وزیران خارجه ایران و امریکا دیروز تنور حساسترین دور مذاکرات هستهای میان ایران و قدرتهای بزرگ را داغ کردند. مذاکراتی که پس از روزها و ماهها گفتوگو و ملاقاتهای فشرده، چشمانداز توافقی جامع برای پایان بخشیدن به یک بحران 12 ساله بر سر برنامههای هستهای ایران را ترسیم میکند. به همین منظور هتل «کوبورگ» وین که پیش از این نیز چندین دور مذاکرات حساس هستهای را میزبانی کرده است، از دیروز شاهد رایزنیهای دو مقام بلندپایه دیپلماتیک ایران و امریکا بود. محمدجواد ظریف کمی پیش از دیدار با همتای امریکایی خود دسترسی به توافق هستهای را در صورت آمادگی طرف مقابل برای به رسمیت شناختن حقوق مردم ایران امکانپذیر دانست. وزیر خارجه امریکا هم که یک روز زودتر از ظریف خود را به وین رسانده بود، نسبت به نتیجه بخش بودن فاز پایانی گفتوگوهای هستهای ابراز امیدواری کرد. دور پایانی مذاکرات در حالی جریان دارد که معاونان وزیران خارجه ایران و گروه 1+5 نزدیک به دو هفته است برای هشتمین دور مذاکرات نگارش متن نهایی توافق در وین به سر میبرند، با این حال طرفین در این مدت نتوانستهاند همه اختلافات باقی مانده را حل و فصل کنند. از این رو احتمال تمدید چند روزه مذاکرات فراتر از ضربالاجل 10 تیرماه یکی از مهمترین خبرهایی بوده که طی روزهای گذشته در محافل خبری و سیاسی منتشر شده است. جدول زمانی رفع تحریمها و همچنین نظام بازرسی و چگونگی اجرای پروتکل الحاقی پس از توافق جامع توسط ایران از جمله مهمترین موضوعاتی است که همچنان به عنوان اختلافات اساسی روی میز مذاکره باقی مانده است و مقامات مذاکره کننده در تلاشاند در فرصت باقی مانده این اختلافات را حل کرده و آنها را از پرانتزهای پیشنویس متن نهایی توافق خارج کنند.
ظریف: زمان مهم نیست؛
رسیدن به یک توافق خوب مهم است
وزیر امور خارجه کشورمان که برای پیوستن به آخرین مرحله مذاکرات تا ضربالاجل 30 ژوئن (9 تیرماه) به وین پایتخت اتریش سفر کرده است، در فرودگاه بینالمللی این شهر مورد استقبال سباستین کورتز، وزیر امور خارجه اتریش قرار گرفت. ظریف در بدو ورود به وین لازمه رسیدن به یک توافق خوب را رعایت منافع و حقوق مردم ایران دانست و تأکید کرد طرف مقابل باید به تعهدات خودش نسبت به برداشتن تمام تحریمها عمل کند. رئیس تیم مذاکره کننده هستهای ایران اظهار داشت: «ما با هدف رسیدن به یک توافق که منافع و حقوق مردم ایران در آن رعایت شده باشد و برای همه دنیا توافق خوبی باشد، به وین آمدیم و مطمئنیم اگر طرف مقابل آمادگی این را داشته باشد که حقوق مردم ما را به رسمیت بشناسد، وظایف خودش را انجام دهد یعنی برداشتن تحریمها و همزمان با اقدامات ما، اقدامات خودش را انجام دهد و زیادهخواهی نکند، حتماً به توافقی خواهیم رسید که به نفع همه باشد.» ظریف با ابراز امیدواری نسبت به رسیدن به یک توافق خوب ادامه داد: «ما با این دید به وین آمدیم که بتوانیم در چند روزه آینده با توجه به اینکه زمان مهم نیست و رسیدن به یک توافق خوب مهم است، به نتیجه خوب برسیم.» به گزارش ایرنا، وزیر امور خارجه در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه جان کری در اظهاراتی گفته است که شرط رسیدن به توافق خوب یا توافق نهایی این است که ایران به تعهدات بیانیه لوزان پایبند باشد، گفت: «در لوزان نسبت به راه حلها تفاهم کردیم و در مورد راه حلها کار را ادامه میدهیم. آنچه ضروری است، این است که طرف مقابل واقعیتها را بپذیرد و بر اساس همان واقعیتها کار خودش را انجام دهد.»
ظریف تأکید کرد: «برداشتن و متوقف کردن همه تحریمها از تعهدات طرف مقابل است و ما نیاز داریم به صورت جدی، این تعهد را در طرف مقابل ببینیم؛ چون جمهوری اسلامی کاملاً به تعهدات خویش پایبند است و کار را به پیش میبرد.» وزیر خارجه پس از این اظهارات در نشستی با جان کری که وزیر انرژی امریکا هم در آن حضور داشت به بحث و تبادل نظر درباره موضوعات اختلافی باقیمانده پرداخت.
عراقچی: راه حل های لوزان پاسخگو نیست
ملاقاتهای هستهای که دیروز با دیدار دوجانبه کری و ظریف ادامه یافت، در حالی است که سید عباس عراقچی، عضو ارشد گروه مذاکره کننده کشورمان با بیان اینکه تغییر مواضع برخی کشورهای 1+5 بعد از مذاکرات لوزان کار را مقداری سختتر کرده است، تأکید کرد: «تمدید مذاکرات فعلاً در دستور کار نیست و تیم مذاکره کننده تلاش میکند در تاریخ تعیین شده به جمعبندی برسد.» عراقچی خاطرنشان کرد: «به دنبال رسیدن به جمعبندی هستیم و در این دوره بنای تمدید به صورت ادوار قبلی را نداریم که چندین ماه تمدید بشود ولی ممکن است چند روزی نیاز باشد که کار ادامه پیدا کند.» معاون وزیر خارجه در گفتوگو با «العالم» درخصوص میزان پیشرفت مذاکرات گفت: «ما یک متن اصلی توافق داریم و چندین متن ضمیمه و در هر کدام از اینها یک مقداری کار جلو رفته است و نمیشود در مجموع الان جمعبندی کرد که چقدر کار جلو رفته است، ولی بخش نسبتاً خوبی از کارها انجام شده است. قسمت زیادی از متنها نهایی شده است. البته آن قسمتهایی که باقی مانده، ارزش کیفی و محتوایی خودش را دارد که باید درخصوص آنها توافق شود.» عراقچی ادامه داد: «ما در خیلی از موارد در لوزان به راه حلهای خوبی رسیدیم و الان آن راه حلها پیاده میشود، ولی در بعضی موارد در لوزان به راه حل نرسیدیم و همچنین برخی راه حلهایی که در لوزان به آنها رسیدیم پاسخگو نیست بخصوص اینکه بعد از لوزان برخی کشورهای 1+5 اظهاراتی داشتند و مواردی را مطرح کردند و تغییراتی در مواضعشان مشاهده شد و این یک مقدار زیادی کار را سختتر کرده است. ما در حال بحث در این موارد هستیم و امیدواریم بتوان اینها را مجدداً به یک نظم معقول درآورد تا انشاءالله کار نگارش را در پی آن انجام داد.»
موضوعات مورد اختلاف
در ادامه حضور وزیران خارجه ایران و 6 کشور 1+5 در وین، فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، فیلیپ هاموند وزیر خارجه انگلیس و فرانک والتر اشتاین مایر وزیر خارجه آلمان نیز طی روزهای شنبه و یکشنبه در وین حضور خواهند داشت. جان کری قبل از دیدار با وزیر خارجه کشورمان در سخنانی کوتاه در جمع خبرنگاران اعلام کرد: «برای رسیدن به توافق امید هست، اما هنوز برخی موضوعات سخت وجود دارد.» وی گفت، همه خواهان رسیدن به توافق هستند.»
در همین حال خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام عالیرتبه غربی که خواست نامش فاش نشود، ادامه میدهد «روزهای آینده، روزهای بسیار سختی خواهد بود. ضربالاجل احتمالاً دو یا سه روز تمدید خواهد شد.» رویترز در ادامه نوشت: «اختلافات اساسی باقیمانده برای حصول توافق ترتیب برداشتن تحریمهای اقتصادی علیه ایران و نحوه بازرسیهاست.»
سه شرط «فابیوس »
همچنین لوران فابیوس، وزیر امور خارجه فرانسه که برای پیوستن به مذاکرات هستهای ایران به وین رفته به خبرنگاران گفت برای رسیدن به توافقی "محکم" با ایران، این کشور باید سه شرط را بپذیرد.
به گزارش بی بی سی فابیوس محدود کردن درازمدت ظرفیت تحقیق و توسعه، بازرسیهای سختگیرانه از تاسیسات ایران، از جمله مراکز نظامی و بالاخره بازگشت خودکار تحریمها در صورت نقض تعهدات ایران را "شرایط لازم" برای رسیدن به توافق جامع عنوان کرد.
طرح تمدید تحریم های ایران در کنگره
همزمان با گفتوگوهای هستهای دو سناتور امریکایی طرحی را به کنگره ارائه کردهاند که قانون تحریمهای ایران را برای یک دهه دیگر تمدید میکند. به گزارش تسنیم به نقل از پایگاه خبری آروتز شوا، «مارک کرک» و «رابرت منندز» به ترتیب سناتورهای جمهوریخواه و دموکرات امریکایی هفته گذشته طرح تمدید ۱۰ ساله قانون تحریمهای ضدایرانی را به کنگره ارائه کردهاند. این اقدام در حالی صورت میگیرد که مذاکرات هستهای در جریان است و کمتر از یک هفته تا ضربالاجل خودخوانده آن، ۹ تیر، باقی مانده است. بر اساس این گزارش، منابع آگاه غربی مدعیاند که کاخ سفید با اقدام اخیر کرک و منندز که بارها برای تشدید تحریمهای ایران تلاش کردهاند، مخالفت کرده است. طرح ارائه شده از سوی این دو سناتور ضدایرانی، قانون تحریمهای ایران را که در سال ۱۹۹۶ به تصویب کنگره رسید و سال آینده منقضی میشود، برای دستکم یک دهه دیگر تمدید میکند. کرک در بیانیهای ادعا کرده است: «کنگره قانون تحریمهای ایران ۱۹۹۶ را برای پایان دادن به حمایت ایران از حزبالله، حماس و دیگر تهدیدات تروریستی برای ایالات متحده و اسرائیل و همچنین مسدود کردن سرمایه ساخت تسلیحات هستهای و موشکهای بالستیک، تصویب کرد.»
اولین مذاکره ظریف و کری در ایستگاه پایانی
ظریف: اگر طرف مقابل آمادگی داشته باشد حقوق مردم ما را به رسمیت بشناسد، تحریم ها را بردارد و زیادی خواهی نکند حتما به توافقی خواهیم رسید که به نفع همه باشد جان کری: برای رسیدن به توافق امید هست، اما هنوز برخی موضوعات سخت وجود دارد. همه خواهان رسیدن به توافق هستند سید عباس عراقچی: بعد از لوزان تغییراتی در مواضع برخی کشورهای 1+5 مشاهده شد که این، کار را سخت تر کرده است ولایتی: دیر و زودشدن مذاکرات ایران با 1+5 اهمیت چندانی ندارد چرا که در هر صورت ما با استقامت بر حقوقمان پیروز خواهیم شد
صاحبخبر -