در این یادداشت که روز شنبه به قلم حسن محمدی منتشر شد، آمده است: حضور وزیر انرژی ایالات متحده آمریکا در هتل پله کوبورگ وین و محل برگزاری مذاکرات هسته ای ایران و اعضای 1+5 ،این بار بر خلاف دفعات گذشته چندان مورد توجه خبرنگاران و تحلیگران مستقر در محل مذاکرات قرار نگرفته است. عدم حضور دکتر علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان در مذاکرات هسته ای وین، به طور طبیعی نقش و جایگاه ارنست مونیز در این دور از مذاکرات را تحت الشعاع قرار داده است.

در چنین شرایطی به نظر می رسد ارنست مونیز خود نیز علاقه چندانی نسبت به حضور در جمع خبرنگاران و حتی حضور فعال و پررنگ پای میز مذاکرات هسته ای ندارد.

یکی از اصلی ترین دلایل حضور ارنست مونیز در این دور از مذاکرات هسته ای، تعیین تکلیف نهایی برای موضوعات فنی و بازرسی های آژانس است. موضوعاتی که ایالات متحده آمریکا پس از قرائت بیانیه لوزان از انها عدول کرده است.

ارنست مونیز یکی از نمادها و مصادیق عدول ایالات متحده آمریکا از برخی مفاد و محورهای بیانیه لوزان محسوب می شود. یکی از این موارد ، مربوط به بازرسی های فراقانونی و فراپادمانی باز می گردد.

ارنست مونیز که تا پیش از قرائت بیانیه لوزان در کسوت سیاستمداران آرام و دانشمندی فیزیکدان در مذاکرات حضور پیدا می کرد، پس از قرائت بیانیه لوزان در فروردین ماه امسال باتاکید بر بازرسی های نامحدودِ زمانی و مکانی از همه اماکن و تاسیسات نظامی و هسته ای ایران، در عمل به پیام آور دشواری و سختی در رسیدن به توافق نهایی تبدیل شد.

وزیر انرژی ایالات متحده آمریکا پس از قرائت بیانیه لوزان، نقش پررنگی در اقناع برخی سناتورهای دو حزب دموکرات و جمهوریخواه در خصوص استمرار مذاکرات هسته ای با ایران داشت.

این ماموریت از سوی اوباما و کاخ سفید به مونیز محول شده بود تا بتواند با توجه به نفوذ خود در میان سناتورهای هر دو حزب اصلی آمریکا، مانع از اعمال فشار بر کاخ سفید پس از قرائت بیانیه لوزان شود. در نهایت نقش آفرینی مونیز و جلسات فشرده ای که وی با سناتورهای هر دو حزب داشت،منجر به تعدیل طرح نظارتی کنگره بر توافق نهایی گردید.

هم اکنون ارنست مونیز در مذاکرات هسته ای وین حاضر شده است تا در خصوص موضوعی بسیار مهم و تعیین کننده به نام بازرسی های آژانس به یکی از مراجع مهم تصمیم گیری نهایی تبدیل شود. هم اکنون اصلی ترین وظیفه مونیز در مذاکرات وین جمع بندی مواضع مطرح شده از سوی وزرای امور خارجه هر یک از کشورهای شرکت کننده و انتقال مستقیم آنها به اوباماست.

به عبارت بهتر، مونیز در این دور از مذاکرت بیشتر در کسوت یک مشاور برای کاخ سفید ایفای نقش می کند نه وزیر انرژی. در این میان، اصلی ترین تمرکز مونیز بر روی موضوع بازرسی ها و مسائل فنی مورد اختلاف می باشد و تمرکز بر مقولاتی مانند نحوه رفع تحریمها و مکانیزیم بازگشت تحریم ها به جان کری و وندی شرمن سپرده شده است.

چنین وضعیتی سبب شده است تا ارنست مونیز دیگر علاقه و رغبتی نسبت به حضور پررنگ در میان خبرنگاران و تحلیلگران حاضر در محل مذاکرات هسته ای نداشته باشد.نکته بسیار مهم دیگر، به تکرار یا تصحیح مواضع قبلی مونیز باز می گردد.

باراک اوباما رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا به خوبی آگاه است که تکرار مواضع ارنست مونیز در خصوص بازرسی های بدون قید و شرط نامحدود ( به لحاظ زمانی و مکانی)نتیجه ای جز شکست و ایجاد گره های کور در مذاکرات نخواهد داشت.

بنابراین مونیز چاره ای جز تعدیل مواضع تند قبلی خود (مواضعی که پس از قرائت بیانیه لوزان اتخاذ شد )نخواهد داشت. این تعدیل مواضع می تواند با چاشنی سکوت و انفعال و یا در جریان یک کنفرانس خبری محدود صورت گیرد.

البته ارنست مونیز در این برهه با دردسر دیگری به نام 'ورود فرانسه به معادلات فنی مذاکرات' مواجه شده است.

ارنست مونیز از یک سو قدرت همراهی مستقیم با مواضع فابیوس را ندارد و از سوی دیگر، نسبت به استمرار این مواضع از سوی وزیر امور خارجه فرانسه نگران است.

'مهار فابیوس در مذاکرات هسته ای ' وظیفه دیگری است که مونیز از سوی برخی دموکرات ها در خصوص انجام آن تحت فشار قرار دارد.

بدیهی است که اگر مونیز در این موضوع کوتاهی کرده و به جای مهار زیاده خواهی های پاریس در حوزه بازرسی ها، خود نیز در این مسیر با فرانسه همراه شود و یا به تکرار مواضع قبلی خود بپردازد از وی به عنوان یکی از عوامل برهم زننده توافق نهایی یاد خواهد شد. در این صورت، هزینه های پاریس و واشنگتن به سبب اخلال در روند مذاکرات و طرح مسائل زیاده خواهانه به صورت تصاعدی افزایش پیدا خواهد کرد.

نکته مهم تر اینکه حتی این موضوع می تواند منجر به تضعیف جایگاه مونیز در درون حزب دموکرات و خصوصا در میان طرفداران توافق هسته ای با ایران شود.

نباید فراموش کرد که مونیز یکی از اعضای حزب دموکرات آمریکاست و حتی ممکن است پس از خروج از کابینه اوباما بخواهد حضور پررنگ تری در حزب متبوع خود داشته باشد. در چنین شرایطی مونیز به طور طبیعی علاقه ای نسبت به بر هم زدن میز مذاکرات هسته ای ندارد.

در نهایت اینکه هر گونه تصمیم ،موضع گیری و گفتار و رفتار مونیز در جریان مذاکرات هسته ای وین و طی روزهای آتی، بر روی موقعیت سیاسی و حزبی وی در ایالات متحده آمریکا نیز تاثیرگذار خواهد بود. همین مسئله در بسیاری از موارد قدرت مانورو تصمیم گیری را برای وزیر انرژی دولت اوباما سخت و دشوار ساخته است.

منبع: پایگاه اینترنتی امید هسته ای ایرانیان

اول**1577