سفر یک‌روزه رئیس‌جمهور به سیستان‌و‌بلوچستان از چند‌جنبه هم چاره‌ساز بود و هم پربرکت. نام «آب» در این سفر برجسته بود. هم یک‌بار دیگر «مکران» در سواحل دریای عمان مطرح و برجسته شد و هم آبگیری سد کهیر به انجام رسید و علاوه بر آن «آبرسانی به ۱۵۵ روستا با ۶۶ هزار نفر» و «عملیات لوله‌گذاری برای آبرسانی از دریای عمان به استان‌های شرقی یعنی سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و خراسان رضوی» آغاز شد؛ کاری که آینده این سه استان شرقی را برای تأمین آب تا دهه‌ها تضمین خواهد کرد. صنعت برق نیز که مرتبط با آب است در این سفر سهم خود را گرفت و «افتتاح ۱۷ پروژه صنعت برق که ۱۴ هزار خانوار استان را از برق بهره‌مند کرد» از نتایج سفر رئیس‌جمهور بود. اما بحث آب فقط به اینجا ختم نشد. هشدار رئیسی به طالبان برای آزادکردن سهم آب ایران از هیرمند، واکنش‌های زیادی در سطح داخلی و بین‌المللی داشت. این بماند تا اقدام عملی ایران هم روشن شود.
این سفر کوتاه یک دیدار دیپلماتیک هم داشت که «حضور نخست‌وزیر پاکستان در مرز و افتتاح طرح تبادل برق و افتتاح بازارچه مرزی ایران و پاکستان» را به همراه آورد؛ بازارچه‌ای که سهم خوبی در اقتصاد منطقه و معیشت مردم خواهد داشت. «بازدید از مجتمع پتروشیمی نگین مکران» و «نشست فعالان مکران» نیز بخش مهم دیگر این سفر کوتاه بود.
رئیس‌جمهور، اما برای دلجویی شخصی از آسیب‌دیدگان ماجرای جمعه هشتم مهر ۱۴۰۱ در دیدار با سران طوایف، بر جبران ظلمی که به این افراد شده تأکید کرد.
مجموع دستاورد‌های سفر یک روزه رئیسی آنچنان است که بیشتر به دیداری یک‌هفته‌ای می‌ماند و جای قدردانی دارد.
«می‌خواهم به حاکمان افغانستان بگویم کنم که این سخن بنده را مطلب عادی تلقی نکنند، بسیار جدی بگیرند. به مسئولان و حاکمان افغانستان اخطار می‌کنم که حق مردم و منطقه سیستان‌و‌بلوچستان را سریعاً بدهند. این سخنان بنده را بسیار جدی بگیرند و بعداً گلایه نکنند که به ما گفته نشد یا تصور می‌کردیم می‌شود با گفتار سیاسی و گذشت ایام از این مسئله گذر کرد.»
این اخطار رئیس‌جمهور به حاکمان افغانستان درباره حقابه ایران از رود هیرمند است که رئیسی روز پنج‌شنبه و در سفر به سیستان‌و‌بلوچستان عنوان کرد؛ اخطاری که دو بار تکرار شد و از حاکمان افغانستان خواست جدی بگیرند. او تأکید کرد: «ما به هیچ عنوان اجازه نمی‌دهیم حق مردم ضایع شود.»
رئیس‌جمهور در ادامه سفر‌های استانی روز پنج‌شنبه در سفری یک‌روزه به سیستان‌و‌بلوچستان رفت و در یک برنامه فشرده کاری، ضمن افتتاح چند طرح و پیگیری پروژه راهبردی توسعه سواحل مکران، آغاز عملیات لوله‌گذاری انتقال آب دریای عمان به شرق کشور را افتتاح کرد، در مراسم افتتاح بازارچه مرزی مشترک «پیشین» و خط تبادل برق میان ایران و پاکستان با حضور نخست وزیر این کشور شرکت کرد، با «فعالان اقتصادی و اجتماعی پیشرفت و آبادانی مکران» نشست گذاشت و در پایان در نشستی صمیمانه با سران طوایف و معتمدان استان به گفتگو نشست.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر ریاست جمهوری، سیدابراهیم رئیسی در بدو ورود به سیستان‌و‌بلوچستان با بالگرد از پروژه راهبردی توسعه سواحل مکران و سپس از مجموعه کشت و صنعت مکران در کنارک و جاذبه گردشگری دماغه راشدی بازدید کرد.
آغاز عملیات لوله‌گذاری انتقال آب دریای عمان به شرق کشور
آغاز عملیات لوله‌گذاری انتقال آب دریای عمان به استان‌های شرقی کشور با دستور رئیس‌جمهور، نخستین برنامه رئیسی به سیستان‌و‌بلوچستان بود. بر این اساس عملیات لوله‌گذاری انتقال آب دریای عمان به سه استان سیستان‌و‌بلوچستان، خراسان‌جنوبی و خراسان‌رضوی با دستور آیت‌الله دکتر سیدابراهیم رئیسی با نام مبارک امام رضا (ع) آغاز شد. بنا بر اعلام مسئولان و مجریان، برای اجرای این طرح‌ها حدود هزارو۷۰۰کیلومتر لوله‌گذاری خواهد شد که آب خلیج فارس و دریای عمان را به استان‌های تعیین شده، منتقل می‌کند. طرح انتقال آب از دریا جزو طرح‌های کلان تعریف شده برای تأمین بخشی از کسری آب در دالان شرق کشور است که اجرای آن از آبان سال۱۴۰۰ آغاز شد و طبق تفاهم‌نامه‌های منعقد‌شده، آب انتقالی به استان‌های خراسان‌رضوی و خراسان‌جنوبی در بخش صنعت به مصرف خواهد رسید، اما این آب در سیستان‌و‌بلوچستان برای تأمین مصارف آشامیدنی نیز پیش‌بینی و طبق برنامه زمانبندی‌شده، این طرح با سرمایه‌گذاری ۳میلیارد یورویی تا پایان سال۱۴۰۴ به بهره‌برداری خواهد رسید.
همچنین با دستور رئیس‌جمهور عملیات آبگیری و بهره‌برداری از سد مخزنی کهیر شهرستان کنارک به منظور تأمین آب آشامیدنی، کشاورزی و صنعت محدوده بخش کهیر سواحل مکران پس از گذشت ۱۳سال آغاز شد.
رئیس‌جمهور همچنین از طرح آبرسانی به ۱۵۵روستای استان سیستان‌و‌بلوچستان به صورت همزمان و از طریق ویدئوکنفرانس بهره‌برداری کرد. این طرح‌ها در ۱۹شهرستان استان در قالب هفت مجتمع آبرسانی و ۲۶پروژه، از محل طرح جهاد آبرسانی وزارت نیرو با اعتبار ۲۹۱میلیارد تومان اجرا شده است.
حجم عملیات انجام شده برای این تعداد روستا، شامل ۴۲۲کیلومتر لوله‌گذاری خطوط انتقال و شبکه توزیع در اقطار ۹۰ تا ۵۰۰میلیمتر، ۱۲حلقه چاه با ظرفیت ۱۲۲لیتر بر ثانیه، احداث هشت باب مخزن ذخیره با حجم ۲ هزارمترمکعب و ۱۰باب ایستگاه پمپاژ است. با بهره‌برداری از طرح آبرسانی به این تعداد روستا، شاخص آبرسانی استان با ۶/۱ درصد ارتقا به عدد ۶/۷۲ درصد می‌رسد.
اخطار رئیسی به حاکمان افغانستان
رئیسی در مراسم آغاز لوله‌گذاری انتقال آب از دریا به استان‌های نوار شرقی کشور گفت: دولت ما تلاش می‌کند از دریای عمان آب به مناطق مختلف شرق کشور برسد که اجرای این طرح زمانبر است، اما حقابه‌ای را که مردم سیستان از رود هیرمند دارند، نمی‌شود مشمول مرور زمان کرد. این حقابه، حق مردم و منطقه سیستان‌و‌بلوچستان است، مربوط به الان هم نیست، این در معاهدات و قرارداد‌ها هست و در تاریخ هم این آب همیشه برای منطقه می‌آمده و مردم استفاده می‌کردند و مربوط به یک دوره خاصی نبوده است.
رئیسی اظهار داشت: می‌خواهم به حاکمان افغانستان عرض کنم که این سخن بنده را مطلب عادی تلقی نکنند، بسیار جدی بگیرند، به مسئولان و حاکمان افغانستان اخطار می‌کنم که حق مردم و منطقه سیستان‌و‌بلوچستان را سریعاً بدهند. رئیس‌جمهور با اشاره به برخی ادعا‌های منتشره مبنی بر اینکه سد احداث شده روی هیرمند آب چندانی ندارد یا بخشی از آن رسوبات است، تصریح کرد: باید هر چه سریع‌تر این اجازه به کارشناسان ما داده شود تا این مسئله را بررسی کنند، اگر کارشناسان ما این مطلب را تأیید کردند، بسیار خب اشکال ندارد، در نبودن آب ما بحثی نداریم، اما اگر آب وجود دارد، این حق مردم سیستان‌و‌بلوچستان باید داده شود و ما به هیچ عنوان اجازه نمی‌دهیم حق مردم ضایع شود.
رئیسی تأکید کرد: بدانند دولت مصمم است حق مردم را در همه شئون بگیرد، این هم حق مردم استان است و ما دنبال می‌کنیم. در همه نقاط مرزی کشور و نه صرفاً در اینجا حق مردم کشورمان را خواهیم گرفت. آب مسئله اصلی دنیای امروز است و اجازه نمی‌دهیم این حق مردم ایران از طرف هیچ کشوری ضایع شود. رئیس‌جمهور با تأکید دوباره بر این نکته که مخاطبان این سخنان وی، باید این اخطار را کاملاً جدی بگیرند، گفت: این سخنان بنده را بسیار جدی بگیرند و بعداً گلایه نکنند که به ما گفته نشد یا تصور می‌کردیم می‌شود با گفتار سیاسی و گذشت ایام از این مسئله گذر کرد، خیر گذشت ایام این مسئله را حل نمی‌کند، البته نماینده ما در افغانستان و استاندار سیستان‌و‌بلوچستان نیز این مسئله را از طریق گفتگو و دیپلماسی پیگیری می‌کنند، اما از حاکمان افغانستان می‌خواهم که این مطلب بنده را بسیار جدی بگیرند و سریعاً اقدام کنند که مردم سیستان‌و‌بلوچستان به حق‌شان برسند.
افتتاح خط تبادل برق میان ایران و پاکستان
رئیس‌جمهوری اسلامی ایران و نخست وزیر پاکستان به طور مشترک بازارچه مرزی مند- پیشین و خط تبادل برق پلان- جیوانی را در گذرگاه مرزی «پیشین» افتتاح کردند.
سیدابراهیم رئیسی در ادامه برنامه‌های سفر یک روزه خود به استان سیستان‌و‌بلوچستان، طی مراسمی با حضور شهباز شریف نخست‌وزیر پاکستان به طور مشترک بازارچه
مرزی مند- پیشین را افتتاح کردند. بازارچه خرده‌فروشی مشترک «پیشین» می‌تواند تحول مهمی را هم در شهر پیشین و هم در شهرستان راسک داشته باشد و به نحو مطلوب معیشت مرزنشینان را تأمین کند. ۶هزار خانوار شهرستان راسک از تخفیفات و مزایای بازارچه خرده‌فروشی مشترک «پیشین» بهره‌مند خواهند شد که این مسئله نقش مهمی در بهبود وضعیت اقتصادی مردم این منطقه خواهد داشت. همچنین با حضور رئیس‌جمهور و نخست وزیر پاکستان خط تبادل برق پلان- جیوانی در گذرگاه مرزی «پیشین» به صورت ویدئوکنفرانسی افتتاح شد.
رئیسی طی سخنانی در این برنامه با بیان اینکه ایران توانسته است با تکیه بر توانمندی‌های داخلی همه تحریم‌ها را خنثی کند، تصریح کرد: شاید سطح پیشرفت‌های حاصل‌شده در ایران برای برخی باورپذیر نباشد. یکی از بخش‌هایی که در آن کار بسیاری شده حوزه انرژی است. امروز ایران در عرصه برق، نفت و گاز تولیدکننده و صادرکننده است و توانسته در زمینه دانش‌بنیان نیز گام‌های خوبی در عرصه انرژی بردارد.
دخالت بیگانگان در منطقه گره‌گشا نیست
دکتر رئیسی پیام حضور نخست وزیر و مقامات پاکستان در نقطه مرزی را امنیت بالای منطقه عنوان کرد و گفت: امروز دو کشور مرز را یک فرصت و نه یک تهدید می‌بینند و هر گونه ناامنی در طرف مقابل را ناامنی برای خود می‌دانند.
رئیس‌جمهور با بیان اینکه عمیقاً معتقدیم راه‌حل مسائل منطقه گفتگو میان مسئولان کشور‌های منطقه است، افزود: دخالت بیگانگان در منطقه به هیچ عنوان گره‌گشا نخواهد بود، بلکه تهدید تلقی می‌شود. حضور بیگانگان در منطقه هیچ مسئله‌ای را حل نمی‌کند. ایران و پاکستان تجربه حضور بیگانگان در مرز‌های خود را دارند که دو دهه حضور آن‌ها در افغانستان نتیجه‌ای جز قتل، کشتار و تخریب نداشته و فقط ۳۵هزار کودک معلول در افغانستان باقی گذاشته است. رئیسی با بیان اینکه امروز همه به این نتیجه رسیده‌اند که حضور امریکایی‌ها در منطقه و افغانستان امنیت‌ساز نیست، اظهار داشت: در عوض همکاری بین ایران و پاکستان می‌تواند امنیتی پایدار را در منطقه رقم بزند و همکاری‌های دو کشور در عرصه‌های اقتصادی، تجاری، علمی و فناوری می‌تواند به پیشرفت دو کشور کمک شایسته‌ای کند.
شهباز شریف، نخست وزیر پاکستان نیز در این مراسم با بیان اینکه همکاری‌هایی که افتتاح شدند یک باب جدید میان دو کشور هستند، گفت: شکی نداریم که ایران و پاکستان برادر هستند و روابط آن‌ها فراتر از روابط دو همسایه، روابطی خویشاوندی است.
هیچ‌گاه عربستان را دشمن خود تلقی نکرده‌ایم
دکتر سیدابراهیم رئیسی پس از مراسم مشترک افتتاح بازارچه مرزی مند- پیشین در دیدار نخست وزیر پاکستان، با اشاره به اراده دولت جمهوری اسلامی ایران بر توسعه روابط با همسایگان، بر ضرورت گسترش روابط دو کشور در زمینه‌های مختلف تأکید کرد.
رئیس‌جمهور ساخت هفت بازارچه مرزی و تبادل برق میان ایران و پاکستان را جلوه دیگری از همکاری‌های خوب و زمینه‌ساز تحکیم روابط دو کشور دانست و گفت: ظرفیت‌های خوبی برای تبادل انرژی بین ایران و پاکستان وجود دارد.
رئیسی همچنین با اشاره به اراده دولت جمهوری اسلامی برای حل اختلافات منطقه‌ای میان کشور‌های اسلامی، به توافق ایران با عربستان اشاره کرد و گفت: ما هیچ گاه عربستان را دشمن خود تلقی نکرده‌ایم، بلکه مبتنی بر سیاست اصولی جمهوری اسلامی ایران رژیم‌صهیونیستی را دشمن مشترک جهان اسلام می‌دانیم.
شهباز شریف، نخست وزیر پاکستان نیز در این دیدار ضمن ابراز خرسندی از حضور رئیس‌جمهور و تعدادی دیگر از مقامات جمهوری اسلامی ایران در نقطه صفر مرزی با پاکستان، مرز دو کشور را مرز دوستی، برادری و پیشرفت دانست و با اشاره به اهمیت تأمین امنیت مناطق مرزی دو کشور، بر عزم دولت پاکستان برای ریشه‌کنی ناامنی در این منطقه تأکید کرد. شهباز شریف همچنین با دعوت از رئیس‌جمهور ایران برای سفر به پاکستان گفت: مردم پاکستان مشتاقانه منتظر دیدار با شما هستند.
دستور بررسی دلایل تأخیر در سرمایه‌گذاری منطقه مکران
رئیس‌جمهور همچنین عصر پنج‌شنبه در نشست با «فعالان اقتصادی و اجتماعی پیشرفت و آبادانی مکران» از اقدامات بخش‌های مختلف در جهت توسعه این منطقه قدردانی کرد و گفت: این اقدامات که با نقشه دقیق علمی و مهندسی، همراه با مطالعه اصولی انجام شده، نشانه عزم و اراده همگانی برای پیشرفت کشور است.
رئیسی مکران را دارای ظرفیت‌های بسیار بالا دانست و گفت: این منطقه همواره مورد توجه کارآفرینان، سرمایه‌گذاران و دغدغه‌مندان نسبت به آینده درخشان ایران بوده و کمتر مقام و رئیس دولتی بوده که در دیدار‌های خارجی دو سال اخیر با بنده اشاره‌ای به ظرفیت‌های منطقه مکران نکرده باشد. رئیسی افزود: در حاشیه دیدار‌هایی که با مقامات خارجی در اجلاس شانگ‌های در سمرقند داشتم و در دیدار امروز (پنج‌شنبه) با نخست وزیر پاکستان یکی از مهم‌ترین محور‌های گفت‌وگوهای‌مان مکران بود که نشانه استعداد‌های موجود در این منطقه است. رئیس‌جمهور در ادامه ضرورت بررسی دلایل تأخیر در سرمایه‌گذاری در منطقه مکران را مورد تأکید قرار داد و گفت: در برخی بخش‌ها کار به درستی پیش رفته و بانک‌ها سرمایه‌گذاری‌های خوبی داشتند، اما در برخی حوزه‌ها با وجود تخصیص زمین هنوز اقدامی جدی نشده که امیدواریم اقدامات لازم هر چه زودتر آغاز شود و به سامان برسد. رئیس‌جمهور تولید را مهم‌ترین مسئله روز کشور و دغدغه مقام معظم رهبری در دهه اخیر عنوان کرد و گفت: تولید لازمه پیشرفت و استقلال سیاسی و اقتصادی است و مشکلات اجتماعی، اقتصادی و نگرانی‌ها از رشد نقدینگی با تولید برطرف می‌شود.
نمازگزاران حادثه تلخ نماز جمعه زاهدان مظلوم واقع شدند
رئیس‌جمهور شامگاه پنج‌شنبه و در آخرین برنامه سفر یک روزه خود به استان سیستان‌و‌بلوچستان در نشستی صمیمانه با سران طوایف و معتمدان استان به گفتگو نشست.
رئیسی وحدت و انسجام موجود در میان طوایف و مذاهب اسلامی استان را مثال‌زدنی و شایسته شکر الهی عنوان کرد و گفت: در شرایطی که امروز راهبرد دشمن ایجاد تفرقه و اختلاف است، بزرگان و سران طوایف این استان باید به موضوع وحدت و انسجام به دیده راهبرد بنگرند.
رئیس‌جمهور با اشاره به تلاش دشمنان برای برهم زدن امنیت و آرامش کشور در اغتشاشات پاییز سال گذشته گفت: در جریان حوادث سال گذشته افرادی خواستند با ایجاد اغتشاش امنیت جامعه را مختل و نظم را بر هم بزنند که این اقدامات مورد قبول هیچ شهروندی نیست، اما عده‌ای نیز که در این ماجرا هیچ نقشی نداشتند یا از نماز جمعه باز می‌گشتند یا عابر و کاسب بودند، مورد آسیب قرار گرفتند و مظلوم واقع شدند و این وظیفه ماست که نسبت به آن‌ها توجه داشته باشیم. رئیسی تصریح کرد: بنده نیز بلافاصله پس از حادثه تلخ نماز جمعه زاهدان وزیر کشور را مأمور کردم با سفر به این استان، هم عوامل این حادثه را شناسایی و با آن‌ها برخورد کند و هم کسانی که در این حادثه مظلوم واقع شدند، مورد دلجویی قرار بگیرند. بعد از آن هم گروه‌های مختلفی برای سرکشی به همه خانواده‌های آسیب‌دیده اعزام شدند و بنده هم شخصاً مترصد فرصتی هستم که از این خانواده‌های محترم و عزیز دلجویی کنم و این توجه مقطعی نخواهد بود بلکه مستمراً ادامه خواهد داشت.