صاحب‌خبر - تهران / خبرگزاری صدا و سیما / سیاسی 1394/04/09
در مقام ارشد دولت و وزارت امور خارجه آمریکا درباره مذاکرات هسته ای ایران در وین کنفرانس مطبوعاتی برگزار کردند .
به گزارش مونیتورینگ خبرگزاری صدا و سیما و به نقل از پایگاه وزارت امور خارجه آمریکا، ابتدا مقام بلند پایه دولت آمریکا گفت:« اجازه دهید ابتدا به چند نکته اشاره کنم. ما اینجا در وین سخت تلاش کرده‌ایم. روزها بسیار بلند است و (کار) از صبح زود آغاز می شود. گفتگوها معمولاً و دستکم تا ساعت یک بامداد ادامه دارد، زیرا صبح در واشنگتن دیرتر آغاز می شود، بنابراین این باعث شده روزهای طولانی در پیش رو داشته باشیم که احتمالاً شما نیز این موضوع را تجربه کرده اید.
بسیاری از همکاران من، چند هفته است که به اینجا آمده اند. خودم نیز بیش از یک هفته است که اینجا هستم. وزیر امور خارجه آمریکا و همتایان او از جمله ظریف وزیر امور خارجه ایران، در روزهای اخیر مذاکرات فشرده ای درباره دشوارترین و پیچیده ترین مسائل باقی مانده در گفتگوها داشته اند.
همان طور که دیروز گفتیم گروه ها (مذاکره کننده) تصمیم دارند بعد از سی ام ژوئن نیز در وین بمانند تا مذاکرات را ادامه دهند.
البته هنوز هم تلاش می کنیم در این دور از مذاکرات به توافق جامع برسیم و هیچ کسی از تمدید بلند مدت گفتگوها صحبت نمی‌کند.
دستیابی به توافق در اینجا قطعاً ممکن است. به نظر ما، راهی به سوی جلو برای دستیابی به توافق جامع که پاسخگوی خواسته های اصلی ما باشد، وجود دارد؛ این مسیر حرکت به جلو نیز باید بر اساس پارامترهای (بیانیه) لوزان باشد، همین و بس. در اینجا از سخنگوی فارسی زبان خود می خواهم تا این مطالب را به فارسی برای کسانی که احتمالاً متوجه نشدند، بازگو کند.
مقام وزارت امور خارجه آمریکا افزود اما هنوز مسائل واقعاً دشواری باقی مانده که برای دستیابی به توافق جامع باید آنها را حل کرد، و ما هنوز نمی‌دانیم آیا قادر خواهیم بود به آنجا برسیم یا خیر. می خواهیم بدانیم، اما نمی دانیم؛ امیدواریم اینگونه شود، اما نمی دانیم.
ما و ایرانی‌ها می دانیم که این لحظه مهمی در گفتگوها است. ما مسیری طولانی پیموده ایم، با موفقیت مذاکره و طرح مشترک اقدام را اجرا کرده ایم و سپس در خصوص پارامترهای کلی که در لوزان تشریح شد، به توافق رسیدیم.
اکنون می کوشیم همه جزئیات را در این محدوده (پارامترها) بگنجانیم؛ این جزئیات برای اطمینان دادن به دنیا که توافق، قوی، بلند مدت و قابل راستی آزمایی خواهد بود، حیاتی است.
در اینجا سخنانم را به پایان می رسانم و خوشحال می شوم به سؤالات شما پاسخ دهم.
مقام بلند پایه وزارت امور خارجه آمریکا در کنفرانس خبری گفت از «آندریا» می خواهم که سوال خود را مطرح کند.
پرسش: ممکن است بگویید آیا ظریف به درخواست جان کری و دیگران به تهران بازگشته است تا درباره اظهارات هفته گذشته آیت الله خامنه ای شفاف سازی کند یا نه؛ همچنین توضیح دهید چرا این اظهارات ظاهراً با پارامترهای (بیانیه) تفاوت دارد و آیا جزئیات باقی مانده شامل برخی موارد توافق شده نظیر دسترسی (به تأسیسات ایران) و (محدودیت) تحقیق و توسعه در سالهای آینده خواهد شد یا خیر؟
مقام دولت آمریکا پاسخ داد نمی خواهم از جانب آقای ظریف درباره علت بازگشت او صحبت کنم. ظریف و افراد سخنگوی او در اظهارات علنی خود گفتند که این رایزنی ها از قبل برنامه ریزی شده بود و وزرا نیز مدام رفت و برگشت داشته اند. گمان کنم همه شما می دانید که لاوروف وزیر امور خارجه روسیه روز سه شنبه به اینجا خواهد آمد. بنابراین، اشخاص به اینجا آمده و بازمی گردند.ظریف نیز گفت که این کار از قبل، برنامه ریزی شده بود.
در خصوص اینکه گفتگوها درباره چه مسائلی است، باید بگویم بر سر همه مسائل . اجازه دهید مثالی بزنم: همان طور که می‌دانید ما تصمیم گرفتیم برای اطمینان از اینکه پلوتونیوم مناسب برای استفاده تسلیحاتی در ایران تولید نخواهد شد، راکتور اراک باید اصلاح شود. خود این مسئله جزئیات بسیاری دارد؛ از نحوه مدیریت پروژه تا اینکه چه کسی باید طرح را اجرا کند، چه کسی طراحی (راکتور) را تأیید می‌کند، چگونه بر کار نظارت می شود، آب سنگین چه خواهد شد، تکلیف سوخت مصرف شده چیست و صدها جزئیات دیگر در این تصمیم وجود دارد که بر سر همه آنها باید توافق شود. ما باید بدانیم تا به اینجا بر سر چه چیزهایی توافق کرده ایم. تازه این بخش کار، جزء مسائل دشوار هم نیست.
مقام آمریکایی افزود این جزء کارهای دشوار نیست، بلکه تنها آن را مثال زدم، زیرا به خوبی با آن آشنا هستید. مسائل به مراتب پیچیده تر از این وجود دارند، فرضاً اینکه قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل باید چه چیزی اعلام کند.
همان طور که قبلاً نیز برای همه شما تشریح کردم، در اینجا گروه پنج بعلاوه یک حضور دارد، بنابراین ما باید ابتدا بین خودمان توافق کنیم و سپس با ایران به توافق برسیم. لذا این روند بسیار پیچیده ای است و ما باید مسائل بسیار زیادی را لحاظ کنیم، از جمله اینکه آیا آنچه کارشناسان فنی به ما می‌گویند واقعیت دارد یا خیر. این فرآیند نیز بسیار پیچیده است.
بنابراین همه مسائل روی میز قرار دارد، زیرا همه پارامترهای (توافق) نیازمند شرح و بسط است. در لوزان، بر سر برخی از آنها توافق شد، اما می دانستیم برخی دیگر از مسائل که بخشی از تفاهم جامع هستند باید با جزئیات بیشتر بررسی شوند و اکنون نیز سرگرم همین کار هستیم.
خانم کارولCarol، لطفاً سؤال خود را بگویید.
سؤال: زمانیکه پشت میز مذاکره سرگرم گفتگو با ایرانی ها هستید، آیا حس نمی‌کنید ایرانی ها تعهدات خود در لوزان را پس گرفته اند؟
مقام دولت آمریکا پاسخ داد تنها چیزی که برای آمریکا و گروه پنج بعلاوه یک اهمیت دارد، پارامترهای (توافق شده در) لوزان است. این چیزی است که بر سر آن توافق کردیم و این تفاهم حاصل شده برای دستیابی به توافق جامع است؛ همین و بس.
خبرنگاری پرسید: زمانیکه گفتید توافق باید مبتنی بر پارامترهای (بیانیه) لوزان باشد، من اینگونه برداشت کردم که طرف مقابل از این شاخص ها فاصله گرفته است.
آیا درست، نتیجه گیری کردم؟
مقام دولت آمریکا پاسخ داد: قصد دارم مستقیماً به آنچه تصور می‌کنم سرچشمه سؤالات شما است اشاره کنم؛ درباره این توافق، اظهار نظرهای بسیاری در سراسر دنیا صورت گرفته است. نه تنها مقالات بسیاری از منابع گوناگون در نشریات منتشر می شود، بلکه سران کشورها و وزرا در سراسر دنیا درباره مذاکرات اظهار نظر کرده و می گویند مذاکرات باید چگونه باشد، چگونه نباشد و مطالبات اصلی در گفتگوها باید چه باشند.
تقریباً هر روز، مقاله ای در این باره منتشر می شود که مطالبات اصلی در توافق باید چه باشد. ما به عنوان مذاکره کننده باید روی جلسه گفتگو تمرکز کنیم. ما می دانیم در لوزان بر سر چه توافق کردیم.
می دانیم قرار است جزئیات چه مسائلی را بررسی کنیم.
اگر اشخاص بر پایه اظهار نظرها با مسئله ای روبرو هستند که باید به آن رسیدگی کنند ، باید راهی بیابند تا مطمئن شوند پارامترهای (بیانیه) لوزان که بر سر آن توافق کرده ایم، لحاظ خواهد شد.
خبرنگاری پرسید: گمان کنم این سؤال برای همه ما پیش آمده است که آیا تفاهم لوزان در دوم آوریل همان است که در گزاره برگ آمریکا منتشر شد و بنابراین ایران همه موارد منتشر شده در گزاره برگ آمریکا را پذیرفته است؟
مقام بلند پایه دولت آمریکا پاسخ داد: بله، این گزاره برگ دقیق است.
خبرنگار پرسید: ایرانی ها نیز دقیقاً همه مسائل درج شده در گزاره برگ را پذیرفته اند؟
مقام دولت آمریکا پاسخ داد بله، آنها پارامترهای (بیانیه) لوزان را پذیرفته اند.
خبرنگار پرسید: بنابراین زمانیکه می گویید همه چیز باید بر اساس چارچوب لوزان باشد،آیا در جلسه گفتگو مسئله ای شما را نگران کرده است که شاید کسی بخواهد توافق مبتنی بر چیزی غیر از تفاهم لوزان باشد؟
مقام بلند پایه آمریکایی پاسخ داد: هر یک از این مسائل ، بسیار پیچیده هستند. (بیانیه) لوزان ، پارامترهای خود را داشت. این پارامترها، شرح کلی از موارد ضروری بود، اما جزئیات ممکن است معنای این پارامترها را تغییر دهد. به همین علت است که مذاکرات تا این اندازه دشوار و پیچیده است.
نهایتاً ما به این درک مشترک رسیده‌ایم که جزئیات را چگونه مطرح کنیم تا با آنچه به اعتقاد ما ، پارامترهای (بیانیه) لوزان است، سازگار باشد. به عقیده ما ، این پارامترها باید کاملاً برای همه روشن باشد و قرار است مسیر رو به جلو را بر مبنای همین اصول بیابیم.
خبرنگاری پرسید: ما شنیدیم ایرانی ها اکنون رسماً پذیرفتند تحریم ها بعد از آنکه آژانس بین المللی انرژی اتمی، پایبندی آنها را به مهارهای هسته ای تأیید کرد، کاهش یابد. آیا این مسئله صحت دارد؟
مقام بلند پایه دولت آمریکا گفت آنچه در لوزان گفته شد و شما در گزاره برگ مشاهده کردید، این است که ما روند و مراحلی را مشخص کرده ایم، تا ایران به شکل داوطلبانه گام هایی در زمینه هسته ای بردارد که راستی آزمایی خواهند شد. همه ما نیز آماده هستیم که اقدام کنیم. در مرحله اول، لازم است مقدماتی فراهم شود تا بتوانیم تحریم‌های خود (علیه ایران) را برداریم. مقدمات زیادی باید فراهم کنیم. اینگونه نیست که ناگهان با فشار دادن یک کلید، همه تحریم ها ناپدید شود. نه تنها فرآیند اداری، بلکه مکاتبات زیادی باید با مؤسسات مالی، تدوین بخشنامه و دستور العمل برای بانک ها و صدها کار دیگر باید انجام شود. ما نیز باید خودمان را آماده کنیم. بنابراین همه آماده خواهند شد تا گام های لازم را بردارند؛ بعداً زمانیکه آژانس بین المللی انرژی اتمی راستی آزمایی کرد، تقریباً همه تعهداتی که درباره مرحله نخست لغو تحریم ها داده‌ایم، به شکل همزمان صورت خواهد گرفت.
خبرنگاری پرسید: آیا در مرحله نخست، به «ابعاد نظامی احتمالی» برنامه هسته‌ای ایران نیز رسیدگی خواهد شد؟
مقام بلند پایه دولت آمریکا پاسخ داد: نمی‌خواهم به این اشاره کنم که در هر مرحله‌ای چه رخ خواهد داد، اما مسلماً ابعاد نظامی احتمالی نیز جزء گام هایی است که در مرحله ابتدایی باید به آن رسیدگی شود.
خبرنگار پرسید: اما نه لزوماً در همان مرحله اول، این طور نیست؟
مقام دولت آمریکا پاسخ داد نمی خواهم به همه جزئیات اشاره کنم.
خبرنگار دیگری پرسید: آیا حاضرید در ازای پیشنهادی از سوی ایران، دوباره بر سر پارامترهای اصلی مذاکره کنید؟
مقام دولت آمریکا پاسخ داد این تفاهم بر اساس پارامترهای (بیانیه) لوزان خواهد بود و نمی‌توانم بیش از این چیزی بگویم.
ما گفته ایم که چه در ابعاد نظامی احتمالی یا در زمینه پروتکل الحاقی، اگر آژانس بین المللی انرژی اتمی معتقد باشد دسترسی به افراد، اماکن یا اسناد ضرورت دارد ، باید امکان دسترسی به آنها را داشته باشد.
اگر خواسته موجه و مرتبط با تفاهم (توافق جامع) در کنار ابعاد نظامی احتمالی و پروتکل الحاقی وجود داشته باشد و از قضا مسئله به (بازرسی) از مرکز نظامی کشیده شود، آنگاه (مراکز نظامی) نیز باید در دسترس باشد اما می خواهم این مسئله روشن شود: موضع ابتدایی ما این نیست که باید به همه مراکز نظامی (ایران) دسترسی داشته باشیم، زیرا خود آمریکا نیز به هیچ کس اجازه ورود به همه مراکز نظامی را نمی دهد.
بنابراین این خواسته منطقی نیست.
برخی اهداف نظامی، متعارف هستند ؛ هر کشوری نیز اسرار نظامی دارد که نمی خواهد دیگران از آن مطلع شوند اما در صورتی که توافق جامع پادمان ها در کار باشد و اگر بر پایه این توافق ، پروتکل الحاقی یا ابعاد نظامی احتمالی ، آژانس بین المللی انرژی اتمی به این نتیجه برسد که باید (به مرکزی) دسترسی داشته باشد و برای این کار دلیل داشته باشد، آنگاه ما فرآیندی داریم تا مطمئن شویم (اجازه) دسترسی داده شود.
خبرنگاری پرسید: جان کری در کنفرانس خبری خود در بوستون گفت آمریکا از گام های نظامی که ایران برداشته کاملاً اطلاع دارد و لزوماً اینگونه نیست که ایران ناچار باشد هر آنچه در گذشته انجام داده است، فاش کند. اینگونه نیست؟
مقام بلند پایه دولت آمریکا پاسخ داد: من کل متن سخنرانی را خواندم و گمان کنم در متن سخنرانی به همه واقعیت اشاره شده است. بحث این نیست که آمریکا باید چه (اطلاعاتی) را استخراج کند، بلکه موضوع این است که آژانس چه مسئولیتی دارد. این وظیفه آژانس بین المللی انرژی اتمی به عنوان یک نهاد است که ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته ای ایران را بررسی کند.
ما نیز در روند مذاکرات تلاش کردیم اطمینان یابیم که به مسئله ابعاد نظامی احتمالی رسیدگی خواهد شد و آژانس نیز همان گونه که مسئولیت آنها به عنوان یک نهاد ایجاب می‌کند ، بتواند گزارشی منتشر کند.
بنابراین ، این آژانس است که باید درباره ابعاد نظامی احتمالی قضاوت کند و نه ما.
گمان کنم جان کری نیز تلویحاً اشاره کرد که آمریکا هم اینک خودش قضاوت کرده است.
ما چند سال پیش، گزارش برآورد اطلاعات ملی (NIE) را منتشر کردیم که نشان می داد قضاوت ما چیست.
بنابراین در اینجا آژانس باید مسئولیتی را پذیرفته اجرا کند و شورای حکام نیز مدیر کل آژانس و همکاران او را موظف کرده است که این وظیفه را تقبل کرده و به پایان برسانند.
به اعتقاد ما، رسیدگی به این موضوع می تواند به اعتماد سازی در این زمینه کمک کند که راستی آزمایی و دسترسی مدیریت شده در آینده نیز فراهم خواهد شد.
http://www.state.gov/r/pa/prs/ps/2015/06/244485.htm
∎