تعادل: علی شمس اردکانی در گفت‌وگوی اختصاصی با روزنامه تعادل ضمن بازخوانی سال‌های انتهایی دهه ۶۰ و سال‌های ابتدایی دهه ۷۰خورشیدی، برای نخستین‌بار پرده از رازهایی برمی‌دارد که باعث شد ایران به اندازه ظرفیت‌ها و توانایی‌هایش در تولید و صادرات گاز منطقه و جهان حضور نداشته باشد.

به گزارش تعادل، بخش‌های مهم این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید:

ایران در همه ابعاد نسبت به طرف قطری دیرتر شروع کرده است.

در زمان آقای هاشمی‌رفسنجانی، ما در دفتر مطالعات وزارت خارجه ایران، یک گروه انرژی درست کرده بودیم. در این گروه انرژی افراد متخصصی از داخل و خارج دعوت می‌کردیم تا مشورت و رایزنی داشته باشیم.

از طریق پاچوری (برنده جایزه صلح نوبل) دیدارها و مذاکراتی با راجیو گاندی نخست‌وزیر هند درباره پارس جنوبی، حجم گازهای این مخزن و چشم‌انداز آینده آن داشتم.

در ادامه آقای هاشمی گفتند بروید با ضیاءالحق رئیس‌جمهور پاکستان هم مذاکره کنید. به من ماموریت دادند تا پیام ایشان را به رئیس‌جمهور پاکستان برسانم. ایده خط لوله صلح از اینجا آغاز شد.

در زمان مذاکره در دفتر راجیو گاندی، او ناگهان به سقف دفترش اشاره کرد و گفت، ممکن است کسانی هم باشند که این اظهارات را بشنوند! بعدها پاچوری گفت، منظور گاندی این بود که امریکایی‌ها در دفتر گاندی ممکن است شنود داشته باشند.

نخست‌وزیر هند به اماراتی‌ها پیغام داده بود که اگر قطری‌ها برنامه‌هایشان در حوزه تولید و صادرات گاز در پارس جنوبی (در قطر نام گنبد شمالی دارد) را عملی کنند، رقیب امارات می‌شوند.

شیخ ابوظبی در آن زمان اعلام کرد برای حدود ۲۰۰میلیون متر مکعب گاز، چقدر سرمایه نیاز دارید؟ برایش توضیح دادیم که پارس جنوبی در ۵ فاز است هر فاز ۴۰میلیون متر مکعب گاز تولید می‌کند و ۳میلیارد دلار هم پول نیاز دارد.

قرار شد خط لوله گازی از عسلویه به شهر حیدرآباد پاکستان (این غیر از حیدرآباد هند است) و از آنجا به بوپال در مرکز هند ادامه پیدا کند.

متاسفانه وزیر وقت نفت (محمد آقازاده) ناگهان گفت: «ما خودمان در ایران به گاز احتیاج داریم! چرا باید در اختیار هند و پاکستان بگذاریم؟! »

قطر در غفلت ایران متوجه اهمیت موضوع شده و با پیگیری‌های زیاد در حال جذب سرمایه‌های غربی و سبقت از ایران و برداشت‌های کلان از منابع مشترک نفتی است.

ایران در دوره سید محمد خاتمی از طریق سیاست تنش‌زدایی، توانست سرمایه‌های قابل توجهی جذب کرده و میدان پارس جنوبی را در اغلب فازها به ثمر بنشاند.

طرح‌های توسعه‌ای ایران در زمان احمدی‌نژاد علی‌رغم درآمدهای نجومی نفت متوقف شدند.