشکلاتی در ارتباط با هر دو موضوع وجود داشته است. من در اینجا نمی خواهم وارد جزئیات شوم چون مرحله ای که در آن قرار داریم خیلی حساس است اما در مورد هر دو موضوع کلی هسته ای و تحریم ها، باید گفت که هنوز مسائل فنی وجود دارند که باید حل شوند. اگر بخواهم صراحت داشته باشم باید بگویم که تصمیم های سیاسی نیز وجود دارند که باید گرفته شوند. نکته ی دیگری که باید در اینجا مورد تاکید قرار دهم این است که ما در لوزان در بخش هسته ای وارد جزئیات زیادی شدیم. ما همچنین در مورد تحریم ها نیز بحث کردیم اما آنچه را که در بدست آوردیم در مورد تحریم ها بدست نیاوردیم. ازاین رو زمان کنونی اهمیت زیادی دارد. همانطور که گفتم اگر ما در مورد موضوع هسته ای وارد جزئیات بیشتری شویم، همچنین باید در مورد تحریم ها نیز این کار را انجام دهیم.
آرین طباطبایی گفت: در مورد موضوعات سیاسی اگر بخواهیم صحبت کنیم به نظر شما نقش مجلس شورای اسلامی یا پارلمان ایران در این روند چیست؟
مجید تخت روانچی در پاسخ به این پرسش گفت:
چند روز پیش مجلس طرحی را تصویب کرد که بعدا به تصویب شورای نگهبان رسید. ما نیازمند تائید آنها نیستیم اما توافقنامه باید به وسیله ی وزارت امور خارجه تقدیم مجلس شود و هر شش ماه نیز وزارت خارجه باید گزارش جدید را تقدیم مجلس کند. مفاد دیگر هم در توافق وجود دارد.
برای مثال ما باید در چارچوبی که مجلس تعیین می کند، کار کنیم. مجلس در این مسئله بسیار فعال است. تصویب پروتکل الحاقی باید در مجلس صورت گیرد و ما معتقدیم که حتی در کنار تصویب پروتکل الحاقی، اجرای موقت نیز باید با نظر مجلس باشد. ما به عنوان دولت باید به مجلس گوش کنیم و آنها چارچوب عملکرد را در اختیار ما قرار می دهند.
آرین طباطبایی پرسید: ارزیابی شما از توانایی ایران در اجرای توافقنامه چیست؟
مجید تخت روانچی پاسخ داد:
اگر توافقی صورت گیرد باید یک توافق خوب باشد. این چیزی است که همه ی ما می خواهیم و فقط ایران نیست که به دنبال یک توافق خوب است. این توافق باید مطابق با چارچوبی باشد که هم رهبر معظم و هم مجلس تعیین کرده است. در این صورت است که اجرای توافقنامه مشکلی نخواهد داشت.
آرین طباطبایی افزود:
اظهارات اخیر رهبر معظم ایران درباره ی بازدید از سایت های نظامی پرسش هایی را در آمریکا ایجاد کرده است. آیا می توانید اندکی دقیق تر درباره ی نظارت تحت پروتکل الحاقی توضیح بدهید و همچنین درباره ی موضوع دسترسی مدیریت شده و بازرسی در تاسیسات نظامی توضیح بدهید؟
مجید تخت روانچی پاسخ داد:
اول از همه اینکه باید ببینیم که تعهدات بین المللی ایران چیست؟ ما یک توافقنامه ی پادمان با آژانس بین المللی انرژی اتمی داریم که براساس آن ، سالها فعالیت کردیم. در مورد این ابزار هیچ مشکلی پدید نیامد. همچنین پروتکل الحاقی وجود دارد. ما در فاصله ی سالهای دوهزار و سه تا دوهزار و پنج به مدت بیش از دو سال آن را اجرا کردیم.
آژانس آزادی عمل داشت که به مکان های مختلف در ایران آن هم به انتخاب خود برود. در مورد مکان هایی که آژانس می خواهد ببیند و یا در مورد افرادی که می خواست با آنها صحبت کند مشکلی نبود. تا آنجا که به سابقه ی ما در مورد اجرای پروتکل الحاقی مربوط می شود در طی این مدت که ما داوطلبانه آن را اجرا کردیم، حتی یک مشکل هم وجود نداشت. بازرسان کار خود را در ایران انجام دادند همچنین ایران براساس معاهده ی تسلیحات شیمیایی، دسترسی به تاسیسات نظامی را نیز برای آنها فراهم کرد. پس ما در عمل کردن به تعهدات خود براساس تعهدات حقوقی بین المللی، مشکلی نداریم. اکنون ما درحال ورود به یک مرحله ی جدید هستیم. اگر ما به توافق دست یابیم شامل پروتکل الحاقی هم می شود. ما در متن توافق، اجرای داوطلبانه ی پروتکل الحاقی را گنجاندیم.
اجرای این پروتکل تا مرحله ی بعدی خواهد بود یعنی زمانی که پارلمان ایران آن را تصویب کند. معنی اش این است که وقتی اجرا می شود که به بخشی از قوانین ملی ایران تبدیل شود. پس اگر ما به توافق دست یابیم، ایران از پروتکل الحاقی پیروی خواهد کرد که شامل دسترسی مدیریت شده هم می شود.پس اگر شما به تحولات اخیر و پرسش هایی درباره ی اینکه آیا ایران اجازه ی دسترسی مدیریت شده را می دهد یا خیر ، نگاه کنید نمی توانید بدون مبنا و همین طوری درباره اش بحث و گفتگو کنید. باید دید که کجا و در چه چارچوبی این موضوعات مطرح شده اند؟
اگر به یاد داشته باشید وقتی که نوعی از تفاهم در لوزان بدست آمد، ایده ی مربوط به اجازه دادن ایران به دسترسی به سایت های نظامی اش در هر زمان و هر مکان ، مطرح شد. این مسئله نوعی از تشویش و نگرانی را در ایران در مورد هدف واقعی این کار ایجاد کرد. آیا مسئله به توافق مربوط است یا اینکه می خواهند ببینند در بخش نظامی ایران چه خبر است؟ ما به هیچ کس اجازه نمی دهیم که وارد مجتمع های نظامی ما شود چون پروتکل الحاقی به این مسئله مربوط نمی شود که بازرسان آزادانه هرجایی که می خواهند بروند، هر کاری که می خواهند بکنند و با هر کس که می خواهند گفتگو کنند.
پروتکل الحاقی به فراهم کردن دسترسی به برخی مناطقی مربوط می شود که سندی وجود دارد که نشان می دهد تخلفاتی در آن رخ داده است، سند مربوط به این تخلفات باید به اعضا ارائه شود.
فکر نمی کنم که در آینده در مورد اجرای پروتکل الحاقی مشکلی پیش آید.
همانطور که می دانید ، پروتکل الحاقی به موارد استثنایی مربوط می شود و به همه موارد مربوط نمی شود. البته که این مسئله، افراد را مشوش می کند. من تصور نمی کنم که آمریکا اجازه ی چنین کاری را بدهد. مسئله این نیست که فقط ایران حساس باشد، هیچ کشوری در(باب) تاسیسات نظامی خود را به روی دیگران باز نمی کند. ایران هم استثنا نیست. ما تلاش کردیم با توجه به دسترسی روزانه ی بازرسان، کار آژانس را آسان تر کنیم.
آرین طباطبایی در ادامه پرسید:
اگر بخواهیم موضوعات مربوط به سخنان اخیر مقام معظم رهبری را ادامه دهیم که باعث بحث های زیادی شده است باید بپرسیم که آیا می توانید توضیح بدهید که نظر ایران درباره ی تخفیف تحریم ها چیست؟ آیا رهبر معظم منظورشان این است که تحریم ها در همان لحظه ای که توافق صورت می گیرد برداشته شوند؟
مجید تخت روانچی در پاسخ گفت:
از همان آغاز مذاکرات، ما روی این حقیقت تاکید کردیم که هرکاری که می کنیم باید متناسب با کاری باشد که طرف مقابل می کند. البته منظورم این نیست که هرکاری که ایران در موضوع هسته ای
می کند نیز طرف مقابل باید انجام دهد.نمی توان انتظار داشت که ما کارمان را انجام دهیم، به تعهدات خود عمل کنیم ولی منتظر بمانیم تا طرف مقابل نیز به تعهدات خود عمل کند! پس باید یک تناسب وجود داشته باشد. ما به شرکای خود در گروه پنج بعلاوه ی یک گفتیم که ایران آماده است تا در گام نخست گام هایی را در موضوع هسته ای بردارد، مشروط به اینکه ما این تضمین را دریافت کنیم که طرف دیگر، نیز تعهد خود را عمل می کند.
ما همچنان درباره ی همه ی این ها صحبت می کنیم. موضوع همزمانی ،مطرح است یعنی اینکه ایران سهم خود را ایفا کند و طرف دیگر هم به صورت همزمان سهم خود را ایفا کند. توافقنامه نمی تواند بر این مبنا باشد که طرف مقابل منتظر بماند تا اینکه ما کار خودمان را انجام دهیم و سپس تصمیم بگیرد که چه کار باید بکند! موضوع همزمانی چیزی است که ما روی آن اصرار کردیم . فکر می کنم همکاران ما نیز این موضوع را درک کرده اند.آنها نیز همین طور فکر می کنند و به نظر من این مسئله قابل حل است.
آرین طباطبایی در بخش دیگری از پرسش خود گفت:
به نظرشما رسیدن به توافق و یا نرسیدن به توافق چه تاثیری روی دولت ایران خواهد داشت؟
مجید تخت روانچی در پاسخ گفت:
همانطور که می دانید، ما با همه خیلی صادق بوده ایم. اگر توافقنامه وجود داشته باشد، به نفع ما ، به نفع منطقه و به نفع پنج بعلاوه ی یک خواهد بود. این واقعا یک بحران ساختگی است.
اما توافق نیز باید خوب باشد تا اینکه پایدار باشد. همچنین باید گفت که اگر توافق نباشد، پایان دنیا نخواهد بود. دولت کنونی ایران تلاش می کند از اتکا به اقتصاد نفتی فاصله بگیرد تا اینکه دیگر اسیر قیمت نفت نباشد. پس در طی سالهای آینده ، امیدواریم که اتکای ما به درآمدهای نفتی به صفر برسد. این کار دشوار خواهد بود. هیچ کس منکر نیست که نداشتن ارز دشوار است اما ما معتقدیم که داشتن یک توافق خوب ارزش دارد و اگر چنین چیزی نشد ما به خودمان اتکا خواهیم کرد.
∎