به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما، اقدامات تحریکآمیز، توهین و تضعیف ارگانهای رسمی کشور توسط ابوالحسن بنی صدر اولین رییس جمهور ایران اسلامی کافی بود تا نمایندگان مجلس شورای اسلامی کفایت او را برای این سمت مورد بررسی قرار دهند.
بازخوانی رای مجلس بر عدم کفایت سیاسی بنی صدر
پس از رأی اکثریت قاطع نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی مبنی بر اینکه آقای ابوالحسن بنی صدر برای ریاست جمهوری اسلامی ایران کفایت سیاسی ندارند، ایشان را از ریاست جمهوری اسلامی ایران عزل نمودم.
روزهای خاصی از سر پارلمان نشینان میگذشت
همه چشمها به حدود ۲۰۰ نفر زن و مردی بود که قرار بود راه قانونگریزی را ببندند. قصه از یک نامه شروع شد.
نامهای که صبح روز ۲۴ خرداد ۱۳۶۰ به دست اکبر هاشمی رفسنجانی رییس وقت مجلس رسیده بود.
پای نامه اسامی ۱۲۰ نفر از نمایندگان بود
آنان مهمترین امضای زندگیشان را پای نامهای نشانده بودند که از «تخلفات متعدد و مکرر ابوالحسن بنیصدر خبر میداد، از تخطی از قانون اساسی، کوتاهی در وظایف قانونی، اقدامات تحریکآمیز، توهین و تضعیف ارگانهای رسمی کشور و...» که از دیدگاه آنها همه نشان از عدم کفایت سیاسی اولین رییسجمهوری اسلامی ایران داشت و توجیهکننده بررسی طرح عدم کفایت وی با قید دو فوریت بود.
طرحی که در پی استقبال اکثریت، راهی صحن علنی شد و سیام و سیویکم خردادماه را به روزهایی تاریخی برای مجلس اول تبدیل کرد.
روز تاریخی برای مجلس شورای اسلامی
در روز ۳۱ خرداد ۱۳۶۰ مجلس شورای اسلامی بعد از دو روز بحث و بررسی، به عدم کفایت سیاسی ابوالحسن بنیصدر، رییسجمهوری وقت رای مثبت داد؛ بنابراین دوره ریاست جمهوری بنی صدر که در ۱۵ بهمن ۱۳۵۸ آغاز شده بود در ۳۱ خرداد ۱۳۶۰ به پایان رسید.
مهمترین دلیل بر عدم کفایت سیاسی بنیصدر از سوی نمایندگان مجلس
«موضعگیری وی علیه نظام جمهوری اسلامی و اتحاد با نیروهای ضد انقلاب وابسته به شرق و غرب جهت نابودی نظام اسلامی و همچنین مخالفت مستمر وی با مجلس شورای اسلامی از بدو تأسیس و حتی پیش از افتتاح آن، دخالت صریح در قوه قضاییه و عدم درک صحیح از بدیهیترین اصول قانون اساسی و نیز عدم اعتقاد به اصل تفکیک قوا» اعلام شد.
روزشمار عزل بنی صدر
اینچنین بود که بعد از برگزاری دو جلسه مجلس در روزهای ۳۰ و ۳۱ خرداد ۱۳۶۰ این طرح دو فوریتی با ۱۷۷ رأی موافق، یک رأی مخالف و ۱۲ رأی ممتنع به تصویب رسید.
طرح عدم کفایت سیاسی بنیصدر ۱۱ روز پس از آن به تصویب نمایندگان رسید که امام خمینی (س) وی را از سمت فرماندهی کل قوا برکنار کرده بود.
یک روز پس از آنکه نمایندگان مجلس به عدم کفایت بنیصدر رای دادند، حضرت امام طی حکمی بر اساس قانون اساسی ابوالحسن بنیصدر را از سمت ریاست جمهوری عزل کرد.
آغاز اختلاف مجلس و بنی صدر:
ماجرای اختلافات میان مجلس و بنی صدر از ابتدای روی کار آمدن دولت وی و در جریان انتخاب نخستوزیر کلید خورد.
هر چند با انتخاب شهید رجایی به سمت نخستوزیری به نظر میرسید موضوع اختلافات به فراموشی سپرده خواهد شد، تقابل میان نیروهای موسوم به خط امام (س) که عمدتاً از اعضای حزب جمهوری اسلامی بودند و بنیصدر پس از انتخاب نخستوزیر و کابینه نیز همچنان ادامه یافت و در زمستان ۱۳۵۹ دور تازهای از منازعات شروع شد.
سخنرانی های اختلاف انگیز
در آخرین روزهای پاییز ۱۳۵۹، سخنرانی «احمد سلامتیان» و «حسن لاهوتی اشکوری» از یاران نزدیک بنیصدر در مشهد باعث مناقشات و درگیریهایی بین هواداران دو گروه شد و در اسفند ماه همان سال نیز با سخنرانی ۱۴ اسفند رئیسجمهوری در دانشگاه تهران، این منازعات شدت گرفت.
با شدت گرفتن اختلافات در چند روزی مانده به نوروز ۱۳۶۰، هیاتی از سوی حضرت امام خمینی (س)، مسوول رسیدگی به اختلافات پیش آمده شد و به روزنامهها اخطار شد که از انتشار مواردی که باعث آشوب میشود، خودداری کنند.
اما شروع کار این هیات، هیچ تاثیری در جلوگیری از توسعه تحریکات و اغتشاشات نداشت. در این میان روابط میان بنیصدر با سازمان مجاهدین خلق گستردهتر شد. اینچنین بود که مجاهدین خلق در ۱۸ خرداد ۱۳۶۰، حمایت کامل و یکپارچه خود را از بنیصدر اعلام و به نهادهای انقلابی و مسوولان حمله کرد.
حمایت مجاهدین خلق از بنی صدر
پس از عزل بنیصدر از فرماندهی کل قوا در ۲۰ خرداد ۱۳۶۰ توسط امام خمینی، سازمان مجاهدین خلق طی اطلاعیهای ضمن حمایت از بنیصدر، خواستار حراست از جان رئیسجمهور شد.
با وجود این، در حالی که به نوشته روزنامه کیهان، روز جمعه ۲۹ خردادماه میلیونها نمازگزار جمعه خواستار عزل و محاکمه بنیصدر شدند، روز شنبه ۳۰ خردادماه بررسی طرح عدم کفایت سیاسی بنیصدر در مجلس شورای اسلامی آغاز شد.
دعوت به آشوب در حمایت از بنی صدر
همزمان سازمان مجاهدین خلق از هوادارانش دعوت کرده بود تا در روز ۳۰ خرداد ۱۳۶۰، در حمایت از بنیصدر به خیابانها بیایند.
همزمان با این بیانیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با صدور اطلاعیهای نسبت به تحرکات ضدانقلاب هشدار داد و بهزاد نبوی، سخنگوی دولت از برخورد قاطعانه قوای انتظامی با درگیریهای خیابانی خبر داد.
رییس جمهوری با یک رای
فردای آن روز در جوی خاص بررسی کفایت سیاسی رئیسجمهوری در مجلس شورای اسلامی ادامه یافت و بعد از نطق موافقان و مخالفان، طرح مذکور با ۱۷۷ رای موافق، ۱۲ رای ممتنع و یک رای مخالف از تصویب نمایندگان گذشت.
نامه رییس مجلس به امام خمینی (ره)
اینچنین بود که اکبر هاشمی رفسنجانی، رییس وقت مجلس با ارسال نامهای به امام با اعلام رای مجلس به عدم کفایت سیاسی بنیصدر خواستار اعلام نظر بنیانگذار انقلاب شد.
متن نامه به امام خمینی(ره) بدین شرح است:
«بسمالله الرحمن الرحیم
محضر شریف حضرت آیتالله العظمی امام خمینی ادامالله ظله
محترماً به استحضار میرساند رای مجلس شورای اسلامی در جلسه مورخ ۱۳۶۰/۳/۳۱ پس از بحث و بررسی با حضور یک صد و نود نفر به شرح زیر:
آراء موافق: یک صد و هفتاد و هفت نفر
آراء مخالف: یک نفر
آراء ممتنع: دوازده نفر
در مورد آقای سیدابوالحسن بنیصدر بر این قرار گرفت که آقای ابوالحسن بنیصدر برای ریاست جمهوری اسلامی ایران کفایت سیاسی ندارد.
به موجب اصل ۱۱۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مراتب برای اتخاذ تصمیم به خدمت امام عظیمالشأن گزارش میگردد.
رییس مجلس شورای اسلامی
اکبر هاشمی رفسنجانی»
تصمیم امام خمینی (ره) درباره عزل بنی صدر
یک روز پس از آن، امام خمینی (ره) در پینوشت نامه ریاست وقت مجلس شورای اسلامی مرقوم فرمودند: «پس از رأی اکثریت قاطع نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی مبنی بر اینکه آقای ابوالحسن بنیصدر برای ریاست جمهوری اسلامی ایران کفایت سیاسی ندارند، ایشان را از ریاست جمهوری اسلامی ایران عزل نمودم.» (صحیفه امام، ج ۱۴: ص ۴۸۰)
بیشتر بخوانید:چرا امام خمینی بنیصدر را از فرماندهی کل قوا عزل کرد؟
پایان ریاست جمهوری بنی صدر
بدین ترتیب دوران ریاست جمهوری اولین رییس جمهوری اسلامی ایران به پایان آمد و شورای موقت ریاست جمهوری اسلامی ایران با حضور آیتالله موسوی اردبیلی، محمدعلی رجایی و آیتالله هاشمی رفسنجانی برای اداره امور اجرایی کشور تشکیل شد.
منبع: سایت امام خمینی (ره)، ویکی پدیا
نظر شما